DD3/033/212/CRS/14/RD-69590/14 - Zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu,\

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 30 lipca 2014 r. Ministerstwo Finansów DD3/033/212/CRS/14/RD-69590/14 Zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu,\

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 16 kwietnia 2014 r. Nr IPTPB2/415-47/14-7/JR, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 listopada 2013 r. (data wpływu 20 stycznia 2014 r.), uzupełnionym w dniu 31 marca 2014 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 stycznia 2014 r. Wnioskodawca złożył wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełnionym w dniu 31 marca 2014 r., Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca wraz z małżonką jest współwłaścicielem nieruchomości gruntowej, oznaczonej numerem ewidencyjnym nr 3, położonej w obrębie W., gmina B., powiat s., województwo ś., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w S. prowadzi księgę wieczystą (dalej: "Nieruchomość 4"). Nieruchomość 4 stanowi nieruchomość oznaczoną jako nieruchomość rolna, sad i użytki rolne i wchodzi w skład gospodarstwa rolnego. W załączeniu do wniosku został przedłożony wypis z rejestru gruntów.

Wnioskodawca wskazuje, że na mocy umowy z dnia 22 listopada 2013 r. Nieruchomość 4 została obciążona służebnością przesyłu na rzecz Spółki Farma Wiatrowa B. Sp. z o.o. Spółka Farma Wiatrowa B. sp. z o.o. zawarła umowę służebności w związku z budową elektrowni wiatrowej. Służebność przesyłu obejmuje prawo położenia, wykonania, konserwacji, eksploatacji, modernizacji i rozbudowy urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, to jest kabli energetycznych (w tym wraz z przewodami z włókna szklanego) zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (dalej: "Urządzenia"). Służebność obejmuje prawo przebudowy Urządzeń. Służebność w szczególności upoważnia do każdorazowego wstępu i wjazdu sprzętem na Nieruchomość Obciążoną oznaczoną nr 3, tj. swobodnego przechodu i przejazdu przez tę nieruchomość w celu wykonania, konserwacji oraz eksploatacji Urządzeń, całodobowego dostępu do Urządzeń, w tym prawo wstępu służb technicznych oraz sprzętu na teren Nieruchomości Obciążonej oznaczonej nr 3 w celu wykonywania czynności związanych z posadowieniem Urządzeń, a także związanych z naprawami, remontami, eksploatacją, modernizacją, konserwacją i kontrolą Urządzeń oraz prawo wykonania wykopów i przekopów przez Nieruchomość Obciążoną oznaczoną nr 3 w wyżej wymienionych celach, przy czym pas gruntu zajęty na prace montażowe oraz związane z naprawą Urządzeń, będzie wynosił do około 6 (sześć) metrów.

Przedmiotowa służebność została ustanowiona za jednorazowym odszkodowaniem wynoszącym 7 000 zł (słownie: siedem tysięcy złotych).

Własność nieruchomości gruntowej, oznaczonej numerem ewidencyjnym nr 3, Wnioskodawca nabył na podstawie umowy sprzedaży z dnia 23 sierpnia 2013 r.

Powyższe służebności zostały ustanowione w związku z realizacją na nieruchomościach, władnących urządzeń infrastruktury technicznej związanych z urządzeniami do wytwarzania energii elektrycznej za pomocą siły wiatru.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy uzyskanie przez Wnioskodawcę jednorazowego odszkodowania z tytułu zawarcia umowy służebności przesyłu na nieruchomości rolnej wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego stanowiącej Jego współwłasność jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1, nr 2 i nr 3 zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, jednorazowe odszkodowanie otrzymane na mocy umowy zawartej ze Spółką z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na "Nieruchomości 4", korzysta ze zwolnienia podatkowego w oparciu o przepis art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

a.

ustanowienia służebności gruntowej,

b.

rekultywacji gruntów,

c.

szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie,

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r.,. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.).

Stąd kwota określona w umowie o ustanowienie służebności przesyłu, wypłacona Wnioskodawcy jako rolnikowi z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z którego dochód jest opodatkowany podatkiem rolnym, podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Wnioskodawcy, sytuacja prawna właściciela gruntu, na którym została ustanowiona służebność przesyłu jest analogiczna jak właściciela, którego grunt obciążony jest służebnością gruntową na rzecz przedsiębiorstwa prowadzącego inwestycje, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wskazuje, że strony umowy zarówno przy służebności przesyłu, jak i przy służebności gruntowej ustalają takie same uprawnienia dla przedsiębiorcy do korzystania z nieruchomości obciążonej, którym odpowiadają określone obowiązki właściciela nieruchomości obciążonej, a w konsekwencji zostają nałożone na niego zakazy i nakazy powodujące, że zostaje on w sposób trwały i istotny ograniczony w korzystaniu ze swej własności. Wnioskodawca podaje, że różnica sprowadza się jedynie do tego, że służebność przesyłu ustanawiana jest na rzecz przedsiębiorcy przesyłowego, a nie na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości władnącej, dlatego odmienne traktowanie stron obydwu rodzajów tych umów godzi w zasadę równości opodatkowania.

Zgodnie z art. 3054 Kodeksu cywilnego, do służebności przesyłu stosuje się przepisy o służebnościach gruntowych. Odnosi się to również do przepisów prawa podatkowego. Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone na mocy umowy odszkodowanie za ustanowienie służebności przesyłu nie różni się od wypłaty odszkodowania za ustanowienie służebności gruntowej.

W przedmiocie ustanowienia służebności przesyłu Wnioskodawca podziela natomiast w pełni stanowisko wyrażone m.in. w wyrokach NSA z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10 oraz z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 654/10, potwierdzone także w wyrokach WSA: w Krakowie z dnia 18 grudnia 2012 r. sygn. akt I SA/Kr 1594/12, w Gdańsku z dnia 5 grudnia 2012 r. sygn. akt I SA/Gd 1003/12, w Łodzi z dnia 4 grudnia 2012 r. sygn. akt I SA/Łd 1134/12, we Wrocławiu z dnia 9 stycznia 2013 r. sygn. akt I SA/Wr 1383/12, zgodnie z którym przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga podatkowa z tytułu odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, jako odmiany służebności gruntowej. Takie stanowisko, zdaniem Wnioskodawcy, nie prowadzi do rozszerzenia zakresu pojęciowego powoływanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i naruszenia zasady ścisłej interpretacji przepisów prawa podatkowego, ponieważ pomimo zmiany nazwy ustanawianej służebności przepisem tym objęte są te same desygnaty.

Takie stanowisko, jak wskazuje Wnioskodawca, wyraził również Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji podatkowej z dnia 12 grudnia 2011 r., znak: ITPB2/415-1123/08/11-S/TJ, który uwzględniając stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie wyrażone w wyroku z dnia 21 października 2009 r., sygn. akt I SA/Sz 463/09, zgodnie z którym przez odszkodowanie wypłacone z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy rozumieć świadczenie pieniężne (wynagrodzenie) otrzymane przez osobę fizyczną, będącą posiadaczem gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, stanowiące odszkodowanie, czyli rekompensatę (ekwiwalent) za ograniczenie swojego prawa własności takich gruntów na rzecz przedsiębiorcy realizującego inwestycję liniową, oraz że tytułem uprawniającym do przedmiotowego zwolnienia jest ustanowienie służebności przesyłu, stwierdził, że przychód uzyskany przez wnioskodawczynię z tytułu ustanowienia służebności przesyłu korzysta na zasadach określonych w powyższym przepisie ze zwolnienia z opodatkowania.

Warty podkreślenia, zdaniem Wnioskodawcy, jest również wydany niedawno wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 2131/11, w którym Sąd potwierdził stanowisko wyrażone powyżej, wskazując, że przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ulga podatkowa z tytułu odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jako odmiany służebności gruntowej.

