PB5/IMD-068-218-4715/04 - Podatkowe traktowanie egzemplarzy autorskich

W związku z wystąpieniem z dnia 6 kwietnia 2004 r., Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje.

Zasady opodatkowania dochodów osób fizycznych reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), zwana dalej "ustawą".

Podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wynika z treści art. 9 ust. 1 ustawy, stanowiącym, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stąd też opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Katalog zwolnień przedmiotowych określony w art. 21 ustawy nie zawiera zwolnienia od podatku dochodów osiąganych przez autorów z tytułu otrzymanych od wydawnictwa egzemplarzy autorskich. Dlatego też dochód uzyskany przez podatnika z tego tytułu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Stosownie do postanowień art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 ustawy).

Ponadto Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje, iż na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy koszty uzyskania przychodów w stosunku do przychodów uzyskanych przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami wynoszą 50%. Powołana regulacja stanowi ponadto, że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, określone w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy. Tymi odrębnymi przepisami, o których mowa w powołanym przepisie jest ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904 z późn. zm.).

Jednocześnie na podstawie art. 63 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jeżeli umowa obejmuje sporządzenie egzemplarzy przeznaczonych do udostępnienia publiczności, twórcy należą się egzemplarze autorskie w liczbie określonej w umowie. Przepis ten zatem stanowi o prawie twórcy do egzemplarzy autorskich, o ile zawarta przez twórcę z kontrahentem umowa obejmuje "sporządzenie egzemplarzy przeznaczonych do udostępnienia publiczności (...)".

Egzemplarze autorskie "nie są wliczane do nakładu i nie mogą również być brane pod uwagę przy obliczaniu wynagrodzenia autorskiego w tych przypadkach, gdy jest ono związane z liczbą egzemplarzy dzieła" - Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Janusz Barta, Ryszard Markiewicz, Dom Wydawniczy ABC 1995.

Niezależnie jednak od tego, że egzemplarzy autorskich nie zalicza się do nakładu utworu, ani nie stanowią podstawy obliczenia wynagrodzenia autora, to dochód z tytułu ich otrzymania stanowi, z uwagi na brak wyłączenia z opodatkowania (co wyjaśniono na wstępie), przychód autora z tytułu praw autorskich i praw pokrewnych. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż dochód z tego tytułu w sposób bezpośredni wiąże się z honorarium twórcy za wydanie dzieła.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, osoby dokonujące wypłaty przychodów z praw majątkowych (w tym z praw autorskich) obowiązane są - jako płatnicy - do poboru zaliczki na podatek w wysokości 19% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3 oraz pomniejszonej o składki potrącone przez płatnika w danym miesiącu na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy.

Natomiast, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, płatnicy ci są obowiązani przesłać podatnikom, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika imienne informacje o wysokości dochodu, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-8B) - art. 42 ust. 2 ustawy.

Roczna informacja PIT-8C - stosownie do postanowień art. 42a ustawy - dotyczy przychodów otrzymanych przez podatnika z tzw. innych źródeł, od których nie została pobrana zaliczka na podatek dochodowy. Stąd też formularz ten nie ma zastosowania do omawianych dochodów.

Reasumując należy stwierdzić, że:

1) wartość przekazanych autorowi egzemplarzy autorskich stanowi przychód autora, którego wartość należy obliczyć przy zastosowaniu zasad określonych w art. 11 ust. 2 ustawy,

2) do przychodów z omawianego tytułu będą miały zastosowanie koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy,

3) przychód z praw autorskich (w tym z tytułu otrzymanych egzemplarzy autorskich), płatnik wykazuje w rocznej informacji PIT-8B.

Na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, z późn. zm.), Minister Finansów dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego.

W kwestii, o której mowa w wystąpieniu, nie napłynęły do Ministerstwa Finansów informacje o niejednolitym stosowaniu prawa podatkowego. Stąd też brak jest uzasadnienia do wydania urzędowej interpretacji, o której mowa w powołanym powyżej przepisie.