Dauter Bogusław, Wniosek o wyłączenie sądu

Wniosek o wyłączenie sądu.

Ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewiduje możliwości wyłączenia sądu, lecz instytucję wyłączenia tylko w konkretnej sprawie i tylko konkretnego sędziego. Mimo to w praktyce dość często dochodziło do składania wniosków o wyłączenie sądu. Formalne odniesienie się do takich wniosków przez sąd wymagało zaangażowania trzyosobowych składów orzekających. Mając powyższe na uwadze, na mocy ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2015 r. poz. 658), do ustawy procesowej wprowadzono regulację pozwalającą na odrzucenie wniosku o wyłączenie sądu jako niedopuszczalnego na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego. Niniejsza procedura ukazuje sposób załatwiania wniosku o wyłączenie sądu zgłoszonego na piśmie. Znajduje ona zastosowanie zarówno w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, jak i w postępowaniu przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi.

1. Ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewiduje możliwości wyłączenia sądu ani sędziów, lecz instytucję wyłączenia tylko w konkretnej sprawie i tylko konkretnego sędziego między innymi na wniosek strony. Przepis art. 19 p.p.s.a. nie wyklucza wyłączenia wszystkich sędziów z osobna (por. A. Kabat, Komentarz do art. 19 p.p.s.a., [w:] B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2011, s. 88). Wymaga to jednak zarówno wskazania tych sędziów z imienia i nazwiska, jak również dotyczących ich bezpośrednio przyczyn wyłączenia. Natomiast wniosek o wyłączenie wszystkich sędziów danego sądu (bez ich imiennego wskazania) należy traktować jako wniosek o wyłączenie sądu.

2. Wniosek o wyłączenie sądu kieruje się do sądu, przed którym sprawa się toczy. Zgłoszenie wniosku możliwe jest między innymi w formie pisemnej.

3. Wniosek o wyłączenie sądu, który składany jest na piśmie, powinien zawierać elementy niezbędne dla pisma w rozumieniu art. 46 p.p.s.a. W związku z tym wniosek powinien w szczególności zawierać oznaczenie sądu, do którego jest skierowany, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników; treść pozwalającą na jednoznaczne ustalenie żądania strony (osnowę) oraz podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika. Gdy wniosek jest pierwszym pismem w sprawie, powinien ponadto zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania, a w razie jego braku - adresu do doręczeń, lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sprawy, pisma zaś dalsze - sygnaturę akt.

4. Wniosek o wyłączenie sądu jako niewszczynający postępowania nie podlega opłacie sądowej (por. Obowiązek uiszczenia kosztów sądowych).

Pisma wpływające do sądu są przedstawiane przewodniczącemu wydziału, który wydaje zarządzenia co do sposobu jego załatwienia.