Wobec powyższego, przyjąć należy, że przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ulga podatkowa z tytułu odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów chodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, przysługuje także z tytułu kwot wypłacanych na podstawie umów o ustanowienie służebności przesyłu.

Wnioskodawca podkreśla, że nowelizacja przepisów Kodeksu cywilnego, wprowadzona mocą ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny i niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008 r. Nr 116, poz. 731), dokonująca zmiany w zakresie służebności, spowodowała, że w miejsce dotychczas ustanawianej służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, możliwe stało się ustanowienie jedynie służebności przesyłu, stanowiącej odmianę służebności gruntowej (G. Bieniek, Urządzenia przesyłowe. Problematyka prawna, Warszawa 2008). Wynika to, zdaniem Wnioskodawcy, wprost z zastosowanej przez ustawodawcę konstrukcji odesłania do odpowiedniego stosowania przepisów o służebnościach gruntowych do służebności przesyłu (art. 3054 Kodeksu cywilnego). Zgodnie bowiem z przepisem art. 3054 Kodeksu cywilnego do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

W orzecznictwie sądów administracyjnych dominuje zatem pogląd, który Wnioskodawca w pełni podziela, aby w toku interpretacji i stosowania przepisów o służebności przesyłu dopełniać regulację prawną poprzez odpowiednie sięganie do przepisów z dziedziny służebności gruntowych (Kodeks cywilny pod red. E. Gniewka, Warszawa 2011, str. 480). Takie stanowisko zajął m.in. WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 16 lipca 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 592/13. Zdaniem sądu, istotą służebności przesyłu jest obciążenie nieruchomości na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w ograniczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Służebność przesyłu, będąc ograniczonym prawem rzeczowym, staje się składnikiem przedsiębiorstwa w rozumieniu podmiotowym (art. 551 k.c.). Ponadto służebność przesyłu, jako szczególny rodzaj służebności gruntowej, może stać się przedmiotem zasiedzenia. Wskazane wyżej cechy istotne służebności przesyłu, jakkolwiek różniące się w pewnym zakresie od służebności gruntowych pozwalają, zdaniem Wnioskodawcy, na stwierdzenie, że stanowi ona w istocie odmianę służebności gruntowych, a ze względu na swoją konstrukcję służy korzystaniu przez przedsiębiorców z cudzej nieruchomości w celu wybudowania i eksploatacji urządzeń przesyłowych.

Wśród licznych argumentów nakazujących do służebności przesyłu stosować przepisy o służebnościach gruntowych, w literaturze pojawiają się także argumenty natury historycznej. Jednym z nich jest fakt dodania z dniem 1 stycznia 2005 r. przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 1 pkt 7 lit. a tiret siódme ustawy z dnia 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 263, poz. 2619). Wnioskodawca wskazuje, że uchwalenie tej nowelizacji było następstwem podjętej w dniu 17 stycznia 2003 r. przez Sąd Najwyższy uchwały (sygn. akt III CZP 79/02), dopuszczającej możliwość ustanawiania służebności gruntowej w związku z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 49 Kodeksu cywilnego. Przyjęte we wskazanej uchwale SN stanowisko doprowadziło do zmiany orzecznictwa, aprobującego odtąd stosowanie przepisów o służebności gruntowej w omawianej sytuacji (wyrok SN z dnia 11 maja 2005 r., sygn. akt III CK 556/04, postanowienie SN z dnia 10 lipca 2008 r., sygn. akt III CSK 73/08 oraz uchwała SN z dnia 7 października 2008 r., sygn. akt III CZP 89/08).

Zdaniem Wnioskodawcy, niezależnie od powyższej zmiany orzecznictwa, jak wynika z rządowego uzasadnienia projektu ustawy z dnia 30 maja 2008 r. wprowadzającego zmiany w zakresie służebności przesyłu z dniem 3 sierpnia 2008 r., pojawiające się wciąż wątpliwości prawne wynikające z niedostosowania przepisów o służebności gruntowej do inwestycji liniowych, skutkowały nowelizacją kodeksu cywilnego wprowadzoną właśnie ustawą z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116, poz. 731).

