SPS-023-19252/10 - Stanowisko MPiPS w sprawie przepisów dotyczących wypłacania przez pracodawców ekwiwalentu za niewykorzystany urlop w czasie przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim

Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pana posła Zbigniewa Girzyńskiego, przekazaną przy piśmie z dnia 5 listopada br., znak: SPS-023-19252/10, dotyczącą wypłacania przez pracodawców ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop w czasie przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Zgodnie z przepisami działu siódmego Kodeksu pracy dotyczącego urlopów pracowniczych, pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego udzielanego w naturze. Wykorzystanie urlopu wypoczynkowego w naturze jest zgodne z celem tego urlopu, jakim jest wypoczynek i regeneracja sił po okresie wykonywania pracy. Tylko w przypadku, gdy wystąpią obiektywne przeszkody uniemożliwiające wykorzystanie urlopu wypoczynkowego w naturze, dopuszczalna jest alternatywna forma realizacji tego pracowniczego uprawnienia. Jest nią ekwiwalent pieniężny wypłacany pracownikowi w przypadku niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Zatem zgodnie z przepisami Kodeksu pracy zasadą jest udzielanie pracownikowi urlopu wypoczynkowego w naturze, zaś wyjątkiem wypłacenie ekwiwalentu pieniężnego.

Odnosząc się do wątpliwości przedstawionych w interpelacji, pragnę wyjaśnić, że niezdolność pracownika do pracy spowodowana chorobą nie wpływa negatywnie na uprawnienia takiego pracownika do urlopu wypoczynkowego. Jeżeli bowiem z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby pracownik nie może rozpocząć urlopu wypoczynkowego w ustalonym terminie lub nie może wykorzystać części takiego urlopu, pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w późniejszym terminie. Pracownik nie ponosi także negatywnych konsekwencji w postaci obniżenia wymiaru urlopu wypoczynkowego czy też ustalenia proporcjonalnego wymiaru urlopu w razie nieobecności w pracy spowodowanej chorobą. Czas takiej nieobecności, z punktu widzenia uprawnień do urlopu wypoczynkowego, jest traktowany na równi z okresem wykonywania pracy.

Pragnę wyjaśnić, że pracownikowi uprawnionemu do kolejnego urlopu wypoczynkowego, zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę na okres próbny, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia. Jeżeli w konkretnym przypadku taki pracownik nie może do dnia rozwiązania stosunku pracy wykorzystać przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, bowiem do tego dnia przebywa na zwolnieniu lekarskim, to pracodawca jest obowiązany w dniu ustania zatrudnienia wypłacić takiemu pracownikowi ekwiwalent pieniężny.

Przedstawiając powyższe, jestem zdania, że obecnie obowiązujące przepisy Kodeksu pracy dotyczące urlopu wypoczynkowego, z jednej strony w odpowiedni sposób zabezpieczają interesy pracownika związane z prawem do wypoczynku, z drugiej zaś - poprzez instytucję urlopu w wymiarze proporcjonalnym - nie powodują nadmiernych obciążeń finansowych po stronie pracodawcy, związanych z realizacją tego uprawnienia.

Nie znajduję zatem wystarczających argumentów przemawiających za koniecznością zmiany stanu prawnego w omawianym zakresie, tym bardziej że taka zmiana naruszałaby standardy wyznaczone prawem unijnym, tj. postanowieniami dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy.