Wytyczne w sprawie zlecania badań próbek wyrobów budowlanych

Zgodnie z art. 26 ust. 7 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2014 r. poz. 883, z późn. zm.) na Głównym Inspektorze Nadzoru Budowlanego ciąży obowiązek publikowania, w formie komunikatu, wyników badań próbek wyrobu budowlanego, o których mowa w art. 26 ust. 1. Przygotowanie komunikatu następuje na podstawie informacji o wynikach zleconych badań próbek, przekazywanych na mocy art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy o wyrobach budowlanych przez wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego.

W związku z powyższym, w celu zapewnienia prawidłowego wykonywania obowiązków, o których mowa w art. 26 ustawy o wyrobach budowlanych, oraz zapewnienia jednolitej praktyki w zakresie przesyłania informacji o wynikach zleconych badań próbek, na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 4 ustawy o wyrobach budowlanych, polecam, co następuje.

Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego może zlecić, w oparciu o art. 26 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych, badanie próbek wyrobów budowlanych jedynie w celu ustalenia, czy wyrób posiada deklarowane przez producenta właściwości użytkowe (zob. art. 26 w zw. z art. 25 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych).

W szczególności, w przypadku wyrobów oznakowanych CE, badanie powinno dotyczyć wyłącznie umieszczonych w deklaracji właściwości użytkowych zasadniczych charakterystyk, tj. cech wyrobu budowlanego, które odnoszą się do podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych (art. 2 pkt 4 rozporządzenia Nr 305/2011). Wykaz tych charakterystyk, który producent ma obowiązek włączyć do deklaracji właściwości użytkowych - zawarty jest we właściwych zharmonizowanych specyfikacjach technicznych (w załączniku ZA normy zharmonizowanej lub w europejskiej ocenie technicznej zgodnie z odnośnym europejskim dokumentem oceny).

Dobrą praktyką jest weryfikacja wyrobu w zakresie pozwalającym na szeroką ocenę, czy wyrób nadaje się do stosowania tj. sprawdzenie, o ile jest to możliwe, więcej niż jednej zadeklarowanej właściwości użytkowej.

Zlecenie wykonywania badań próbek wyrobu budowlanego wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego powinien kierować tylko i wyłącznie do laboratorium spełniającego przesłanki, o których mowa w art. 26 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych (tekst jedn.: akredytowanego laboratorium albo - w przypadku, gdy żadne laboratorium nie posiada akredytacji w zakresie kontrolowanego wyrobu budowlanego - laboratorium właściwej przedmiotowo jednostki oceny technicznej lub laboratorium właściwej przedmiotowo krajowej jednostki oceny technicznej).

Zlecając wykonanie badania próbki wyrobu wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego powinien zwrócić szczególną uwagę na treść sporządzanego przez kierownika laboratorium lub osobę przez niego upoważnioną protokołu przyjęcia próbki do badań, w szczególności czy dokument ten zawiera opis stanu dostarczonej próbki potwierdzający, że przeprowadzenie badania będzie możliwe.

W stosunku do laboratorium, któremu zlecono przeprowadzenie badań próbek wyrobów budowlanych, powinno się każdorazowo egzekwować obowiązek sporządzania sprawozdania z badań zgodnego ze wzorem określonym w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 23 grudnia 2015 r. w sprawie próbek wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu lub udostępnianych na rynku krajowym (Dz. U. poz. 2332).

Sprawdzenie poprawności sporządzenia sprawozdania z badań (w tym, czy badanie zostało przeprowadzone w zakresie odpowiadającym zleceniu) oraz sprawdzenie pod kątem błędów rzeczowych (np. danych identyfikujących wyrób budowlany) lub dotyczących oznaczenia próbki, jest obligatoryjnym obowiązkiem wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego.

Ponadto wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego zlecający badanie próbek wyrobów budowlanych powinien zwrócić uwagę na konieczność zapewnienia spójności protokołu pobrania próbki (którego wzór określa załącznik nr 1 do ww. rozporządzenia) i sprawozdania z badań, w szczególności w zakresie wskazania typu i nazwy wyrobu budowlanego, którego próbkę poddano badaniu, a także oznaczenia serii lub partii produkcyjnej albo innego elementu identyfikującego.

Sporządzane przez laboratorium, o którym mowa w art. 26 ust. 1 ustawy o wyrobach, budowlanych sprawozdanie z badań powinno zawierać ocenę i interpretację wyników badań na zgodność z deklarowanymi właściwościami użytkowymi wyrobu budowlanego, co wynika z części B wzoru sprawozdania z badań. Trzeba przy tym podkreślić, że właściwości użytkowe są wskazywane przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego w pkt 4 wzoru protokołu pobrania próbki wyrobu budowlanego (próbki kontrolnej wyrobu budowlanego).

Sporządzane przez laboratorium, o którym mowa w art. 26 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych sprawozdanie z badań powinno wskazywać producenta wyrobu budowlanego (zob. pkt 4 części A wzoru sprawozdania z badań). Informacje na temat producenta wyrobu budowlanego powinny zostać dostarczone przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego do laboratorium w protokole pobrania próbki (przykładowo w pkt 14 tabeli obejmującej dane identyfikujące wyrób budowlany, tj. w Uwagach, lub w pkt 5 protokołu odnoszącego się do informacji dodatkowych dotyczących identyfikacji wyrobu budowlanego, którego próbkę pobrano) albo w załączonych dokumentach (dotyczących deklarowanych przez producenta właściwości użytkowych objętych zakresem badań, np. deklaracji właściwości użytkowych).

Informacje o wynikach zleconych badań próbek, przekazywane na mocy art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy o wyrobach budowlanych przez wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego, nie mogą dotyczyć badań, które nie zostały zlecone:

Powyższe badania nie spełniają przesłanek, o których mowa w art. 26 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych, a tym samym nie mogą być przedmiotem komunikatu, o którym mowa w art. 26 ust. 7 ustawy o wyrobach budowlanych.