Wnioskodawca twierdzi, że kolejnego argumentu natury historycznej za przyjętym stanowiskiem dostarcza nowelizacja przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wprowadzona ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz. U. Nr 209, poz. 1316, z późn. zm.) o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, w związku z którą zdanie końcowe przedmiotowego przepisu otrzymało następujące brzmienie: "w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.)."

Według Wnioskodawcy, z powołanej wyżej zmiany wynika, że ustawodawca rozszerzył zakres przedmiotowego zwolnienia także na inwestycje dotyczące budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej. Mając na uwadze, że inwestycje te związane są z koniecznością lokalizacji urządzeń posadowionych na cudzym gruncie, zaś ta lokalizacja możliwa jest właśnie poprzez ustanowienie służebności przesyłu, to logicznym jest, że racjonalny ustawodawca zakres przedmiotowy ulgi podatkowej miał na uwadze regulacje prawa cywilnego, które prawo do ulgi z cywilistycznego punktu widzenia uzasadniały.

Uwzględniając powyższą argumentację, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że odszkodowanie otrzymane na mocy umowy z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na Nieruchomości 4, które zostało wypłacone po zawarciu umowy, korzysta ze zwolnienia podatkowego w oparciu o przepis art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do zagadnienia budowy elektrowni wiatrowej, wskazać należy, że stosownie do art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Według Wnioskodawcy, zgodnie z bogatym orzecznictwem sądów administracyjnych, elektrownie wiatrowe stanowią urządzenia infrastruktury technicznej w rozumieniu art. 61 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, m.in. wyroki NSA: z dnia 13 listopada 2012 r., sygn. akt II OSK 762/12, z dnia 3 marca 2011 r., sygn. akt II OSK 2251/10, z dnia 21 kwietnia 2010 r., sygn. akt II OSK 310/10, wyrok WSA w Łodzi z dnia 23 lutego 2012 r., sygn. akt II SA/Łd 1273/11, wyrok WSA w Poznaniu z dnia 6 maja 2009 r., sygn. akt II SA/Po 1003/08.

Wnioskodawca wskazuje, że Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 listopada 2012 r., sygn. akt II OSK 762/12 (publ. www.orzeczenia.nsa.gov.pl) wskazał, że tzw. elektrownie wiatrowe stanowią urządzenia infrastruktury technicznej w rozumieniu przepisu art. 61 ust. 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Urządzenia infrastruktury technicznej to przewody lub urządzenia techniczne stosowane do wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, magazynowania, dystrybucji oraz użytkowania energii elektrycznej, czyli m.in. siłownie wiatrowe z generatorem energii elektrycznej. Pojęcie infrastruktury nie ogranicza się jedynie do urządzeń służących do przesyłu energii elektrycznej, ale także obejmuje urządzenia, które służą do jej wytwarzania.

Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 kwietnia 2013 r., sygn. akt II OSK 567/12 (publ. www.orzeczenia.nsa.gov.pl), wskazał, że wprawdzie ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie definiuje pojęcia "infrastruktura techniczna", jednak definicję tę można zbudować bazując na wykładni systemowej, w tym na regulacjach zawartych w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) oraz ustawie z dnia 7 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm.). Art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych. Z kolei z definicji pojęcia urządzenia zawartej w art. 3 ust. 9 ustawy z dnia 7 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne wynika, że przez urządzenia należy rozumieć urządzenia techniczne stosowane w procesach energetycznych. Po myśli art. 3 ust. 7 tej ustawy procesy energetyczne to techniczne procesy w zakresie wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, magazynowania, dystrybucji oraz użytkowania paliw lub energii. Zatem, mając na uwadze powyższe rozwiązania prawne, Wnioskodawca stwierdza, że urządzenia infrastruktury technicznej to przewody lub urządzenia techniczne stosowane do wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, magazynowania, dystrybucji oraz użytkowania energii elektrycznej, czyli min. siłownie wiatrowe z generatorem energii elektrycznej. Pojęcie infrastruktury, zdaniem Wnioskodawcy, nie ogranicza się zatem do urządzeń służących do przesyłu energii elektrycznej, ale także obejmuje urządzenia, które służą do jej wytwarzania.

