Krywan Tomasz, Członkowie zarządu spółek jako podatnicy VAT

Członkowie zarządu spółek jako podatnicy VAT

Procedura pozwala ustalić czy członek zarządu spółki jest podatnikiem VAT.

Na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) - dalej u.p.t.u., nie uznaje się za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2–9 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) - dalej u.p.d.o.f., jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich. W zakresie, w jakim wyłączenie to ma zastosowanie, osoby fizyczne nie są uznawane za podatników VAT, a wykonywane przez nich czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Nie ulega wątpliwości, że powyższe wyłączenie może dotyczyć, między innymi, czynności wykonywanych przez członków zarządu spółek. Nie jest natomiast jasne, w jakim zakresie wyłączenie to do członków zarządu ma zastosowanie. W szczególności wątpliwości dotyczą przesłanki odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich. W związku z tym Minister Rozwoju i Finansów wydał interpretację ogólną z 6.10.2017 r., PT3.810L11.2017, dotyczącą statusu członków zarządu spółek jako podatników VAT.

Pierwszym warunkiem stosowania wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 u.p.t.u., jest to, aby z tytułu wykonywanych czynności członek zarządu był związany ze spółką więzami tworzącymi stosunek prawny co do warunków wykonywania tych czynności. Jak wyjaśnił Minister Rozwoju i Finansów w interpretacji ogólnej z 6.10.2017 r., PT3.810L11.2017, „należy uznać, że co do zasady w istotę typowej umowy cywilnoprawnej, której przedmiotem jest zarządzanie spółką przez osobę fizyczną (zobowiązaną do osobistego świadczenia), wpisane jest wykorzystywanie infrastruktury i organizacji wewnętrznej tej spółki (osoba taka zarządza tą infrastrukturą, personelem, całą organizacją i jednocześnie korzysta z niej w tym celu)”.

Jak wskazał NSA w wyroku z 30.09.2014 r., I FSK 1479/13, „za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą «(…) nie będzie mogła zostać uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest z wykorzystaniem infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona (…)». Można wręcz mówić o pewnym zintegrowaniu zarządzającego ze spółką, co oznacza spełnienie tego warunku. Przyjęcie zgodnie z postanowieniami ustawy o wynagradzaniu stosownych rozwiązań dotyczących zapewnienia zarządzającemu w zakresie niezbędnym do wykonywania usług zarządzania urządzeń technicznych (np. komputera, telefonu komórkowego, samochodu, itp.) oraz ewentualnie innych zasobów, którymi dysponuje spółka (np. pomieszczenia biurowe wraz z wyposażeniem, uczestnictwo w szkoleniach i konferencjach związanych ściśle z pełnioną funkcją i powierzonymi zadaniami, firmowych kart płatniczych i kredytowych, itp.), dodatkowo potwierdza charakter (przemawiający za brakiem samodzielności w rozumieniu VAT) takiego stosunku prawnego.

W tym kontekście należy zauważyć, że wykorzystywanie infrastruktury i organizacji wewnętrznej zarządzanej spółki powoduje, że zarządzający nie ponosi również w tym zakresie ryzyka ekonomicznego (co ma ścisły związek z tym, jak kształtuje się wynagrodzenie - warunek drugi). Uznaniu, że ten warunek jest spełniony, nie stoi na przeszkodzie to, iż w ramach przedmiotowej umowy cywilnoprawnej (stosunku prawnego) zarządzający dysponuje szerokim zakresem swobody w organizacji swojej pracy, wyznaczaniu celów itd.”.