0111-KDIB2-3.4015.21.2019.1.ASZ - Podatek od spadków i darowizn - obowiązek po stronie notariusza w związku z nabyciem spadku po zmarłym.

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 grudnia 2019 r. (data wpływu - 31 grudnia 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązków notariusza - jest nieprawidłowe.

W dniu 31 grudnia 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązków notariusza.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

A.N. zmarł dnia 25 czerwca 2017 r., a spadek po nim na podstawie ustawy nabyli: żona M.N. oraz synowie: J.N. i T.N. - po 1/3 części, co stwierdził Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 18 października 2017 r. Postanowienie uprawomocniło się dnia 8 listopada 2017 r.

Spadkobiercy złożyli deklaracje podatkowe (SD-Z2) w dniu 15 grudnia 2017 r. Jako masę spadkową wskazali będącą własnością spadkodawcy nieruchomość położoną w W., dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą.

M.N., J.N. i T.N. zamierzają sprzedać powyższą nieruchomość.

Wnioskodawca - notariusz, w trybie art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zażądał od spadkobierców uprzedniej pisemnej zgody Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. albo zaświadczenia wydanego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. potwierdzającego, że nabycie spadku po zmarłym A.N. jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy dla wypełnienia obowiązku z art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn wystarczające jest przedłożenie notariuszowi zaświadczenia Naczelnika Urzędu Skarbowego wydanego na wniosek jednego ze spadkobierców, potwierdzającego, że nabycie spadku po zmarłym jest w stosunku do wszystkich spadkobierców zwolnione z podatku od spadków i darowizn albo potwierdzającego, że podatek od spadków i darowizn został zapłacony przez wszystkich spadkobierców albo potwierdzającego, że zobowiązanie podatkowe w stosunku do wszystkich spadkobierców wygasło wskutek przedawnienia czy konieczne jest przedłożenie notariuszowi trzech osobnych zaświadczeń, wydanych na wniosek każdego ze spadkobierców?

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie precyzuje czy w przypadku nabycia tytułem dziedziczenia przez więcej niż jednego spadkobiercę zgoda bądź zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego powinno zostać wydane każdemu ze spadkobierców osobno, czy też może to nastąpić na jednym dokumencie.

W sytuacji kiedy w stosunku do wszystkich spadkobierców zastosowano zwolnienie z podatku od spadków i darowizn (analogicznie w stosunku do wszystkich spadkobierców zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia albo wszyscy spadkobiercy zapłacili podatek od spadków i darowizn), wystarczające jest przedłożenie notariuszowi zaświadczenia Naczelnika Urzędu Skarbowego, wydanego na wniosek jednego ze spadkobierców, potwierdzającego, że nabycie spadku (masa spadkowa) po osobie zmarłej jest zwolnione z podatku od spadków i darowizn albo potwierdzającego, że podatek od spadków i darowizn został zapłacony przez wszystkich spadkobierców albo potwierdzającego, że zobowiązanie podatkowe w stosunku do wszystkich spadkobierców wygasło wskutek przedawnienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2019 r. poz. 1813) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Stosownie do art. 5 cyt. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 19 ust. 6 ww. ustawy, jeżeli przedmiotem aktu notarialnego, który ma być sporządzony, lub dokumentu, co do którego notariusz ma uwierzytelnić podpis, ma być zbycie praw do spadku albo zbycie lub obciążenie rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych tytułem, określonym w art. 1, notariusz może dokonać tych czynności tylko za uprzednią pisemną zgodą naczelnika urzędu skarbowego albo po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.

Z analizy art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że notariusz może dokonać swoich czynności tylko za uprzednią pisemną zgodą naczelnika urzędu skarbowego albo po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.

Ustawodawca nałożył na notariuszy obowiązki, które umożliwiają sprawny wymiar podatku od spadków i darowizn. Jeżeli przedmiotem aktu notarialnego, który ma być sporządzony, lub dokumentu, co do którego notariusz ma uwierzytelnić podpis, ma być zbycie praw do spadku albo zbycie lub obciążenie rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych tytułem określonym w art. 1, notariusz może dokonać tych czynności tylko po przedłożeniu jednego z dokumentów wskazanych w ust. 6:

* pisemnej zgody naczelnika urzędu skarbowego albo

* zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.

Tym samym wymóg przedłożenia odpowiedniego zaświadczenia obejmuje wszelkie rozporządzenia bądź obciążenia rzeczy (praw majątkowych) nabytych tytułem:

* dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego,

* darowizny, polecenia darczyńcy,

* zasiedzenia,

* nieodpłatnego zniesienia współwłasności,

* zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu,

* nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Należy nadmienić, iż zgodnie z art. 306a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, organ podatkowy wydaje zaświadczenia ma żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie.

