IBPP2/4512-798/15/KO - VAT w zakresie opodatkowania ustanowienia odpłatnej służebności drogi

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) i § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 czerwca 2015 r. (data wpływu 19 czerwca 2015 r.), uzupełnionym pismem z 21 sierpnia 2015 r. (data wpływu 27 sierpnia 2015 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania ustanowienia odpłatnej służebności drogi - jest prawidłowe.

W dniu 19 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie opodatkowania ustanowienia odpłatnej służebności drogi.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 21 sierpnia 2015 r. (data wpływu 27 sierpnia 2015 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 12 sierpnia 2015 r. znak: IBPP2/4512-579/15/KO.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę sprzedaży, której przedmiotem będzie prawo użytkowania wieczystego nieruchomości obejmującej działki numer: 2596/31, 2597/31, 2598/31, 2599/31, 2601/31 i 2984/41, o łącznej powierzchni 01.42.76 ha (jeden hektar i cztery tysiące dwieście siedemdziesiąt sześć metrów kwadratowych). Nieruchomość obejmująca działki numer: 2596/31, 2597/31, 2598/31, 2599/31, 2601/31 i 2984/41, o łącznej powierzchni 01.42.76 ha (zwana dalej także Nieruchomością) stanowi teren częściowo ogrodzony, uzbrojony w następujące sieci uzbrojenia terenu: energetyczną i wodociągową.

W obrębie Nieruchomości posadowione są trzy budynki, z których dwa nadal pełnią funkcje pierwotne czyli funkcje kurników, a funkcja jednego z nich została zmieniona na budynek magazynowy z małą częścią socjalną, każdy z nich o powierzchni użytkowej po 1.027,26 m² (jeden tysiąc dwadzieścia siedem i dwadzieścia sześć setnych metra kwadratowego), o powierzchni zabudowy po 1.047,20 m² (jeden tysiąc czterdzieści siedem i dwadzieścia setnych metra kwadratowego), o kubaturze po 3.448,00 m³ (trzy tysiące czterysta czterdzieści osiem metrów sześciennych), wszystkie wzniesione w latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Wszystkie budynki są niepodpiwniczone, wzniesione w konstrukcji stalowej ze ścianami dwustronnie obłożonymi blachą aluminiową, z dachem z blachy aluminiowej, dwuspadowym z niewielkim nachyleniem połaci, krytym blachą z izolacją, są podłączone do sieci wodociągowej, energetycznej i kanalizacji do własnego zbiornika, nie posiadają systemu ogrzewania poza elementami tymczasowymi typu nagrzewnice.

W skład ww. nieruchomości wchodzą:

Dla Nieruchomości Sąd Rejonowy docelowo po przeniesieniu na Wnioskodawcę prawa użytkowania wieczystego działki numer 2984/31 prowadził będzie jedną wspólną księgę wieczystą numer K Sądu Rejonowego wraz z prawem odrębnej własności trzech budynków na niej posadowionych.

II. Wnioskodawca zamierza ustanowić na rzecz każdoczesnego właściciela Nieruchomości objętej księgą wieczystą numer K Sądu Rejonowego oraz właściciela budynków na niej posadowionych odpłatną służebnością drogi za wynagrodzeniem i na czas nieokreślony.

Pismem z 21 sierpnia 2015 r. Wnioskodawca uzupełnił zdarzenie przyszłe następująco:

Ad 1.

Ad 2.

Nie dotyczy - Obiekty wymienione w ad 1. są budynkami w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane.

Ad 3.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie oznaczone we wniosku nr 3

Czy ustanowienie odpłatnej służebności drogi opisanej w części II. opisu zdarzenia przyszłego będzie podlegać zwolnieniu VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3.

Ustanowienie odpłatnej służebności drogi opisanej w części II. opisu zdarzenia przyszłego będzie podlegało opodatkowaniu VAT stawką podstawową 23% na podst. art. 8 ust. 1 pkt 2 Ustawy o VAT.

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. W opisie zdarzenia przyszłego ustanowienie służebności gruntowej, za które pobierane jest wynagrodzenie stanowi świadczenie usługi, tym samym zdaniem Wnioskodawcy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w kwestii objętej pytaniem nr 3 jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Towarami natomiast, w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Na podstawie art. 285 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa). Służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.

Zgodnie z dokonanym podziałem służebności zawartym w art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego, służebność czynna polega na tym, że właściciel jednej nieruchomości (tzw. nieruchomości władnącej) jest uprawniony do korzystania w oznaczonym zakresie z nieruchomości innego właściciela (tzw. nieruchomości obciążonej). Właściciel nieruchomości obciążonej ma zatem obowiązek znoszenia pewnych działań właściciela nieruchomości władnącej, np. przechodu czy przejazdu, czerpania wody, oparcia budynku o mur sąsiada itd. Służebność bierna polega zaś na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej jest zobowiązany do niewykonywania określonych uprawnień względem nieruchomości władnącej na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności.

Służebności bierne ograniczają właściciela nieruchomości w wykonywaniu uprawnień wynikających z treści prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zamierza ustanowić na rzecz każdoczesnego właściciela Nieruchomości objętej księgą wieczystą numer K Sądu Rejonowego oraz właściciela budynków na niej posadowionych odpłatną służebnością drogi za wynagrodzeniem i na czas nieokreślony.

W rozpatrywanej sprawie należy stwierdzić, że wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności drogi będzie stanowić zapłatę za świadczenie z tytułu zobowiązania się przez Wnioskodawcę do tolerowania czynności lub sytuacji. Tym samym, Wnioskodawca przez umożliwienie właścicielom Nieruchomości korzystania z posiadanej drogi do celów określonych w zawartej umowie, będzie świadczyć odpłatną usługę polegającą na wykorzystywaniu towaru w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Usługa ta realizowana będzie za wynagrodzeniem, przez co zyskuje charakter odpłatnej usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy. Ponadto istnieje beneficjent świadczenia - Nabywca Nieruchomości odnoszący korzyść w postaci nabycia praw do korzystania z drogi.

Zatem czynność ta będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zatem, należy stwierdzić, że umożliwienie właścicielom Nieruchomości objętej księgą wieczystą numer K korzystania z drogi będącej własnością Wnioskodawcy w zakresie wymienionym w zawartej umowie, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaną stawką podatku VAT w wysokości 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy dotycząca pytania oznaczonego we wniosku nr 1, 2 i 4 zostanie zawarta w odrębnych rozstrzygnięciach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.