DI/100000/43/17/2023 - Brak obowiązku uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości świadczenia urlopowego wypłacanego przez pracodawcę pracownikom

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r., poz. 162 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) złożonym dnia 4 stycznia 2023 r. w przedmiocie obowiązku uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości świadczenia urlopowego wypłacanego przez pracodawcę pracownikom.

Dnia 4 stycznia 2023 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek został uzupełniony pismem złożonym w dniu 21 stycznia 2023 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że na dzień 1 stycznia 2023 r. osiągnie stan zatrudnienia przekraczający 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etat.

Wnioskodawca zamierza na podstawie art. 3 ust. 3b ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej ustawa o ZFŚS) zrezygnować z tworzenia tego funduszu, poprzez zawarcie w regulaminie wynagradzana postanowienia o nietworzeniu funduszu.

Jednoczesne Wnioskodawca rozważa wprowadzenie do regulaminu wynagradzania postanowienie o wypłacaniu świadczenia urlopowego ustalanego w wysokości odpisu podstawowego, o którym mowa w art. 3 ust. 4 ustawy o ZFŚS. Świadczenie to ma być wypłacane pracownikom korzystającym w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że w jego ocenie rozważane wypłacanie świadczenia urlopowego przyznanego regulaminem wynagradzania podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 3 ust. 3, 3b - 6 ustawy o ZFŚŚ:

3. Pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć Fundusz do wysokości i na zasadach określonych w art. 5 lub mogą wypłacać świadczenie urlopowe, o którym mowa w ust. 4-6.

3b. U pracodawców, o których mowa w ust. 3, zatrudniających co najmniej 50 pracowników, objętych układem zbiorowym pracy, postanowienia w sprawie nietworzenia Funduszu i niewypłacania świadczenia urlopowego zawiera się w układzie zbiorowym pracy. Jeżeli u takich pracodawców pracownicy nie są objęci układem zbiorowym pracy, postanowienia w sprawie nietworzenia Funduszu i niewypłacania świadczenia urlopowego zawiera się w regulaminie wynagradzania.

4. Wysokość świadczenia urlopowego, o którym mowa w ust. 3, nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego, określonego ustawą o ZFŚS.

5. Świadczenie urlopowe, o którym mowa w ust. 4, wypłaca pracodawca raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych.

5a. Wypłata świadczenia urlopowego następuje nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego.

6. Świadczenie urlopowe, o którym mowa w ust. 4, nie podlega składce na ubezpieczenia społeczne pracowników.

Nadto zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe świadczenie urlopowe wypłacane na podstawie art. 3 ust. 4 ustawy o ZFŚŚ - nie wchodzą do podstawy wymiaru składek do wysokości nieprzekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego.

Z powołanych przepisów wynika, że wyłączenie z obowiązku opłacenia składek dotyczy jedynie świadczenia urlopowego wypłacanego przez pracodawców zatrudniających mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty ponieważ tylko dla nich ustawa o ZFŚŚ przewiduje możliwość wypłacania świadczenia urlopowego.

Dlatego świadczenie urlopowe wypłacane w oparciu o regulamin wynagradzania przez pracodawcę zatrudniającego od 50 pracowników * nie jest świadczeniem urlopowym wypłacanym na podstawie ustawy o ZFŚS i podlega obowiązkowi uwzględnienia w podstawie w odprowadzenia składek.

Uzupełniając wniosek pismem złożonym w dniu 21 stycznia 2023 r. Wnioskodawca wskazał, że świadczenie urlopowe wypłacane raz w roku pracownikom, którzy wykorzystają urlop wypoczynkowy w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych, o którym mowa w przedmiotowym wniosku stanowi przychód pracowników ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje: Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna}. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy).

Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa wart. 34 ustawy z dnia 6 marca 2013 n - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe o raz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu lego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu taktycznego oraz zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców w przedmiocie obowiązku uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości świadczenia urlopowego wypłacanego przez pracodawcę pracownikom, umaję za prawidłowe.

W myśl art. 18 ust. 1 i 2 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w & 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998n w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z poz. 1949 z późn. zm.) jak również

wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie zaś z ww. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Za przychody ze stosunku pracy uważa sięi wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, ery Ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość Innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 199 Sr. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższe zwolnienia stanowią odstępstwo od zasady powszechności oskładkowania i jako mające charakter przywileju powinny być interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 21 powołanego wyżej rozporządzenia z podstawy wymiaru składek wyłączone są świadczenia urlopowe wypłacane na podstawie art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych - do wysokości nic przekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego określonego w tej ustawie.

Zasady tworzenia przez praco dawców za kładowego funduszu świadczeń socjalnych i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu określają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020r. poz. 923 z późn. zm.). Przepisy ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania niniejszej decyzji wskazują, co następuje.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 i 1c powyżej powołanej ustawy Pracodawcy, nie będący jednostkami budżetowymi lub samorządowymi zakładami budżetowymi, zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełny etat tworzą zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, natomiast zatrudniający na dzień 1 stycznia danego roku, co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełny etat, tworzą Fundusz na wniosek zakładowej organizacji związkowej.

Z kolei w myśl art. 3 ust. 3 ustawy. Pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć Fundusz do wysokości i na zasadach określanych w art. 5 lub mogą wypłacać świadczenie urlopowe. Wysokość świadczenia urlopowego ustala się zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Z dyspozycji zawartej w art. 3 ust. 5 tejże ustawy wynika natomiast, że świadczenie urlopowe wypłaca pracodawca raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu z urlopu wypoczynkowego w wymiarze minimum 14 następujących po sobie dni kalendarzowych, jego wypłata następuje najpóźniej w ostatnim dniu poprzedzającym urlop wypoczynkowy oraz, że od tak wypłaconego świadczenia urlopowego nic odprowadza się składek na ubezpieczenia społeczne, o czym stanowi art. 3 ust. 6 powołanej powyżej ustawy.

Zwolnienie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rontowe na podstawie § 2 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. dotyczy wyłącznie świadczeń urlopowych wypłacanych przez pracodawcę, który zatrudnia na dzień 1 stycznia danego roku mini ej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełno etaty.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że przedsiębiorca zatrudnia na dzień 1 stycznia 2023 r. ponad 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Jednocześnie Wnioskodawca zrezygnował z tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a w jego miejsce zamierza wypłacać świadczenia urlopowe na podstawie Regulaminu wynagradzania.

W tym miejscu należy podkreślić, iż świadczenie urlopowe wypłacone na innej podstawie niż przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (np. na podstawie regulaminu wynagradzania) podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, zatem przepis § 2 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. nie będzie miał zastosowania do świadczeń urlopowych wypłaconych pracownikom przez przedsiębiorcę i tym samym będą stanowiły składnik podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Wypłacone w takiej sytuacji świadczenie nie jest bowiem świadczeniem urlopowym, o którym mowa w art. 3 ust. 4 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Wypłata tego typu świadczenia nie następuje bowiem na podstawie przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia b marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców mniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.