W myśl art. 306a § 2 ww. ustawy zaświadczenie wydaje się, jeżeli:

Stosownie do zapisu art. 306a § 3 cyt. ustawy zaświadczenie potwierdza stan faktyczny lub prawny istniejący w dniu jego wydania. Zaświadczenie wydaje się w granicach żądania wnioskodawcy (art. 306a § 4).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że A.N. zmarł dnia 25 czerwca 2017 r., a spadek po nim na podstawie ustawy nabyli: żona M.N. oraz synowie: J.N. i T.N. - po 1/3 części, co stwierdził Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 18 października 2017 r. Postanowienie uprawomocniło się dnia 8 listopada 2017 r. Spadkobiercy złożyli deklaracje podatkowe (SD-Z2) w dniu 15 grudnia 2017 r. Jako masę spadkową wskazali będącą własnością spadkodawcy nieruchomość położoną w W., dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. M.N., J.N. i T.N. zamierzają sprzedać powyższą nieruchomość.

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji kiedy w stosunku do wszystkich spadkobierców zastosowano zwolnienie z podatku od spadków i darowizn (analogicznie w stosunku do wszystkich spadkobierców zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia albo wszyscy spadkobiercy zapłacili podatek od spadków i darowizn), wystarczające jest przedłożenie notariuszowi zaświadczenia Naczelnika Urzędu Skarbowego, wydanego na wniosek jednego ze spadkobierców, potwierdzającego, że nabycie spadku (masa spadkowa) po osobie zmarłej jest zwolnione z podatku od spadków i darowizn albo potwierdzającego, że podatek od spadków i darowizn został zapłacony przez wszystkich spadkobierców albo potwierdzającego, że zobowiązanie podatkowe w stosunku do wszystkich spadkobierców wygasło wskutek przedawnienia

Przedstawiając zdarzenie przyszłe i zajęte stanowisko wskazać należy, iż adresatem normy zawartej w art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest notariusz. Na notariuszu ciąży obowiązek uzależnienia dokonania określonych w przepisie czynności notarialnych od przedłożenia zaświadczenia stwierdzającego uiszczenie podatku od nabycia własności rzeczy i praw majątkowych lub od uprzedniej zgody właściwego organu podatkowego.

Wskazany powyżej art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn ustanawia formalny wymóg przedstawienia notariuszowi dokonującemu czynności notarialnej dokumentu stwierdzającego uregulowanie sytuacji prawnopodatkowej zbywcy, a więc wykazania, że właściciel korzystając z podstawowego atrybutu prawa własności, jakim jest rozporządzanie nim, spełnił podstawowe obowiązki podatkowe z nim związane, albo realizacja tych obowiązków została należycie zabezpieczona. Kwestionowany przepis ma przede wszystkim charakter proceduralny. Taka konstrukcja przyjęta została przez ustawodawcę.

Z wniosku wynika, że Sąd stwierdził nabycie spadku przez trzech spadkobierców - po 1/3 części. Wszyscy spadkobiercy dokonali zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (SD-Z2). Należy zauważyć, że zwolnienie, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zwolnieniem podmiotowym. Tym samym w sytuacji nabycia w spadku nieruchomości przez trzech spadkobierców, po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, do nabycia części nieruchomości przez każdego ze spadkobierców zastosowano zwolnienie z podatku od spadków i darowizn. Skoro zatem każdy ze spadkobierców jest podatnikiem i każdemu przysługiwało zwolnienie z podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia części nieruchomości, to w sytuacji jej sprzedaży, koniecznym jest aby każdy ze spadkobierców przedstawił notariuszowi dokument, z którego wynika, że spadkobiercy spełnili podstawowe obowiązki związane z nabyciem spadku - w tym przypadku dokonali zgłoszenia w ustawowym terminie. Pomimo faktu, że w stosunku do wszystkich spadkobierców zastosowano zwolnienie z podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem spadku, nie można uznać, że wystarczające jest przedłożenie notariuszowi zaświadczenia Naczelnika Urzędu Skarbowego, wydanego na wniosek jednego ze spadkobierców. Każdy ze spadkobierców jest bowiem odrębnym podatnikiem i każdy z nich zbywa swój udział w nieruchomości, nabyty tytułem spadku.

Wobec powyższego, Wnioskodawca, w trybie art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, winien zażądać od wszystkich spadkobierców uprzedniej pisemnej zgody Naczelnika Urzędu Skarbowego albo zaświadczenia wydanego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego potwierdzającego, że nabycie przez każdego z nich spadku po zmarłym (składnika masy spadkowej mającego być przedmiotem zbycia) jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.