IBPB-2-2/4511-39/16/JG - PIT w zakresie obowiązków płatnika związanych z obsługą środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 25 listopada 2015 r. (data otrzymania 4 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z obsługą środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - jest prawidłowe.

W dniu 4 grudnia 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z obsługą środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Sąd Okręgowy prowadzi wraz z Sądami Rejonowymi wspólną działalność socjalną, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 111 z późn. zm.).

Warunki wspólnej działalności socjalnej określone są w Umowie zawartej przez Prezesa Sądu Okręgowego z Prezesami Sądów Rejonowych. Zgodnie z przedmiotową Umową Sąd Okręgowy jest Organizatorem tej działalności zobowiązanym do obsługi technicznej, administracyjnej i finansowej Funduszu, w tym do prowadzenia dla celów podatkowych ewidencji osób uprawnionych do otrzymania świadczeń z ZFŚS, z podziałem na rodzaje i wysokość świadczeń przyznawanych w ciągu roku.

Ponadto, na mocy tej Umowy, Sąd Okręgowy jest upoważniony do dysponowania środkami przekazywanymi przez wszystkie Strony Umowy na rzecz prowadzenia wspólnej działalności socjalnej. Uchwalanie rocznych planów finansowych ZFŚS należy do kompetencji powołanej Komisji Socjalnej (w skład komisji wchodzi jeden pracownik z każdego sądu). Przedmiotem wspólnej działalności socjalnej jest w szczególności: organizowanie różnych form wypoczynku urlopowego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej i finansowej, organizowanie wycieczek turystyczno-krajoznawczych oraz krótkich form wypoczynku sobotnio - niedzielnego i inne. Zasady i warunki korzystania ze świadczeń finansowanych z Funduszu oraz osoby uprawnione do korzystania z nich określone są w Regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Proces przyznawania świadczeń z ZFŚS przebiega następująco:

1. Pracownicy poszczególnych Sądów w celu otrzymania świadczenia z ZFŚS składają wnioski do Sądu Okręgowego, które opiniowane są przez członków Komisji Socjalnej, a następnie przekazywane do decyzji Prezesowi Sądu Okręgowego;

2. W przypadku akceptacji wniosku Prezes Sądu Okręgowego wydaje zarządzenie o przyznaniu świadczenia;

3. Zarządzenie przekazywane jest do realizacji do Oddziału Finansowego Sądu Okręgowego, gdzie sporządzana jest lista w kwotach brutto, która po zatwierdzeniu do wypłaty przez upoważnione osoby wypłacana jest z rachunku Funduszu.

W celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisu z art. 21 ust. 1 pkt 26, 67 i 67a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) pracownik Oddziału Finansowego Sądu Okręgowego (Organizatora), po uwzględnieniu zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w ww. przepisie, przekazuje poszczególnym Sądom Rejonowym wykaz pracowników, którym przyznano i wypłacono świadczenie z ZFŚS wraz z podaniem kwoty, od której należy naliczyć zaliczkę na podatek dochodowy i przekazać właściwemu Urzędowi Skarbowemu.

Podsumowując, Sąd Okręgowy (Organizator) wraz z pięcioma Sądami Rejonowymi prowadzi wspólną działalność socjalną. Osobom uprawnionym do korzystania z Funduszu, które nie są pracownikami Organizatora, ale które zatrudnione są w Sądach Rejonowych, dokonuje wypłat świadczeń w kwocie brutto na ich osobiste konta. Równocześnie Sąd Okręgowy wysyła informację do Sądów Rejonowych zatrudniających pracowników uprawnionych do korzystania z Funduszu o dokonanych wypłatach (po uwzględnieniu zwolnień z art. 21 ust. 1 pkt 26, 67 i 67a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), a pracodawca dolicza te kwoty do przychodu pracownika i nalicza oraz odprowadza do właściwego Urzędu Skarbowego należne zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi to, czy prawidłowym jest odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłat dokonywanych w ramach wspólnej działalności socjalnej przez Pracodawcę, a nie przez Organizatora Funduszu.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy Sąd Okręgowy słusznie postępuje, nie opodatkowując świadczeń wypłacanych w całości z funduszu socjalnego pracownikom Sądów Rejonowych, tylko przekazuje wykaz osób z informacją o wypłaconych kwotach brutto, poszczególnym sądom, w których osoby te są zatrudnione, celem doliczenia do przychodu pracownika i pobrania zaliczki na podatek dochodowy oraz przekazania właściwemu wg siedziby płatnika urzędowi skarbowemu.

