0112-KDIL2-1.4011.244.2024.3.MKA - PIT od odszkodowania za zakaz konkurencji w spółkach publicznych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 marca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 6 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 30 kwietnia 2024 r. (wpływ 6 maja 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zgodnie z Uchwałą nr (...) Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki z 15 maja 2015 r. Wnioskodawca został powołany w skład Zarządu (...) Sp. z o.o. (dalej: "Spółka") na kolejną (trzecią) kadencję. W związku z powołaniem Wnioskodawcy w skład Zarządu Spółki, 15 maja 2015 r. została zawarta pomiędzy Spółką a Wnioskodawcą - Umowa o świadczenie usług zarządzania (dalej: "Umowa"), która zastąpiła dotychczasową Umowę o pracę, zawartą w maju 2009 r. Wnioskodawca zawarł Umowę w ramach działalności gospodarczej (jako przedsiębiorca), prowadząc w tamtym czasie działalność gospodarczą pod firmą (...). Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą był także zarejestrowany jako czynny podatnik VAT oraz rozliczał podatek VAT metodą kasową. Aktualnie Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, która została wyrejestrowana w 2020 r.

Zgodnie z § 1 Umowy, jej przedmiotem było świadczenie usług zarządzania polegających na osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki wraz z reprezentacją Spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów trzecich. Natomiast na podstawie § 4 ust. 1 Umowy, z tytułu wykonywania wszelkich zobowiązań wynikających z Umowy, Wnioskodawcy przysługiwało wynagrodzenie składające się z części stałej i części zmiennej. Zgodnie z § 4 ust. 2 Umowy Wnioskodawcy przysługiwało wynagrodzenie stałe za każdy miesiąc jej obowiązywania. Zgodnie z Umową: "Stałe miesięczne wynagrodzenie podstawowe ustala się w wysokości równej iloczynowi liczby 7,74 oraz wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłaty nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa GUS. W każdym jednak przypadku wysokość miesięcznego wynagrodzenia podstawowego nie będzie niższa niż 32 000 (słownie trzydzieści dwa tysiące złotych) netto."

Natomiast wynagrodzenie zmienne na podstawie § 4 ust. 3 Umowy przysługiwało Wnioskodawcy po osiągnięciu w danym roku obrotowym celów o szczególnym znaczeniu dla Spółki. W tym miejscu dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z § 4 ust. 4 Umowy, do kwoty wynagrodzenia określonego w § 4 ust. 2 i 3 Umowy doliczany był podatek VAT w wysokości zgodnej z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa. Ponadto na podstawie § 4 ust. 5 Umowy, stałe miesięczne wynagrodzenie podstawowe płatne było po zakończeniu danego miesiąca kalendarzowego, w terminie 7 dni od doręczenia Spółce przez Wnioskodawcę faktury VAT z tym, że faktura taka powinna zostać wystawiona i doręczona Spółce do 20 dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, którego dotyczy dana faktura.

Dodatkowo istotnym jest, że zgodnie z zapisami Umowy po wypowiedzeniu lub rozwiązaniu Umowy Wnioskodawcy przysługiwało także wynagrodzenie. Albowiem, na podstawie § 8 ust. 3 Umowy, z zastrzeżeniem przypadków wymienionych w ustępie 4 tego paragrafu Umowy, w każdym przypadku rozwiązania lub wypowiedzenia umowy (np. upływ kadencji, odwołanie, rezygnacja), przez okres trzech miesięcy od daty jego rozwiązania lub wypowiedzenia Wnioskodawca został zobowiązany do świadczenia na rzecz Spółki za wynagrodzeniem usług polegających na pozostawaniu do dyspozycji Spółki w zakresie umożliwiającym pełne przekazanie jego obowiązków innemu podmiotowi, zgodnie z zapotrzebowaniem Spółki, w tym w szczególności do: osobistego stawiennictwa w przypadku żądania Spółki oraz przekazania wszelkich posiadanych przez siebie informacji i materiałów umożliwiających niezakłócone kontynuowanie zarządzania Spółką. Jednakże w § 8 ust. 4 Umowy jej strony w sposób enumeratywny wskazały, że obowiązek świadczenia usług i wypłaty wynagrodzenia, o którym mowa w § 8 ust. 3 Umowy nie powstaje wyłącznie w przypadku odwołania Wnioskodawcy z funkcji z powodu: naruszenia statutu Spółki stwierdzanego prawomocnym wyrokiem, popełnienia przez powoda w okresie obowiązywania niniejszy umowy przestępstwa prawomocnym wyrokiem, działania na szkodę Spółki, lub istotnego naruszania postanowień Umowy mających znaczący wpływ na funkcjonowanie Spółki. Wynagrodzenie określone w § 8 ust. 3 Umowy przysługiwało Wnioskodawcy w wysokości określonej w § 4 ust. 2 Umowy za każdy miesiąc pozostawania w dyspozycji Spółki.

