IBPB-1-1/4511-796/15/WRz - PIT w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków z tytułu zakupu soczewek korekcyjnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.), art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1649) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 15 grudnia 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 22 grudnia 2015 r.), uzupełnionym 10 lutego 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków z tytułu zakupu soczewek korekcyjnych - jest prawidłowe.

W dniu 22 grudnia 2015 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków z tytułu zakupu soczewek korekcyjnych Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 25 stycznia 2016 r. Znak: IBPB-1-1/4511-796/15/WRz, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 10 lutego 2016 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni od 3 sierpnia 2015 r. prowadzi działalność gospodarczą. Na podstawie art. 9a ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wybrała opodatkowanie dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy, tj. 19% "podatek liniowy". Prowadzi Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów. Posiada tytuł mgr inż. budownictwa oraz uprawnienia budowlane (w tym także uprawnienia kierownika budowy). W chwili obecne uzyskuje przychody związane ze świadczeniem usług przy inwestycji związanej z rozbudową i przebudową portu lotniczego. Głównym symbolem jej działalności jest PKD 71.12.Z, tj. działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi w zakresie kompleksowej obsługi inwestycji budowlanych. Dzięki posiadanym uprawnieniom musi osobiście nadzorować prace na budowie, często na wysokości powyżej 3 metrów. Wykonywane przeze nią usługi wiążą się z koniecznością wchodzenia na rusztowania budowlane. Wykonywanie osobistej pracy i nadzoru na wysokości powyżej 3 metrów stanowi integralną część świadczonej przez nią usługi. Z powodu stwierdzonej wady wzroku używa okularów korekcyjnych, których nie może wykorzystywać przy pracy na wysokości powyżej 3 metrów. Jedyną dopuszczalną możliwością korekcji wzroku na wysokości powyżej 3 metrów jest stosowanie soczewek kontaktowych.

Istotne elementy stanu faktycznego zostały również przedstawione w pytaniu, gdzie wskazano, że soczewki kontaktowe, będą wykorzystywane wyłącznie w celu wykonywania usług na wysokościach powyżej 3 metrów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydatki na zakup soczewek kontaktowych, które będą wykorzystywane wyłącznie w celu wykonywania usług na wysokościach powyżej 3 metrów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będą mogły stanowić koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 22 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej ustawą, za koszty uzyskania przychodów uznaje się wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wyjątek stanowią koszty wymienione w art. 23 ustawy, który zawiera zbiór wydatków nienależących do kosztów podatkowych. Należy dodać, że niewymienienie określonego kosztu w tym zbiorze nie oznacza, że można go automatycznie uznać za koszty uzyskania przychodów. Omawiany zbiór nie określa m.in. kosztów związanych z zakupem soczewek kontaktowych.

W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się zasadę, że przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, każdy przypadek poza wyraźnie wskazanymi w ustawie wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego związku z przychodami i racjonalnym działaniem zmierzającym do osiągnięcia przychodów.

Zatem przeanalizować należy, czy w zaistniałym stanie faktycznym wydatki na soczewki kontaktowe zakupione wyłącznie w celu wykonywania usług na wysokościach powyżej 3 metrów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będą mogły stanowić dla niej koszt uzyskania przychodu. Obowiązująca ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy zmieniła m.in. wymogi bhp dla osób działających na własny rachunek. Brzmienie artykułu art. 304 Kodeksu pracy (ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Dz. U. z 2014 r.,poz. 1502 t.j.) wskazuje, że pracodawca musi zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy nie tylko pracownikom i zleceniobiorcom, ale także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę własną działalność gospodarczą. Zatem z przepisu tego wynika także, że osoby wykonujące działalność gospodarczą na rzecz podmiotu będącego pracowdawcą w rozumieniu art. 304 Kodeksu pracy, obowiązane są respektować przepisy BHP obowiązujące w zakładzie pracy.

