Piaskowska Olga Maria, Postępowanie w sprawie z powództwa o zasądzenie od pozwanych in solidum określonej kwoty pieniężnej

Postępowanie w sprawie z powództwa o zasądzenie od pozwanych in solidum określonej kwoty pieniężnej

Zobowiązania, w których kilka podmiotów odpowiada wobec jednego wierzyciela za spełnienie świadczenia zmierzającego do zaspokojenia tego samego interesu prawnego, lecz na podstawie innego stosunku prawnego,

a jego spełnienie powoduje zgaśnięcie roszczenia wierzyciela w stosunku do innych dłużników, określa się mianem zobowiązania in solidum (solidarności nieprawidłowej, niewłaściwej, niezupełnej, pozornej lub przypadkowej).

Przykłady takich sytuacji często związane są z naprawieniem jednej szkody (także wówczas, gdy świadczenie każdego z dłużników polega na odmiennym zachowaniu - por. uchwała SN z dnia 27 kwietnia 2001 r., III CZP 5/01, OSNC 2001, nr 11, poz. 161). Odpowiedzialność in solidum zachodzi m.in., gdy:

1) każdy z podmiotów odpowiada z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania odrębnych umów (np. odpowiedzialność spedytora i przewoźnika);

2) jeden z podmiotów odpowiada za szkodę powstałą na skutek wykonywania praw podmiotowych lub podejmowania działania na podstawie upoważnienia ustawowego, drugi z tytułu czynu niedozwolonego (por. uchwała SN z dnia 7 grudnia 2007 r., III CZP 121/07, OSNC 2008, nr 12, poz. 137) - odpowiedzialność gminy oraz odpowiedzialności osoby uprawnionej z mocy wyroku do lokalu socjalnego za szkodę wyrządzoną zajmowaniem lokalu;

3) jeden z podmiotów odpowiada z tytułu czynu niedozwolonego, drugi z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (por. np. wyrok SN z dnia 11 maja 2006 r., I CSK 118/05, LEX nr 599737) - na tle stanu faktycznego, w którym Skarb Państwa odpowiadał z tytułu czynu niedozwolonego w związku z wydaniem orzeczenia, drugi z podmiotów jako wzbogacony na podstawie tego orzeczenia, uchylonego następnie w wyniku wznowienia postępowania.

4) jeden z podmiotów jest zobowiązany do świadczenia odszkodowawczego, z reguły z tytułu czynu niedozwolonego, drugi z podmiotów jest zobowiązany do spełnienia świadczenia na mocy obowiązku ustawowego (por. możliwość bezpośredniego dochodzenia roszczeń poszkodowanego od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz od Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych na podstawie art. 19 ust. 2 i 3 w zw. z art. 98 ust. 1, 1a i 2 oraz art. 123 u.u.o.).

W doktrynie wskazuje się, że brak ustawowego uregulowania odpowiedzialności in solidum skłania do poszukiwania dla niej rozwiązań podobnych do przyjętych przez ustawodawcę dla solidarności (D. Zawistowski, Powstanie i cechy zobowiązań in solidum [w:] O źródłach i elementach stosunków cywilnoprawnych. Księga pamiątkowa ku czci prof. Alfreda Kleina, pod red. E. Gniewka, Kraków 2000, s. 436–440). Takie stanowisko prezentowane jest także w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który przyjmuje, iż w odniesieniu do zobowiązań in solidum należy w drodze analogii stosować te przepisy o solidarności, które są najbardziej zbliżone i odpowiadają celowi oraz charakterowi danego stosunku prawnego (por. wyrok SN z dnia 18 grudnia 1968 r., II CR 409/68, OSNCP 1969, nr 11, poz. 207 oraz uchwała SN: z dnia 7 kwietnia 1975 r., III CZP 6/75, OSNCP 1976, nr 2, poz. 27 i z dnia 17 lipca 2007 r., III CZP 66/07, OSNC 2008, nr 9, poz. 98).

Pozew jest pismem procesowym wszczynającym postępowanie procesowe.

Na ten temat patrz przebieg procedury oraz komentarze zamieszczone w schemacie:

Złożenie pozwu.