Dodatkowo na podstawie § 9 ust. 1 Umowy Wnioskodawca zobowiązał się, że przez okres obowiązywania Umowy oraz przez okres wskazany w § 8 ust. 3 Umowy nie będzie prowadził działalności konkurencyjnej wobec Spółki lub podmiotów należących do Grupy Kapitałowej Spółki (Zakaz konkurencji). W § 9 ust. 2 Umowy strony zdefiniowały przy tym działalność konkurencyjną, określając ją jako: "działalność objętą faktycznie wykonywanym przedmiotem działalności Spółki lub pozostałych podmiotów należących do Grupy Kapitałowej Spółki. Działalnością konkurencyjną jest także świadczenie usług konsultingowych w dziedzinach działalności określonych w zdaniu poprzedzającym lub świadczenie usług na rzecz jakiegokolwiek podmiotu świadczącego takie usługi konsultingowe lub zatrudnienie przez taki podmiot. Działalnością konkurencyjną nie jest natomiast praca naukowa, w tym publikacje oraz wystąpienia publiczne związane z pracą naukową zwłaszcza pełnienie funkcji adiunkta lub zajmowanie innych stanowisk na uczelniach lub podobnych instytucjach, jak również wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie innego stosunku prawnego na rzecz ww. uczelni wyższych lub instytucji".

Ponadto, zgodnie z § 9 ust. 3 Umowy zakaz konkurencji obowiązywał również w okresie 12 miesięcy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu Umowy oraz po upływie terminu wskazanego w § 8 ust. 3 Umowy, strony Umowy nazwały ten okres tzw. "Przedłużonym zakazem konkurencji".

W związku z objęciem Wnioskodawcy tzw. Przedłużonym zakazem konkurencji w § 9 ust. 4 Umowy określono, że Spółka zapłaci Wnioskodawcy wynagrodzenie z tego tytułu w wysokości 100% kwoty stałego miesięcznego wynagrodzenia podstawowego określonego w § 4 ust. 2 Umowy, za każdy miesiąc objęcia Wnioskodawcy tzw. Przedłużonym zakazem konkurencji. Kwoty z tego tytułu miały być płatne Wnioskodawcy do 10 dnia każdego miesiąca począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło ustanie stosunku zatrudnienia oraz upływ terminu wskazanego w § 8 ust. 3 Umowy. W przypadku naruszenia Przedłużonego zakazu konkurencji, Spółka nie byłaby zobowiązana do wypłaty świadczeń od momentu naruszenia zakazu przez Wnioskodawcę.

13 stycznia 2016 r. cały Zarząd Spółki, a w tym Wnioskodawca zostali odwołani z pełnionych funkcji w Zarządzie Spółki. 14 stycznia 2016 r. w siedzibie Spółki nastąpiło protokolarne przekazanie nowemu Zarządowi spraw bieżących dotyczących działalności operacyjnej Spółki, a następnie w kolejnych dniach Wnioskodawca zwrócił Spółce środki trwałe i inne materiały. Mając na uwadze zapisy Umowy, a w tym zapisy § 8 ust. 3 Umowy, Wnioskodawca wystawił na Spółkę trzy faktury VAT na kwotę 99 158,74 zł brutto (80 616,86 zł netto oraz 18 541,88 zł VAT). Faktury te nie były zakwestionowane przez Spółkę, ale także nie dokonano ich uregulowania (zapłaty) w wymagalnym terminie.