Definicja prac na wysokości jest zawarta w § 105 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 129, poz. 844). Zgodnie z § 105 pkt 1 tego rozporządzenia, Pracą na wysokości jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości, co najmniej 1 m nad poziomem podłogi lub ziemi. Nieco inny podział stosuje się w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm. dalej: "r.b.l.p). Zgodnie z lp. V pkt 3b załącznika nr 1 do r.b.l.p., wyróżniono prace wykonywane na wysokości powyżej 3 metrów jako szczególnie niebezpiecznie.

Zgodnie z lp. V pkt 3b załącznika nr 1 do r.b.l.p., określającego wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników, wady wzroku wymagające stałego noszenia szkieł korekcyjnych stanowią przeciwwskazanie do zatrudnienia przy pracy na wysokości powyżej 3 metrów. Przepis nie dotyczy jednak osób stosujących soczewki kontaktowe. W związku z powyższym lekarz medycyny pracy nie ma prawa dopuścić do pracy na wysokości powyżej 3 m osoby, której wada wzroku wymaga stałego noszenia okularów. Takie rozwiązanie eliminuje zagrożenie usunięcia przez osobę pracującą na wysokości (przypadkowego lub zamierzonego) stosowanych okularów podczas wykonywania pracy oraz urazów narządu wzroku spowodowanych potłuczeniem szkieł w wyniku upadku z wysokości. Zgodnie z przyjętą w okulistyce wykładnią jedyną gwarancję zachowania trwałości korekcji wzroku podczas pracy na wysokości stanowić będzie stosowanie soczewek kontaktowych założonych bezpośrednio na gałkę oczną, które, gdy są prawidłowo dobrane, nie mogą same wypaść, a w razie upadku nie powodują urazów oczu. Powyżej powołane przepisy dotyczą wprost pracowników, ale należy również zwrócić uwagę na art. 304 k.p., z którego wynika, że przepisy te pośrednio należy stosować także do osób prowadzących w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę własną działalność gospodarczą. Ponadto mając na względzie doświadczenie życiowe, z którego wynikają standardy minimalnego bezpieczeństwa jaki zapewnić powinien sobie przedsiębiorca przy wykonywaniu usług w moim przekonaniu zasadne jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych na soczewki kontaktowe jako elementu niezbędnego do wykonywania usług na wysokości powyżej 3 metrów.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawczyni przytoczyła także interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 10 lutego 2009 r. Znak: IPB1/415-790/08/AK. (...) Wydatki uwarunkowane stanem zdrowia osoby prowadzącej działalność gospodarczą należą do wydatków o charakterze osobistym. W sytuacji zaistnienia wady wzroku, czy też jej pogłębiania się, osoba fizyczna jest zmuszona do poczynienia zakupu okularów z odpowiednimi szkłami niezależnie od tego czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi. Tak więc, bezpośrednim celem, jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Poniesienie wydatków na zakup okularów nie ma realnego wpływu na wysokość przychodów uzyskiwanych ze świadczenia usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ani też związku z prowadzoną działalnością jako źródłem przychodów.

W powyżej przytoczonej interpretacji indywidualnej zaprezentowany został odmienny stan faktyczny. Zasadnie organ przyjął, że zakup okularów korekcyjnych nie stanowi kosztów uzyskania przychodu, ponieważ jest to wydatek o charakterze osobistym. Zatem posiadane przeze mnie okulary korekcyjne, których używam na co dzień w żadnym przypadku nie będą mogły stanowić mojego kosztu uzyskania przychodu. Natomiast soczewek korekcyjnych nie używałam nigdy w celach osobistych, a ich zakup jest nierozerwalnie związany z osiąganym przychodem tj. świadczoną usługą na wysokości powyżej 3 metrów i wyłącznie w tym celu są one wykorzystywane. Gdybym bowiem nie używała ich przy wykonywaniu usług na wysokości powyżej 3 metrów to z powodu przeszkód prawnych (przepisy bhp, medycyny pracy), a także obiektywnej oceny ryzyka związanego z wykonywaną usługą, nie mogłabym osiągać z tego tytułu przychodów, które to stanowią główny rodzaj działalności jaką prowadzę. Zważywszy na przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa, w ocenie Wnioskodawczyni należy przyjąć, że zakup soczewek kontaktowych, które będę wykorzystywać wyłącznie w celu wykonywania usług na wysokościach powyżej 3 metrów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie mógł stanowić koszt uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W świetle powołanego uregulowania, aby dany wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu zaistnieć muszą łącznie trzy warunki:

