ILPB2/4511-1-310/15-2/WM - Ustalenie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 marca 2015 r. (data wpływu 20 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 20 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Postanowieniem z dnia 4 września 2006 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że Wnioskodawca nabył spadek po zmarłym ojcu (data śmierci spadkodawcy, otworzenia spadku i nabycia praw wynikających ze spadku: 26 maja 2005 r.).

W dniu 30 maja 2011 r. Wnioskodawca złożył zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3, w którym wykazał, że przedmiotem spadku po zmarłym jest nieruchomość o wartości 100.000,00 zł (wartość udziału w spadku należna powódce - 1/2). Organ w następstwie tego ustalił wysokość zobowiązania z tytułu nabycia spadku.

W dniu 10 marca 2011 r. uprawomocniło się postanowienie o nabyciu prawa własności przez zasiedzenie przez zmarłego ojca Wnioskodawcy - zasiedzenie z dniem 1 stycznia 1985 r. Przedmiotem zasiedzenia była nieruchomość. Postanowieniem z dnia 31 sierpnia 2011 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wznowił wobec Wnioskodawcy postępowanie zakończone ostateczną decyzją ustalającą nową wysokość zobowiązania.

Podstawą ustalenia zaktualizowanej wysokości podatku od spadków i darowizn było oświadczenie Wnioskodawcy, że wartość nabytej przez zasiedzenie nieruchomości wynosi 1.000.000,00 zł. Łączna wartość masy spadkowej po doliczeniu wartości nieruchomości nabytej przez zasiedzenie wynosiła więc 1.100.000,00 zł, z czego opodatkowany udział w wysokości 1/2 przypadający Wnioskodawcy - 550.000,00 zł. Na tej podstawie Naczelnik US ustalił odpowiednią wysokość podatku od spadków i darowizn.

Ugodą z dnia 12 czerwca 2014 r. Wnioskodawca zniósł odpłatnie współwłasność nieruchomości pomiędzy Nim a aktualnymi właścicielami drugiej 1/2 udziału we własności nieruchomości nabytej przez ojca przez zasiedzenie. Wnioskodawca sprzedał swój udział za kwotę 630.000 zł (a więc 130.000 zł wyższą niż podaną w deklaracji na podatek od spadków i darowizn).

Przedmiotem zapytania jest ewentualne objęcie obowiązkiem opodatkowania dochodu ze sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości nabytej w drodze spadku od ojca Wnioskodawcy, w przypadku, gdy:

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy po stronie Wnioskodawcy powstanie jakikolwiek obowiązek podatkowy z tytułu odpłatnego zniesienia współwłasności, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w opisanym stanie faktycznym.

Zdaniem Wnioskodawcy, Zainteresowany nie ma obowiązku odprowadzać podatku dochodowego z tytułu dochodu z odpłatnego zniesienia współwłasności.

UZASADNIENIE stanowiska podatnika:

Powołując się na stanowisko Naczelnika US: "Bezspornym jest, że (ojciec podatniczki) nabył na własność przez zasiedzenie z dniem 1 stycznia 1985 r. nieruchomość (...) Potwierdza to postanowienie SR (...) z dnia 16 lutego 2011 r. z datą prawomocności niniejszego postanowienia w dniu 10 marca 2011 r. Zatem w chwili śmierci, tj. w dniu 26 czerwca 2005 r. był właścicielem przedmiotowej nieruchomości. Stąd nieruchomość ta wchodzi w skład spadku po tym spadkodawcy.

W przypadku nabycia rzeczy lub praw majątkowych tytułem spadku za dzień nabycia uznaje się dzień śmierci spadkodawcy. Zgodnie bowiem z art. 924 k.c. spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a w myśl art. 925 tej ustawy, spadkobierca nabywa spadek w chwili otwarcia spadku, co w konsekwencji oznacza, że spadek nabywa się z chwilą śmierci spadkodawcy".

Zatem skoro datą nabycia spadku - w tym współwłasności nieruchomości - jest data śmierci ojca Zainteresowanego, tj. 26 czerwca 2005 r., to 5-letni okres karencji dla sprzedaży nieruchomości określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z dniem 31 grudnia 2011 r., a więc Wnioskodawca nie zapłaci podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

#8722; jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że postanowieniem z dnia 4 września 2006 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że Wnioskodawca nabył spadek po zmarłym ojcu (data śmierci spadkodawcy, otworzenia spadku i nabycia praw wynikających ze spadku: 26 maja 2005 r.). W dniu 10 marca 2011 r. uprawomocniło się postanowienie o nabyciu prawa własności przez zasiedzenie przez zmarłego ojca Wnioskodawcy - zasiedzenie z dniem 1 stycznia 1985 r. Ugodą z dnia 12 czerwca 2014 r. Wnioskodawca zniósł odpłatnie współwłasność nieruchomości pomiędzy Nim a aktualnymi właścicielami drugiej #189; udziału we własności nieruchomości nabytej przez ojca przez zasiedzenie. Wnioskodawca sprzedał swój udział za kwotę 630.000 zł (a więc 130.000 zł wyższą niż podaną w deklaracji na podatek od spadków i darowizn).

Zaznaczenia wymaga, że - jak wynika z przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.), w szczególności Działu III, Tytułu I Księgi drugiej tej ustawy - nabycie własności może nastąpić m.in. poprzez jej przeniesienie w wyniku umowy, zasiedzenie bądź też w wyniku innych zdarzeń.

Zgodnie z art. 172 § 1 i § 2 ww. Kodeksu cywilnego, posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od dwudziestu lat jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). W takim przypadku nabycie nieruchomości następuje po upływie trzydziestu lat. Zasiedzenie jest zatem instytucją, która sankcjonuje trwający od dłuższego czasu stan faktyczny posiadania i jest sposobem nabywania własności. Warunkami niezbędnymi do zasiedzenia jest posiadanie samoistne i nieprzerwane oraz odpowiedni upływ czasu. Przy spełnieniu powyższych przesłanek posiadacz nabywa prawo własności.

Z powyższego wynika, że datą nabycia własności nieruchomości jest data wskazana w treści postanowienia sądu jako data nabycia własności nieruchomości, a nie data widniejąca na postanowieniu jako dzień wydania albo sporządzenia postanowienia, bądź też data uprawomocnienia się postanowienia sądu.

Stosownie natomiast do treści art. 922 ustawy - Kodeks cywilny, spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zgodnie z art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. W myśl art. 210 tej ustawy, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa na tle przedstawionego opisu sprawy należy wskazać, że w dacie śmierci ojca - tj. w dniu 26 maja 2005 r. - Wnioskodawca nabył w drodze spadku udział (1/2) w nieruchomości, którą w wyniku zasiedzenia z dniem 1 stycznia 1985 r. nabył ojciec Zainteresowanego. Zatem zbycie udziału w nieruchomości w roku 2014 nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ upłynęło pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przez Zainteresowanego ww. udziału w nieruchomości.

W konsekwencji, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie jakikolwiek obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dokonanego w roku 2014 odpłatnego zniesienia współwłasności ww. nieruchomości.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.