Następnie Wnioskodawca wystawił w 2016 r. i w 2017 r. 13 faktur na Spółkę z tytułu tzw. Przedłużonego zakazu konkurencji, zgodnie z § 9 ust. 4 Umowy na kwotę łączną 488 952,85 zł brutto (397 522,64 zł netto oraz 91 430,21 zł VAT). Faktury te również nie były zakwestionowane przez Spółkę i nie zostały także zapłacone przez Spółkę w wymagalnych terminach.

W konsekwencji braku zapłaty, pozwem z 12 września 2016 r. skierowanym przeciwko (...) Sp. z o.o. (dalej: "Spółka") Wnioskodawca wniósł do Sądu Okręgowego w (...) pozew o zasądzenie na jego rzecz: (1) kwoty 99 158,74 zł brutto tytułem wynagrodzenia za usługi świadczone na podstawie § 8 ust. 3 Umowy w okresie od dnia 1 lutego 2016 r. do dnia 13 kwietnia 2016 r. wraz z ustawowymi odsetkami, (2) kwoty 186 043,24 zł brutto tytułem wynagrodzenia za objęcie Wnioskodawcy na podstawie § 9 ust. 3-4 Umowy Przedłużonym Zakazem Konkurencji w okresie od 14 kwietnia 2016 r. do dnia 31 sierpnia 2016 r. wraz z ustawowymi odsetkami, (3) kwoty 203 689,40 zł brutto tytułem premii na podstawie § 4 ust. 3-4 Umowy wraz z ustawowymi odsetkami.

Dodatkowo 21 grudnia 2017 r. Wnioskodawca na podstawie art. 193 Kodeksu Postępowania Cywilnego, zmienił powództwo poprzez jego rozszerzenie i zasądzenie na jego rzecz dodatkowej kwoty 302 909,60 zł brutto należnej z tytułu wynagrodzenia za objęcie Wnioskodawcy na podstawie § 9 ust. 3-4 Umowy Przedłużonym zakazem konkurencji w okresie od 1 września 2016 r. do 13 kwietnia 2017 r. wraz z ustawowymi odsetkami.

29 grudnia 2022 r. Sąd Okręgowy w (...) wydał wyrok (Sygn. akt (...)), w którym zasądził od Spółki na rzecz Wnioskodawcy kwotę łączną 791 800,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, od następujących kwot: (i) 99 158,74 zł, (ii) 186 043,24 zł, (iii) 203 689,40 zł, (iv) 302 909,60 zł. Dodatkowo Sąd zasądził od Spółki na rzecz Wnioskodawcy kwotę 61 208 zł tytułem zwrotu kosztów procesu waz z ustawowymi odsetkami. W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy wskazał między innymi: "Wobec faktu, iż powód nie złamał przedmiotowego zakazu konkurencji to brak wypłaty wynagrodzenia w tej części przez pozwaną stanowi niewłaściwe wykonanie zobowiązania, o którym mowa w przepisie art. 471 k.c., bowiem obowiązek jego wypłaty powstał na mocy zawartej umowy. Niewątpliwie brak wypłaty przedmiotowej części wynagrodzenia stanowi szkodę w postaci uszczerbku w majątku powoda."

Spółka wniosła do Sądu Apelacyjnego w (...) apelację od wyroku Sądu Okręgowego w (...) zaskarżając go w całości.