* celem poniesienia wydatku (bezpośrednim lub pośrednim) powinno być osiągnięcie przychodu, lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

* wydatek ten nie może być wymieniony w zawartym w art. 23 ust. 1 ww. ustawy katalogu wydatków i odpisów, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,

* wydatek musi być prawidłowo udokumentowany.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

Wydatek związany z zakupem soczewek korekcyjnych nie jest ujęty w katalogu zawartym w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Nie stanowi to jednak wystarczającej przesłanki do zaliczenia wydatków ponoszonych z tytułu tych studiów do kosztów uzyskania przychodów. Dla uzyskania takiego statusu konieczne jest również zaistnienie związku przyczynowego między poniesionym wydatkiem, a celem jakim jest osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Do stwierdzenia, czy poniesiony wydatek z tytułu nabycia soczewek kontaktowych może zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej istotnym jest ustalenie:

* czy taki wydatek jest potrzebny w prowadzonej działalności gospodarczej i ma związek z tą działalnością,

* czy też wydatek ten co do zasady ma charakter osobisty (związany z wadą wzroku).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika m.in., że Wnioskodawczyni jest mgr inż. budownictwa posiadającym uprawnienia budowlane (w tym także uprawnienia kierownika budowy). W ramach prowadzonej działalności wykonuje osobiście pracę w zakresie nadzoru, na wysokości powyżej 3 metrów, stanowiącą integralną część świadczonych przez nią usług. Z powodu stwierdzonej wady wzroku używa okularów korekcyjnych. Nabyte soczewki kontaktowe, będzie wykorzystywać wyłącznie w celu wykonywania usług na wysokości powyżej 3 metrów, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Takie rozwiązanie eliminuje zagrożenie przypadkowego urazu narządu wzroku podczas wykonywania pracy spowodowanego potłuczeniem szkieł w wyniku upadku z wysokości oraz wypełnia wymogi obowiązujących przepisów BHP.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że jeżeli w istocie, jak jednoznacznie wynika z wniosku, soczewki kontaktowe są Wnioskodawczyni niezbędne przy wykonywaniu usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i są faktycznie wykorzystywane wyłącznie przy świadczeniu tych usług na wysokości przekraczającej 3 m, to wydatki z tytułu ich zakupu mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, pod warunkiem należytego ich udokumentowania.

Zauważyć również należy, że to na podatniku spoczywa ciężar wykazania, że ww. koszt nie jest wydatkiem osobistym, a także wykazanie związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a osiąganymi przychodami oraz okoliczności, że ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, bądź na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Wykazanie takiego związku jest warunkiem koniecznym dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu.

Jeśli podatnik nie wykaże, ww. związku lub nie przedstawi rzeczowych argumentów wskazujących na celowość wydatków poniesionych na zakup soczewek kontaktowych z punktu widzenia zachowania, lub zabezpieczenia ww. źródła przychodów, to wydatek ten nie może zostać uznany za koszty uzyskania przychodów. Nadmienić także należy, że zasadność zaliczenia wskazanego we wniosku wydatku, do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, w tym okoliczność, że jak wskazano we wniosku, soczewki kontaktowe wykorzystywane są wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej w celu wykonywania usług na wysokości powyżej 3 m., może zostać zweryfikowana w toku ewentualnego postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawniony organ podatkowy.

Z ww. zastrzeżeniem, przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawczyni uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zmiana któregokolwiek z elementów przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zmiana stanu prawnego powoduje, że interpretacja traci swoją ważność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.