Kostrzewa Piotr, Zgoda na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub dobrowolne ubezpieczenie chorobowe

Zgoda na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub dobrowolne ubezpieczenie chorobowe

Dla zdecydowanej większości osób aktywnych zawodowo ubezpieczenia społeczne są obowiązkowe. W przypadku osób, które nie mają tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, przepisy u.s.u.s. przewidują możliwość przystąpienia do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Taką możliwość posiadają również osoby, które posiadają więcej niż jeden tytuł do ubezpieczeń społecznych, ale tylko z tytułu jednego z nich są objęte obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi.

Ponadto niektórzy ubezpieczeni podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (np. osoby prowadzące pozarolniczą działalność, zleceniobiorcy) mogą na zasadzie dobrowolności przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Dotyczy to takich ubezpieczonych jak: chałupnik, zleceniobiorca, osoba prowadząca pozarolniczą działalność, osoba wykonująca odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, duchowny, doktorant pobierający stypendium doktoranckie (art. 11 ust. 2 u.s.u.s.).

Zasadniczo objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony (art. 14 ust. 1 u.s.u.s.). Przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, od dnia wcześniejszego niż dzień złożenia w ZUS wniosku w tym zakresie jest możliwe tylko wówczas, gdy następuje w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych (art. 14 ust. 1a u.s.u.s.).

Dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe, czy też dobrowolne ubezpieczenia chorobowego, ustaje:

1) od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony;

2) od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie,

3) od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom (art. 14 ust. 2 u.s.u.s.).

Pamiętaj!

Opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe bądź dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w niepełnej wysokości jest również traktowane jako nieopłacenie w terminie składki należnej na te ubezpieczenia. Wyjątek dotyczy kwoty niedopłaty, która nie przekracza 6,60 zł, gdyż w takim przypadku ZUS prezentuje stanowisko, że taka kwota niedopłaty nie powoduje ustania dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych lub dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób podlegających dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na podstawie art. 7 u.s.u.s., opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe bądź dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie nie zawsze musi wiązać się z ustaniem tych ubezpieczeń. Osoba prowadząca pozarolniczą działalność, duchowny bądź osoba podlegająca dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na podstawie art. 7 u.s.u.s. może wystąpić do ZUS o wyrażenie zgody na opłacenia składki po terminie (art. 14 ust. 2 pkt 2 u.s.u.s.). Wyrażenie takiej zgody przez ZUS sprawia, że dobrowolne ubezpieczenia nie ustają pomimo to, że nastąpiło uchybienie terminowi płatności składki.

Ważne!

ZUS przyjmuje, że opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy nie powoduje ustania tego ubezpieczenia z uwagi na to, że zleceniobiorca nie jest płatnikiem składek na własne ubezpieczenia społeczne. Należy przyjąć, że stanowisko to aktualne jest również w przypadku doktoranta pobierającego stypendium doktoranckie.

Obowiązujące przepisy nie regulują w sposób szczegółowy procedury wyrażania przez ZUS zgody na opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie. W praktyce pisemny wniosek w tej sprawie należy skierować do dyrektora oddziału ZUS, który jest właściwy dla ubezpieczonego. Z uwagi na to, że art. 14 ust. 2 pkt 2 u.s.u.s. stanowi o tym, że ZUS w „uzasadnionych przypadkach” może wyrazić zgodę na opłacenia składki po terminie, nieodzowne jest uzasadnienia omawianego wniosku.