29 września 2023 r. Sąd Apelacyjny w (...) wydał wyrok (Sygn. akt (...)) na skutek apelacji Spółki, którym zmienił wyrok Sądu Okręgowego w ten sposób, że łączną kwotę zasądzoną w wysokości 791 800,98 zł obniżył do kwoty 588 111,58 zł oraz zasądził kwotę 42 481 zł na rzecz Wnioskodawcy tytułem zwrotu kosztów procesu, oddalił apelację w pozostałym zakresie i zasądził od Wnioskodawcy kwotę 6 382 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Dokonując uzasadnienia wyroku Sąd Apelacyjny w (...) wskazał między innymi co następuje: "W realiach sprawy powód nie dochodził odszkodowania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego - jak błędnie sugeruje pozwany - ale wytoczył powództwo o odszkodowanie w rozumieniu nadanym mu przez strony umowy, z uwagi na brak jego wypłaty w jakiejkolwiek części. W tym wypadku nie chodzi, bowiem o wyliczenie szkody w oparciu o utracony "zarobek", lecz o zapłatę umówionego w kontrakcie świadczenia o funkcji sankcyjnej dla przedsiębiorstwa i kompensującej dla menedżera. Uwzględniając takie powództwo Sąd zasądza, zatem odszkodowanie w tym znaczeniu, jakie nadały mu strony umowy o zakazie konkurencji, w pełnej umówionej wysokości."

Na zasądzoną przez Sąd Apelacyjny w (...) kwotę 588 111,58 zł składały się następujące roszczenia Wnioskodawcy (opisane powyżej): (1) Kwota 99 158,74 zł tytułem wynagrodzenia za usługi świadczone na podstawie § 8 ust. 3 Kontraktu w okresie od dnia 1 lutego 2016 r. do dnia 13 kwietnia 2016 r.; (2) Kwota 186 043,24 zł tytułem wynagrodzenia za objęcie Wnioskodawcy na podstawie § 9 ust. 3-4 Kontraktu w okresie od dnia 14 kwietnia 2016 r. do dnia 31 sierpnia 2016 r. Przedłużonym zakazem konkurencji; (2) Kwota 302 909,60 zł tytułem wynagrodzenia za objęcie Wnioskodawcy na podstawie § 9 ust. 3-4 Kontraktu w okresie od dnia 1 września 2016 r. do dnia 13 kwietnia 2017 r. Przedłużonym zakazem konkurencji.

Sąd Apelacyjny oddalił powództwo w zakresie wypłaty premii, uzasadniając że podjęcie uchwały przez Radę Nadzorczą zgodnie z § 4 ust. 3 Umowy jest warunkiem koniecznym do jej wypłaty, a uchwała taka nie została podjęta w terminie do 31 marca 2016 r.

W następstwie prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) Spółka dokonała wypłat zasądzonych kwot oraz dokonała, działając jako płatnik, następującego rozliczenia w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

W przypadku kwoty 99 158,74 zł brutto, na którą składała się kwota netto 80 616,86 zł oraz VAT w kwocie 18 541,88 zł VAT, Spółka działając jako płatnik potrąciła zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 9 644 zł oraz sporządziła informację PIT-11. W przypadku zaś kwoty 488 952,84 zł (suma 186 043,24 zł oraz 302 909,60 zł), na którą składała się kwota netto 397 522,64 zł oraz podatek VAT w wysokości 91 430,21 zł, Spółka działając jako płatnik potrąciła zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 70%, tj. w kwocie 278 265,84 zł.

W zakresie podatku VAT Wnioskodawca rozliczał się jako uprzednio zarejestrowany podatnik VAT czynny według metody kasowej i w związku z tym w listopadzie 2023 r. po otrzymaniu zapłaty od Spółki (zgodnie z wyrokiem) złożył korekty JPK-V7K dotyczące poprzednich okresów i wykazał (rozliczył) VAT od zasądzonej i wypłaconej kwoty 588 111,58 zł brutto, tj. kwotę netto 478 140 zł i podatek VAT w kwocie 109 972 zł oraz dokonał jego zapłaty. Wykazane w rozliczeniu VAT kwoty dotyczyły wynagrodzenia z tytułu tzw. "dyspozycyjności" wobec Spółki na podstawie § 8 ust. 3 Umowy oraz wypłat z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji na podstawie § 9 ust. 4 Umowy. W konsekwencji w JPK-V7K Wnioskodawca wykazał kwotę netto 478 140 zł, zaś w PIT-11 została wykazana przez płatnika kwota 80 616,86 zł. Różnica została rozliczona przez płatnika (Spółkę) jako odszkodowanie z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji.

