Janiszowski-Downarowicz Rafał, Pozyskiwanie dowodów w wyniku kontroli operacyjnej i ich wykorzystanie

Pozyskiwanie dowodów w wyniku kontroli operacyjnej i ich wykorzystanie

Kontrola operacyjna zawsze jest prowadzona niejawnie. Czynności prowadzone przez policję polegają na uzyskiwaniu i utrwalaniu treści korespondencji, w tym korespondencji prowadzonej za pomocą środków komunikacji elektronicznej, uzyskiwaniu dostępu i kontroli zawartości przesyłek, uzyskiwaniu i utrwalaniu obrazu lub dźwięku osób z pomieszczeń, środków transportu lub miejsc innych niż miejsca publiczne, uzyskiwaniu i utrwalaniu danych zawartych w informatycznych nośnikach danych, telekomunikacyjnych urządzeniach końcowych, systemach informatycznych i teleinformatycznych, a także na stosowaniu środków technicznych, które umożliwiają uzyskanie w sposób niejawny informacji i dowodów oraz ich utrwalanie. Chodzi tu w szczególności o treści rozmów telefonicznych i innych informacji przekazywanych za pomocą sieci telekomunikacyjnych. Wszystkie podmioty, które prowadzą działalność telekomunikacyjną (np. sieci telefonii komórkowych), świadczące usługi drogą elektroniczną (np. właściciel portalu internetowego) oraz operator pocztowy (np. poczta, in post) są obowiązane do zapewnienia wszelkiej pomocy technicznej i organizacyjnej niezbędnej do prowadzenie przez policję kontroli operacyjnej. Pomocy tej udziela się na koszt wymienionych podmiotów. Kontrolę operacyjną należy zakończyć niezwłocznie po ustaniu przyczyn jej zarządzenia, nie później niż po upływie okresu, na który została zarządzona. Komendant Główny Policji, Komendant CBŚP albo komendant wojewódzki policji jest zobowiązany do poinformowania właściwego miejscowo prokuratora o wynikach kontroli, a na żądanie tego prokuratora, informuje go o jej przebiegu. Jest ona zarządzana w celu zapobieżenia, wykrycia, ustalenia sprawców, a także uzyskania i utrwalenia dowodów przestępstw wymienionych enumeratywnie w art. 19 ust. 1 u.o.p. (szerzej zob. Zarządzanie i prowadzenie kontroli operacyjnej).

W toku czynności związanych z kontrolą operacyjną policja uzyskuje i utrwala dowody, które mogą później zostać wykorzystane w postępowaniu karnym. Mogą to być np. nagrania rozmów telefonicznych lub prowadzonych za pośrednictwem komunikatorów, wydruki obrazujące wysłane wiadomości mail lub sms, fotokopie kontrolowanej korespondencji, nagrania dokonywane w ramach podsłuchu rozmów innych niż telefoniczne itp.

Zgodnie z § 4 rozporządzenia w sprawie sposobu dokumentowania prowadzonej przez Policję kontroli operacyjnej, przechowywania i przekazywania wniosków, zarządzeń i materiałów uzyskanych podczas stosowania tej kontroli, a także przetwarzania i niszczenia tych materiałów, uzyskiwane w trakcie takiej kontroli operacyjnej informacje i dowody, dokumentuje się w formie komunikatów, obejmujących treści zarejestrowane, z uwzględnieniem danych identyfikacyjnych adresata i nadawcy. Informacje i dowody, pozwalające na wszczęcie postępowania karnego lub mające znaczenie dla toczącego się postępowania karnego należy dokumentować w sposób odzwierciedlający dokładnie zarejestrowaną treść, zaś te niepozwalające na wszczęcie postępowania karnego lub niemające znaczenia dla toczącego się postępowania karnego można dokumentować w formie streszczenia, które powinno umożliwiać przeprowadzenie analizy informacji uzyskanych podczas stosowania kontroli. W przypadku zarejestrowania informacji i dowodów w języku obcym, dokumentuje się je także w języku polskim, jako tłumaczenie z języka obcego.