Zdaniem Wnioskodawcy, słusznie postępuje nie naliczając zaliczek na podatek dochodowy od świadczeń wypłacanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pracownikom Sądów Rejonowych, gdyż nie jest ich pracodawcą, a tylko Organizatorem wypłacającym świadczenie socjalne zgodnie z Umową o prowadzeniu wspólnej działalności socjalnej. W rozumieniu art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane, jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej. Treść tego przepisu wskazuje zatem, że płatnikiem podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych przez podatników ze stosunku pracy, jest podmiot zatrudniający tego podatnika, tj. pracodawca, nazwany przez ustawodawcę "zakładem pracy". W sytuacji przedstawionej we wniosku Sąd Okręgowy - Organizator jest pracodawcą w stosunku do własnych pracowników i poszczególne Sądy Rejonowe w stosunku do zatrudnionych w nich pracowników. Stosownie do przepisu art. 12 ust. 1 ww. ustawy - za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty, pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenie pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Z wyżej wymienionych przepisów, jednoznacznie wynika, że do przychodów ze stosunku pracy zalicza się praktycznie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracownika, w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z danym pracodawcą.

W związku z powyższym poszczególne jednostki jako pracodawcy mają obowiązek otrzymane przez pracownika świadczenie socjalne dodać do przychodu, pobrać zaliczkę na podatek dochodowy i przekazać w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczkę, na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika. Na poszczególnych jednostkach ciąży również obowiązek wynikający z art. 37 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych po spełnieniu przez pracownika warunków określonych w ust. 1 - sporządzenia i przekazania podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu wg miejsca zamieszkania podatnika - Rocznego obliczenia podatku - PIT-40 lub na podstawie art. 39 - "Informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy - PIT-11", w przypadku, gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.

Reasumując, Wnioskodawca podkreślił, że Sądy Rejonowe nie posiadają odrębnego rachunku dla środków Funduszu, z którego mogłyby być dokonywane wypłaty świadczeń socjalnych na rzecz osób uprawnionych. To Sąd Okręgowy jako Organizator realizuje wypłaty tych świadczeń w kwotach brutto z rachunku ZFŚS, wysyłając jednocześnie informację do Sądów Rejonowych zatrudniających pracowników uprawnionych do korzystania z Funduszu o dokonanych wypłatach (po uwzględnieniu zwolnień z art. 21 ust. 1 pkt 26, 67 i 67a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Poszczególni pracodawcy doliczają te kwoty do przychodu pracownika i naliczają (potrącają od wynagrodzenia za pracę) oraz odprowadzają do właściwego Urzędu Skarbowego należne zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502) - pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 111) - ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

W myśl natomiast art. 2 pkt 5 tej ustawy - osoby uprawnione do korzystania z Funduszu to pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Z kolei przepis art. 9 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych stanowi, że - pracodawcy mogą prowadzić wspólną działalność socjalną na warunkach określonych w umowie. Przepisy art. 8 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Umowa, o której mowa w ust. 1, określa w szczególności przedmiot wspólnej działalności, zasady jej prowadzenia, sposób rozliczeń oraz tryb wypowiedzenia i rozwiązania umowy. Umowa może także określać warunki odstąpienia od jej stosowania oraz odpowiedzialność stron z tego tytułu - art. 9 ust. 3 ww. ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Z treści powyższych przepisów prawa wynika, że środki zgromadzone na zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przeznaczone są na świadczenia dla obecnych i byłych pracowników (emerytów i rencistów). Zatem w efekcie podmiotem dokonującym tych świadczeń (wypłacającym) nie jest Organizator (Wnioskodawca) lecz jest nim obecny lub były pracodawca tj. poszczególny Sąd Rejonowy.

Z przepisu art. 8 ustawy Ordynacji podatkowej wynika, że płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przepisu art. 37 ust. 1 ww. ustawy wynika, że jeżeli podatnik, od którego zaliczki miesięczne pobierają płatnicy określeni w art. 31, art. 33 lub art. 35 ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 7, złoży płatnikowi przed dniem 10 stycznia roku następującego po roku podatkowym oświadczenie sporządzone według ustalonego wzoru, które traktuje się na równi z zeznaniem, że:

- płatnik jest obowiązany sporządzić, według ustalonego wzoru, roczne obliczenie podatku, na zasadach określonych w art. 27, od dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym (PIT-40).

