SPS-023-14934/10 - Zasady finansowania warsztatów terapii zajęciowej.

Zgodnie z art. 10b ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92 z późn. zm.) koszty działalności warsztatu są finansowane ze środków samorządu powiatowego w wysokości co najmniej 10 % tych kosztów. W związku z powyższym powiat jest zobowiązany wprost do pokrycia co najmniej 10 % kosztów funkcjonowania wtz. Zobowiązanie samorządu powiatowego do współfinansowania działalności warsztatu nie pozbawia podmiotów prowadzących warsztat możliwości pozyskiwania innych dodatkowych środków, w tym w szczególności na rozwój wtz. Nowelizacja ustawy o rehabilitacji (...) spowodowała zmianę systemu finansowania kosztów działalności warsztatu poprzez wprowadzenie zasady, która umożliwi zmniejszenie procentowo określonej wysokości środków przekazywanych na działalność wtz przez powiat w sytuacji znalezienia innych źródeł finansowania. Zmiana ta gwarantuje stabilność funkcjonowania wtz i realizację jego podstawowych celów terapeutycznych. Wprowadzenie przedmiotowej regulacji do ustawy umożliwia dofinansowania funkcjonowania wtz z innych źródeł, z wyraźnym określeniem, że środki te będą przeznaczane w szczególności na ich rozwój - wzbogacenie i poszerzenie działalności merytorycznej warsztatu (np. zajęć terapeutycznych, warsztatów prozawodowych itp.). Celem wprowadzonych zmian jest podniesienie poziomu usług świadczonych uczestnikom warsztatów terapii zajęciowej i procentowego udziału środków przeznaczanych na działalność merytoryczną (terapię) w ogólnych kosztach funkcjonowania wtz, albowiem udział ten zmniejsza się z roku na rok. Jest to niezmiernie ważne, bowiem z przeprowadzonych analiz wynika, że dynamiczny rozwój liczby wtz oraz liczby uczestników nie pociąga za sobą wymiernych skutków w postaci przechodzenia uczestników wtz na rynek pracy.

W związku z powyższym aneks do umowy określający wysokość środków finansowych na działalność wtz w bieżącym roku nie może zawierać postanowień zmniejszających zobowiązania powiatu w zakresie współfinansowania kosztów działalności wtz. Nie widzę możliwości planowania pokrycia kosztów działalności wtz w proporcjach innych niż określone w ustawie o rehabilitacji (...), tzn. maksymalnie 90 % ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i co najmniej 10 % ze środków samorządu powiatowego. Obniżenie procentowego udziału samorządu poniżej 10 % może być ewentualnie wykazane na koniec roku w sytuacji, gdy pozyskano inne środki na rozwój działalności warsztatu.

Samorządy powiatowe składają Państwowemu Funduszowi Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, do 15. dnia miesiąca następującego po zakończeniu kwartału, sprawozdania rzeczowo-finansowe z realizacji zadań z zakresu rehabilitacji i zatrudniania osób niepełnosprawnych. Według wykazanego w ww. sprawozdaniach stanu na dzień 31 grudnia 2009 r. w kraju działało ogółem 660 warsztatów, z czego 152 były prowadzone przez jednostki sektora finansów publicznych. Na podstawie danych zawartych w "Analizie działalności warsztatów terapii zajęciowej w 2008 r." - raport z badania zrealizowanego przez Centrum Badań Marketingowych INDICATOR dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - wynika, że 10,4 % warsztatów terapii zajęciowej prowadzonych jest przez samorząd terytorialny (gminy). Z dostępnych danych wynika, że na warsztaty terapii zajęciowej w 2009 r. przekazano ogółem 85 581 456 zł, z czego 76 210 685 zł pochodziło ze środków PFRON.