Podsumowując, Wnioskodawca wskazuje, że elektrownia wiatrowa stanowi urządzenie infrastruktury technicznej. Zdaniem Wnioskodawcy, stwierdzić należy, że świadczenie określone jako odszkodowanie albo wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu w związku z budową tej elektrowni, jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, stwierdzam, co następuje.

Uprawnienie do otrzymania wynagrodzenia związanego z ustanowieniem służebności przesyłu wprowadzono z dniem 3 sierpnia 2008 r. w art. 3051 i art. 305,2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

W myśl art. 3051 Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Natomiast art. 3052 Kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem (§ 1). Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (§ 2).

Zgodnie z art. 3054 Kodeksu cywilnego, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

W świetle powyższego służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia), zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą PIT", wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

a.

ustanowienia służebności gruntowej,

b.

rekultywacji gruntów,

c.

szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

W orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, w myśl którego po dniu 2 sierpnia 2008 r. przepis art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT, odnosi się także do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu (wyrok NSA: z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3050/11, z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 2131/11, z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10 oraz z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 654/10).

Na uwagę zwraca w szczególności wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3050/11, w którym NSA stwierdził, że ustanowienie nowego rodzaju służebności odnoszącej się do inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej wychodziło naprzeciw potrzebom gospodarczym i w sposób ustawowy regulowało istniejącą już, zapoczątkowaną uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2003 r. sygn. akt III CZP 79/02, praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tych inwestycji. Zastąpienie zatem takiej służebności służebnością przesyłu, oznacza, że po dniu 2 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej, lecz jedynie służebności przesyłu, której istota jest taka sama jak w przypadku wcześniej stosowanej służebności gruntowej. Wobec tego, zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki) ustanawianą w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu, ani treści tych służebności. Jednocześnie, w ocenie NSA, trudno przyjąć, aby wprowadzeniu nowych rozwiązań na gruncie prawa cywilnego, towarzyszyło założenie i zamiar ustawodawcy dokonania modyfikacji w systemie zwolnień podatkowych. Pozostawienie po dniu 2 sierpnia 2008 r. omawianego przepisu w niezmienionym brzmieniu, zdaniem NSA, należy interpretować jako brak zamiaru ustawodawcy wyeliminowania przedmiotowego zwolnienia podatkowego, a poprzestanie na literalnej wykładni tego przepisu prowadzi do niedających się zaakceptować w państwie prawa wniosków. Zatem przy uwzględnieniu wykładni historycznej i funkcjonalnej, NSA uznał, że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT, odnosi się do ustanawianych służebności przesyłu.

Mając na uwadze fakt, iż powyższe stanowisko NSA odzwierciedla jednolitą i utrwaloną linię orzecznictwa w kwestii stosowania art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT, w dniu 21 maja 2014 r. Minister Finansów - dążąc do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej - wydał interpretację ogólną Nr DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, w której uznał, iż odszkodowanie za ustanowienie służebności gruntowej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT odnosi się także do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.

Odnosząc powyższe wyjaśnienia do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej - zgodnie z którym Wnioskodawca jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego (a), w skład gospodarstwa wchodzą grunty, na których została ustanowiona służebność przesyłu (b), za ustanowienie służebności przesyłu Wnioskodawca otrzymał należność w wysokości 7 000 zł (c) - uznać należy, iż ww. kwota korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT.

W świetle powyższego za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, a co za tym idzie należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 16 kwietnia 2014 r. Nr IPTPB2/415-47/14-7/JR, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl