SPS-023-19808/10 - Stanowisko MPiPS w sprawie braku możliwości zarejestrowania się w urzędzie pracy przez osobę mającą przyznaną rentę zagraniczną

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) bezrobotnym może być osoba, która nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty socjalnej, renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności, nie pobiera nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Jednocześnie w ww. ustawie brak jest jakiegokolwiek rozróżnienia na krajowe renty z tytułu niezdolności do pracy oraz zagraniczne renty z tytułu niezdolności do pracy. Dodatkowo powołana ustawa w żaden sposób nie odnosi się do ewentualnej wysokości przyznanej renty z tytułu niezdolności do pracy.

W tym stanie prawnym należy uznać, iż osoba, która nabyła prawo do zagranicznej (czeskiej) renty z tytułu niezdolności do pracy, nie może uzyskać statusu bezrobotnego i to bez względu na wysokość uzyskiwanej z Republiki Czeskiej renty. Należy zauważyć, iż w Polsce brak jest możliwości przyznawania tak niskich rent z tytułu niezdolności do pracy jak wskazana w interpelacji, tj. w przeliczeniu na złote ok. 40 zł.

Celem rozwiązania poruszonego w interpelacji problemu koniecznym byłoby zatem dokonanie stosownych zmian w powołanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w kierunku np. zakreślenia w przypadku zagranicznych rent z tytułu niezdolności do pracy pewnej granicy jej wysokości, do której posiadanie prawa do takiej renty nie stanowiłoby przeszkody do nabycia statusu bezrobotnego. Do ewentualnego rozważenia pozostawałaby wysokość tej granicy, np. mniej niż połowa minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu lub np. mniej niż najniższa wysokość krajowej renty z tytułu niezdolności do pracy.

Wprowadzenie możliwości nabycia statusu bezrobotnego przez osoby zdolne do pracy, ale jednocześnie posiadające prawo do zagranicznej renty z tytułu niezdolności do pracy w bardzo niskiej wysokości (jak np. tym przypadku 40 zł) wydaje się całkowicie zasadne. Możliwe to jednak będzie dopiero przy okazji dokonywania nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Informuję jednak, iż z uwagi na zbliżający się okres prezydencji Polski w Unii Europejskiej nie planuję w okresie trwania tej prezydencji dokonywania nowelizacji ww. ustawy. Dokonanie ww. zmiany ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w poruszonym zakresie będzie zatem możliwe dopiero po zakończeniu prezydencji.