U Wnioskodawcy powstała wątpliwość w zakresie rozliczenia dokonanego przez płatnika (Spółkę), tj. w aspekcie opodatkowania wypłaty z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji 70% zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wynika z uzyskanych przez Wnioskodawcę informacji ustnych wypłacone Prezesowi Zarządu Spółki, którego tak jak Wnioskodawcę odwołano 13 stycznia 2016 r., wynagrodzenie z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji płatnik (Spółka) opodatkował (rozliczył) na zasadach ogólnych (według skali podatkowej), tj. nie potrącił 70% zryczałtowanego podatku. Wnioskodawca uzyskał w tym względzie informację ustną od byłego Prezesa Zarządu i nie miał możliwości jej weryfikacji na podstawie dokumentów źródłowych.

Tym samym u Wnioskodawcy powstała wątpliwość, czy jeśli zasądzone przez Sąd Okręgowy w (...) oraz Sąd Apelacyjny w (...) i wypłacone na podstawie § 9 ust. 4 Umowy kwoty z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji (488 952,84 zł brutto) stanowią odszkodowanie, od którego pobrano 70% podatek, to czy w tym zakresie powinien zostać rozliczny i zapłacony podatek VAT w kwocie 91 430,21 zł (od kwoty netto 397 522,64 zł).

Ponadto w uzupełnieniu wniosku podał Pan następujące informacje:

(...) Sp. z o.o. wchodzi w skład Grupy (...) i jest własnością (...) S.A., która posiada 100% udziałów. Założycielem (...) S.A. jest Skarb Państwa. W związku z powyższym (...) Sp. z o.o. jest spółką, w której Skarb Państwa dysponuje pośrednio przez (...) S.A. 100% głosów na Walnym Zgromadzeniu.

Podstawą do wypłaty wynagrodzenia z tytułu Przedłużonego Zakazu Konkurencji była Umowa o świadczenie usług w zakresie zarządzania z dnia 15 maja 2015 r., której § 9 ust. 4 określa, że z tytułu objęcia Zarządzającego Przedłużonym Zakazem Konkurencji, przez okres 12 miesięcy Spółka płacić będzie Zarządzającemu 100% kwoty stałego miesięcznego wynagrodzenia podstawowego. Jest to jedyny obowiązujący dokument, który był podstawą do wypłaty wynagrodzenia z tytułu Przedłużonego Zakazu Konkurencji. Umowa nie wskazuje innych przepisów w tym zakresie.

Wykonując wyroki Sądu Okręgowego i Apelacyjnego w (...), (...) 19 października 2023 r. dokonała przelewu na kwotę 416 689,52 zł. Następnie po Pana interwencji dotyczącej nieprawidłowego naliczenia przez (...) podatku dochodowego w wysokości 70% od odsetek za nieterminową zapłatę wynagrodzenia z tytułu Przedłużonego Zakazu Konkurencji, Spółka 20 listopada 2023 r. dokonała kolejnego przelewu na kwotę 200 262,49 zł. Łącznie (...) przelała na Pana konto kwotę 619 952,01 zł. Kwota ta zawiera podatek VAT oraz odsetki z tytułu nieterminowej zapłaty należnego Panu wynagrodzenia, wynikającego z postanowień Umowy, które na 19 października 2023 r. według wyliczenia (...) wyniosły 324 005,94 zł.

Ostatnie wynagrodzenie za świadczone usługi na podstawie Umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania z (...) otrzymał Pan 9 lutego 2016 r.

Pytanie

Czy zasądzona przez Sąd Okręgowy (Sygn. akt (...)) w (...) oraz Sąd Apelacyjny w (...) (Sygn. akt (...)) na rzecz Wnioskodawcy i rozliczona przez Spółkę (płatnika) kwota 488 952,84 zł brutto tytułem Przedłużonego zakazu konkurencji zgodnie z § 9 ust. 4 Umowy stanowi odszkodowanie i powinna podlegać opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego płatnik ma pobrać 70% podatek?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zasądzona przez Sąd Okręgowy w (...) oraz Sąd Apelacyjny w (...) na jego rzecz i rozliczona przez Spółkę (płatnika) kwota 488 952,84 zł brutto tytułem Przedłużonego zakazu konkurencji zgodnie z § 9 ust. 3-4 Umowy nie stanowi odszkodowania i nie powinna podlegać opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwana dalej: "Ustawa PIT"), od którego płatnik nie powinien pobrać 70% zryczałtowanego podatku, ale rozliczyć wypłatę według zasad ogólnych (skali podatkowej) i sporządzić na rzecz Wnioskodawcy informację PIT-11 (uwzględnić te kwoty w PIT-11).

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 15 Ustawy PIT: "Od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy: (...) z tytułu odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji, jeżeli zobowiązaną do zapłaty odszkodowania jest spółka, w której Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego, państwowa osoba prawna lub komunalna osoba prawna dysponują bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, w tym także na podstawie porozumień z innymi osobami, w części, w której wysokość odszkodowania przekracza wysokość wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika z tytułu umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług wiążącej go ze spółką w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty odszkodowania - w wysokości 70% tej części należnego odszkodowania."

Zasądzona przez Sąd Okręgowy w (...) oraz Sąd Apelacyjny w (...) wypłacona przez Spółkę kwota na rzecz Wnioskodawcy nie stanowi odszkodowania w rozumieniu wskazanego powyżej przepisu Ustawy PIT. Jest to wynagrodzenie z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji na podstawie § 9 ust. 3-4 Umowy, w przypadku którego Wnioskodawca wystawił w 2016 r. i 2017 r. 13 faktur na kwotę łączną 488 952,85 zł brutto (397 522,64 zł netto oraz 91 430,21 zł VAT). Tym samym Spółka jako płatnik postąpiła zdaniem Wnioskodawcy nieprawidłowo pobierając 70% zryczałtowany podatek. Skoro Wnioskodawca wystawił faktury VAT tytułem wynagrodzenia na podstawie § 9 ust. 3-4 Umowy, to nie powinien być pobrany zryczałtowany podatek, ale rozliczenie powinno nastąpić według zasad ogólnych (skali podatkowej), gdyż płatności te były "zwykłym" wynagrodzeniem umownym, a nie odszkodowaniem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy:

Od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji, jeżeli zobowiązaną do zapłaty odszkodowania jest spółka, w której Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego, państwowa osoba prawna lub komunalna osoba prawna dysponują bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, w tym także na podstawie porozumień z innymi osobami, w części, w której wysokość odszkodowania przekracza wysokość wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika z tytułu umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług wiążącej go ze spółką w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty odszkodowania - w wysokości 70% tej części należnego odszkodowania.

Stosownie do art. 30 ust. 3 ww. ustawy:

Zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, 4-4b, 5a oraz 13-17, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania.

Z art. 41 ust. 4 ww. ustawy wynika natomiast, że:

Płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-17 oraz art. 30a ust. 1 pkt 1-11 oraz 11b-13, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5, 10, 12 i 21.

Ze wskazanego powyżej art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odszkodowanie przyznane stosownie do przepisów o zakazie konkurencji, w sytuacji, gdy jego wysokość przekroczy określoną w tym przepisie ustawy wysokość, podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 70%.

Sześciomiesięczny okres wskazany w art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy należy rozumieć jako okres sześciu miesięcy kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio pierwszy miesiąc wypłaty odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji. Zgodnie z ww. przepisem dla ustalenia limitu wynagrodzenia, od którego uzależniony jest pobór 70% podatku należy zatem brać pod uwagę sumę wypłaconego członkowi zarządu wynagrodzenia z okresu 6 miesięcy poprzedzających miesiąc wypłaty tego odszkodowania. Wyjaśnić przy tym należy, że pod pojęciem "wypłaty" rozumieć należy faktyczne przekazanie byłemu członkowi zarządu świadczenia lub postawienie go do jego dyspozycji. Zgodnie bowiem z definicją językową wyrażenia "wypłacić" oznacza ono wydać komuś należne mu pieniądze.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Sąd Apelacyjny zasądził na Pana rzecz kwotę 588 111,58 zł. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał między: "W realiach sprawy powód nie dochodził odszkodowania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego - jak błędnie sugeruje pozwany - ale wytoczył powództwo o odszkodowanie w rozumieniu nadanym mu przez strony umowy, z uwagi na brak jego wypłaty w jakiejkolwiek części. W tym wypadku nie chodzi, bowiem o wyliczenie szkody w oparciu o utracony "zarobek", lecz o zapłatę umówionego w kontrakcie świadczenia o funkcji sankcyjnej dla przedsiębiorstwa i kompensującej dla menedżera. Uwzględniając takie powództwo Sąd zasądza, zatem odszkodowanie w tym znaczeniu, jakie nadały mu strony umowy o zakazie konkurencji, w pełnej umówionej wysokości." Na zasądzoną kwotę 588 111,58 zł składały się następujące roszczenia:

Wykonując wyroki Sądu Okręgowego i Apelacyjnego Spółka 19 października 2023 r. przelała Panu kwotę 416 689,52 zł. Następnie po Pana interwencji dotyczącej nieprawidłowego naliczenia przez Spółkę podatku dochodowego w wysokości 70% od odsetek za nieterminową zapłatę wynagrodzenia z tytułu Przedłużonego Zakazu Konkurencji, Spółka 20 listopada 2023 r. wykonała kolejny przelew na kwotę 200 262,49 zł. Łącznie Spółka przelała na Pana konto kwotę 619 952,01 zł. Kwota ta zawiera podatek VAT oraz odsetki z tytułu nieterminowej zapłaty należnego Panu wynagrodzenia, wynikającego z postanowień Umowy, które na 19 października 2023 r. według wyliczenia Spółki wyniosły 324 005,94 zł.

Ostatnie wynagrodzenie za świadczone usługi na podstawie Umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania otrzymał Pan ze Spółki 9 lutego 2016 r.

Odnosząc się do Pana wątpliwości czy zasądzona na Pana rzecz kwota tytułem przedłużonego zakazu konkurencji powinna podlegać opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.).

Ponieważ w przypadku umów o zakazie konkurencji, których podstawą prawną zawarcia nie jest Kodeks pracy a Kodeks cywilny - tak, jak w opisie niniejszego wniosku-wątpliwości prawne związane są z zakresem pojęcia zawartego w treści art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych "przepisy o zakazie konkurencji", w szczególności, czy to pojęcie ograniczone jest wyłącznie do przepisów Kodeksu pracy. Wskazać należy, że ze względu na całą treść powołanego przepisu, w szczególności wskazanie wprost, że opodatkowaniu 70% stawką podatku podlegać będą odszkodowania w przypadku przekroczenia wysokości wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika także z tytułu umowy o świadczenie usług uzasadniony jest pogląd, zgodnie z którym "przepisy o zakazie konkurencji" nie ograniczają się tylko do przepisów Kodeksu pracy.

Ustawa Kodeks cywilny pozwala stronom zawrzeć umowę według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Zgodnie bowiem z art. 353¹ Kodeksu cywilnego:

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Powyższy przepis oznacza, że na podstawie zasady swobody umów oraz dowolnego kształtowania ich treści dopuszczalne jest wprowadzanie m.in. do umów o świadczenie usług klauzul o zakazie konkurencji. W związku z powyższym uznać należy, że zastosowanie w umowie cywilnoprawnej klauzuli o zakazie konkurencji zarówno na czas trwania umowy, jak i po jej ustaniu jest możliwe oraz zgodne z zasadą swobody umów przewidzianą w art. 353¹ Kodeksu cywilnego. Jedynym ograniczeniem w tym wypadku jest kwestia zakazu konkurencji rozciągającego się na okres już po ustaniu stosunku umownego. Otóż zawarcie takiej klauzuli jest skuteczne, lecz jedynie w przypadku zagwarantowania stosownego wynagrodzenia za umowny okres. Nie jest natomiast dopuszczalne, zastrzeżenie zakazu konkurencji po ustaniu stosunku zlecenia, który nie przewiduje wypłaty stosownego odszkodowania za okres powstrzymywania się od wykonywania określonych czynności.

Biorąc pod uwagę powyższe, nie można zgodzić się z Pana stanowiskiem, że zasądzona na Pana rzecz kwota nie stanowi odszkodowania w rozumieniu art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wskazał Pan w opisie sprawy Umowa o świadczenie usług zarządzania zawarta pomiędzy Panem a Spółką zawierała następujące zapisy:

- na podstawie § 9 ust. 1 Umowy Wnioskodawca zobowiązał się, że przez okres obowiązywania Umowy oraz przez okres wskazany w § 8 ust. 3 Umowy nie będzie prowadził działalności konkurencyjnej wobec Spółki lub podmiotów należących do Grupy Kapitałowej Spółki (Zakaz konkurencji);

- zgodnie z § 9 ust. 3 Umowy zakaz konkurencji obowiązywał również w okresie 12 miesięcy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu Umowy oraz po upływie terminu wskazanego w § 8 ust. 3 Umowy, strony Umowy nazwały ten okres tzw. "Przedłużonym zakazem konkurencji";

- w § 9 ust. 4 Umowy określono, że Spółka zapłaci Wnioskodawcy wynagrodzenie z tego tytułu w wysokości 100% kwoty stałego miesięcznego wynagrodzenia podstawowego określonego w § 4 ust. 2 Umowy, za każdy miesiąc objęcia Wnioskodawcy tzw. Przedłużonym zakazem konkurencji.

Powyższe okoliczności wskazują, że umowa zawarta ze Spółka przewiduje wypłatę odszkodowania (wynagrodzenia) w oparciu o przepisy o zakazie konkurencji. Zatem płatność ta nie była "zwykłym" wynagrodzeniem umownym, lecz odszkodowaniem o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Również Sąd Apelacyjny w wyroku z 29 września 2023 r. wskazał, że zasądza, odszkodowanie w tym znaczeniu, jakie nadały mu strony umowy o zakazie konkurencji, w pełnej umówionej wysokości.

W konsekwencji odszkodowanie wypłacane przez spółkę na Pana rzecz z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji powinno zostać objęte opodatkowaniem na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy, ponieważ odpowiada pojęciu odszkodowania na podstawie przepisów o zakazie konkurencji, o którym mowa w tym przepisie. Odszkodowanie przyznane na podstawie przepisów o zakazie konkurencji, w części przekraczającej wysokość wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika z tytułu umowy o świadczenie usług wiążącej go ze spółką w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty odszkodowania podlega opodatkowaniu 70% zryczałtowanym podatkiem dochodowym stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zaistniałego stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że do rozliczenia opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w trybie art. 30 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy przyznanej Panu kwoty 488 952,84 zł brutto tytułem Przedłużonego zakazu konkurencji zgodnie z § 9 ust. 4 Umowy należało uwzględnić wypłacone Panu wynagrodzenie z tytułu umowy o świadczenie usług zarządzania w okresie sześciu miesięcy poprzedzających miesiąc wypłaty wynagrodzenia za Przedłużony zakaz konkurencji. Zatem, skoro Spółka wyrokiem sądu została zobowiązany do wypłaty odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji i w okresie sześciu miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc faktycznej wypłaty odszkodowania, nie wypłacała Panu wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług zarządzania, z uwagi na wcześniejsze rozwiązanie tej umowy, to całość wypłaconego Panu odszkodowania podlega opodatkowaniu 70% zryczałtowanym podatkiem dochodowym stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem płatnik, nie miał obowiązku uwzględniania tej kwoty w PIT-11.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Przedmiotem tej interpretacji jest odpowiedź na Pana pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).