Przybysz Piotr, Ustalanie organu egzekucyjnego właściwego rzeczowo w egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym

Ustalanie organu egzekucyjnego właściwego rzeczowo w egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym

Postępowanie egzekucyjne może być prowadzone wyłącznie przez właściwe organy egzekucyjne. Obowiązkiem wierzyciela jest ustalenie organu egzekucyjnego właściwego w konkretnej sprawie i skierowanie do niego wniosku o wszczęcie egzekucji. Na organie egzekucyjnym rozpatrującym taki wniosek także ciąży powinność zbadania swej właściwości przed skierowaniem tytułu wykonawczego do egzekucji. Właściwość organu egzekucyjnego może być badana także w toku postępowania egzekucyjnego.

Właściwość do prowadzenia egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym jest rozproszona pomiędzy różne organy.

Właściwość do prowadzenia egzekucji obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień jest co do zasady powiązana z właściwością do wydawania tych decyzji lub postanowień.

Organy jednostek samorządu terytorialnego prowadzą egzekucję obowiązków wynikających bezpośrednio z przepisów prawa dotyczących zadań wykonywanych przez samorząd terytorialny.

Szczególną rolę odgrywa wojewoda, ponieważ jego właściwość jako organu egzekucyjnego nie została expressis verbis ograniczona do egzekucji obowiązków wynikających z wydawanych przez ten organ decyzji lub postanowień lub do egzekucji obowiązków wynikających bezpośrednio z przepisów prawa w sferze zadań wojewody. Można byłoby zatem przyjmować, że właściwość innych organów egzekucyjnych została określona jako wyjątek od właściwości wojewody. Takie założenie byłoby jeszcze bardziej uzasadnione, gdyby zawarty w art. 20 u.p.e.a. katalog organów egzekucyjnych byłby katalogiem zamkniętym. W literaturze wskazuje się jednak na możliwość kreowania innych organów egzekucyjnych przez przepisy odrębnych ustaw. Schemat procedury został opracowany przy założeniu, że wojewoda nie jest domyślnym organem egzekucyjnym. Pominięto organy egzekucyjne kreowane przez inne ustawy.

Właściwość rzeczowa organu egzekucyjnego jest badana przez wierzyciela przed złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, a następnie przez organ egzekucyjny rozpatrujący ten wniosek. Może być ona badana także w toku postępowania egzekucyjnego - zwłaszcza w przypadku zgłoszenia przez zobowiązanego zarzutu prowadzenia egzekucji przez niewłaściwy organ (patrz art. 33 § 1 pkt 9 u.p.e.a.).

Stylistyka art. 20 u.p.e.a. wskazuje na to, że katalog organów egzekucyjnych zawarty w tym przepisie jest zamknięty. Inne organy egzekucyjne mogą być jednak kreowane przez przepisy ustaw odrębnych (patrz na przykład art. 190 ust. 9 pr. tel.).