Przepis art. 38 ust. 1a ww. ustawy stanowi, że w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczną deklarację, według ustalonego wzoru.

W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, z zastrzeżeniem ust. 5. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych. (art. 39 ust. 1 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca (Sąd Okręgowy) wraz z pięcioma Sądami Rejonowymi prowadzi wspólną działalność socjalną. Warunki wspólnej działalności socjalnej określone są w zawartej pomiędzy stronami umowie. Zgodnie z Umową Sąd Okręgowy jest Organizatorem tej działalności zobowiązanym do obsługi technicznej, administracyjnej i finansowej Funduszu, w tym do prowadzenia dla celów podatkowych ewidencji osób uprawnionych do otrzymania świadczeń z ZFŚS, z podziałem na rodzaje i wysokość świadczeń przyznawanych w ciągu roku. Na mocy tej Umowy Wnioskodawca jest upoważniony do dysponowania środkami przekazywanymi przez wszystkie Strony Umowy na rzecz prowadzenia wspólnej działalności socjalnej. Przedmiotem wspólnej działalności socjalnej jest w szczególności: organizowanie różnych form wypoczynku urlopowego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej i finansowej, organizowanie wycieczek turystyczno - krajoznawczych oraz krótkich form wypoczynku sobotnio - niedzielnego i inne. Zasady i warunki korzystania ze świadczeń finansowanych z Funduszu oraz osoby uprawnione do korzystania z nich określone są w Regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Osobom uprawnionym do korzystania z Funduszu, które nie są pracownikami Organizatora, ale które zatrudnione są w Sądach Rejonowych Organizator dokonuje wypłat świadczeń w kwocie brutto na ich osobiste konta. Równocześnie Sąd Okręgowy wysyła informację do Sądów Rejonowych zatrudniających pracowników uprawnionych do korzystania z Funduszu o dokonanych wypłatach (po uwzględnieniu zwolnień z art. 21 ust. 1 pkt 26, 67 i 67a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), a pracodawca dolicza te kwoty do przychodu pracownika i nalicza oraz odprowadza do właściwego Urzędu Skarbowego należne zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Odnosząc powyższe regulacje prawne na grunt rozpatrywanej sprawy w kontekście zapytania ujętego we wniosku należy stwierdzić, że płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu świadczeń wypłacanych przez Wnioskodawcę (Organizatora) na rzecz uprawnionych pracowników danych Sądów Rejonowych w ramach prowadzenia wspólnej działalności socjalnej będzie Pracodawca rozumiany jako zakład pracy osoby uprawnionej tj. poszczególny Sąd Rejonowy będący dla uprawnionego pracownika pracodawcą w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy. Sądy Rejonowe obsługiwane przez Wnioskodawcę (Organizatora), zgodnie z treścią art. 8 Ordynacji podatkowej w powiązaniu z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Organizator, który dokonuje wypłat świadczeń dla pracowników nie wchodzi w prawa i obowiązki danego Sądu Rejonowego, wynikające z ustawy. Obowiązku płatnika wynikającego z ustawy nie można przenieść na inny podmiot na podstawie umowy cywilnoprawnej. Wnioskodawca (Organizator) nie jest zakładem pracy dla uprawnionego pracownika danego Sądu Rejonowego. Zatem to nie Wnioskodawca (Organizator) jest podmiotem właściwym do pełnienia roli płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu świadczeń przekazywanych na rzecz uprawnionych pracowników dla których pracodawcą jest inny podmiot - poszczególny Sąd Rejonowy. Wnioskodawca pełni rolę płatnika wówczas, gdy przekazuje on świadczenia na rzecz osób uprawnionych będących jego pracownikami. Tak więc Wnioskodawca jest pracodawcą w stosunku do własnych pracowników a poszczególne Sądy Rejonowe wymienione we wniosku w stosunku do zatrudnionych w nich pracowników. Dlatego rację ma Wnioskodawca twierdząc, że nie ma on obowiązku opodatkowania świadczeń wypłacanych w całości z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych uprawnionym pracownikom poszczególnych Sądów Rejonowych. Obowiązek doliczenia do przychodu pracownika świadczeń wypłacanych przez Wnioskodawcę z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pracownikom danych Sądów Rejonowych oraz pobrania z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy i przekazania go właściwemu wg siedziby płatnika urzędowi skarbowemu spoczywa na poszczególnym pracodawcy uprawnionego pracownika.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.