IPPB2/415-667/09-4/MK - Obowiązek podatnika i obowiązki informacyjne Banku w związku z wykonywaniem poleceń przelewu zleconych przez fundusz inwestycyjny.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 23 października 2009 r. (data wpływu 29 października 2008 r.) oraz piśmie uzupełniającym braki formalne (data nadania 13 stycznia 2010 r., data wpływu 15 stycznia 2010 r., na wezwanie Nr IPPB2/415-667/09-2/MK z dnia 8 stycznia 2010 r. (data nadania 8 stycznia 2010 r., data doręczenia 11 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika i obowiązków informacyjnych Banku w związku z wykonywaniem poleceń przelewu zleconych przez fundusz inwestycyjny w zakresie dokonywania wypłat na rzecz jego uczestników w tym zagranicznych osób fizycznych - jest prawidłowe.

W dniu 29 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika i obowiązków informacyjnych Banku w związku z wykonywaniem poleceń przelewu zleconych przez fundusz inwestycyjny w zakresie dokonywania wypłat na rzecz jego uczestników w tym zagranicznych osób fizycznych.

Pismem z dnia z dnia 8 stycznia 2010 r. Nr IPPB2/415-667/09-2/MK Wnioskodawca został wezwany do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez dokonanie opłaty do przedmiotowego wniosku o wydanie interpretacji i przesłania kserokopii dokumentu, z którego wynika fakt jej uiszczenia. Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 11 stycznia 2010 r., natomiast w dniu 15 stycznia 2010 r. (w terminie) pismem z dnia 12 stycznia 2010 r. przesłano brakujący dokument.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zdarzenie przyszłe.

Bank (zwany dalej Bankiem) w zakresie swojej działalności pełni funkcję banku depozytariusza dla funduszy inwestycyjnych krajowych. Wśród funduszy obsługiwanych przez Bank mogą znaleźć się fundusze, o których mowa w art. 42c ust. 5 pkt 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaś wśród adresatów wypłat mogą być krajowe i zagraniczne osoby fizyczne. Jako Depozytariusz Bank prowadzi zbiorcze rejestry aktywów funduszu lub subfunduszu bez ewidencjonowania poszczególnych posiadaczy jednostek udziałowych (prowadzi rejestry aktywów funduszu, a nie uczestników funduszu).

W szczególności w ramach funkcji banku depozytariusza Bank prowadzi rachunki bankowe (pieniężne) dla krajowych funduszy inwestycyjnych, z których to rachunków działając na podstawie dyspozycji tych funduszy lub innych uprawnionych przez nie podmiotów dokonuje rozmaitych wypłat w związku z nabywaniem aktywów przez fundusz albo wypłat na rzecz krajowych i zagranicznych uczestników funduszy kwot należnych tym osobom. Bank prowadząc rachunki bankowe dla funduszy inwestycyjnych pełni swoje funkcje bankowe związane z prowadzeniem rachunków bankowych w szczególności na podstawie odpowiedniej umowy rachunku pieniężnego oraz umowy o przechowywanie aktywów funduszu. Jeżeli uczestnikowi funduszu należy się określona kwota z tytułu posiadania lub umorzenia jednostek uczestnictwa, to Bank otrzymuje skonkretyzowane zlecenia dokonania wypłat zawierające dane niezbędne do wykonania zleconego przelewu. Jak wszystkie inne operacje na aktywach funduszu Bank jako depozytariusz weryfikuje te wypłaty pod kątem zgodności z prawem, ale nie jest ich inicjatorem, a wszystkie dane niezbędne do prawidłowego dokonania polecenia przelewu otrzymuje od funduszu lub innego upoważnionego przez fundusz podmiotu, co pozwala ocenić w zakresie obowiązków Banku czy przelew jest zgodny z prawem i zgodny z umową z Funduszem. Bank dokonuje powyższych wypłat wyłącznie w granicach środków postawionych mu do dyspozycji przez Fundusz na rachunku bankowym oraz zgodnie z otrzymaną dyspozycją. Bank nie odpowiada za terminowość postawienia tych środków do dyspozycji oraz za prawidłowość ustalenia kwoty do wypłaty, ani za inne dane dotyczące adresata przelewu. Zobowiązanym do obliczenia kwoty należnej czy to z tytułu umorzenia, czy wypłaty dochodów, czy innych tytułów przewidzianych przepisami lub statutem funduszu jest Fundusz lub inny podmiot, któremu Fundusz zgodnie z prawem powierzył taką funkcję np. agent transferowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Bank prowadząc rachunek bankowy dla krajowych funduszy inwestycyjnych wykonując polecenia przelewu zlecone przez ten fundusz inwestycyjny w zakresie dokonywania wypłat na rzecz jego uczestników w tym zagranicznych osób fizycznych, jest płatnikiem podatku zryczałtowanego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu rozliczania jednostek uczestnictwa w funduszach oraz czy w świetle art. 42c ust. 1 w związku z ust. 5 ww. ustawy ciążą na nim obowiązki informacyjne o dochodach uzyskanych z powyższych tytułów.

Stanowisko Wnioskodawcy

W przypadku funduszy inwestycyjnych krajowych Bank pełni rolę banku depozytariusza, o której mowa w art. 72 ustawy o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r., Nr 146, poz. 1546 z późn. zm. zwanej dalej "ustawą o funduszach inwestycyjnych"). Przepis ten stanowi, że obowiązki depozytariusza wynikające z umowy o prowadzenie rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego obejmują prowadzenie rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego, w tym aktywów zapisywanych na właściwych rachunkach oraz przechowywanych przez depozytariusza i inne podmioty na mocy odrębnych przepisów lub na podstawie umów zawartych na polecenie funduszu przez depozytariusza; zapewnienie, aby zbywanie i odkupywanie jednostek uczestnictwa lub emitowanie, wydawanie i wykupywanie certyfikatów inwestycyjnych odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu inwestycyjnego; zapewnienie, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów funduszu inwestycyjnego następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz kontrolowanie terminowości rozliczania umów z uczestnikami funduszu; zapewnienie, aby wartość netto aktywów funduszu inwestycyjnego i wartość jednostki uczestnictwa była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu inwestycyjnego; zapewnienie, aby dochody funduszu inwestycyjnego byty wykorzystywane w sposób zgodny z przepisami prawa i ze statutem funduszu; wykonywanie poleceń funduszu inwestycyjnego, chyba że są sprzeczne z prawem lub statutem funduszu inwestycyjnego. Wśród tych obowiązków nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji uczestników funduszu ani gromadzenia danych o tych uczestnikach i banki depozytariusze takich ewidencji nie prowadzą.

W odniesieniu do prowadzonego rachunku bankowego Funduszu, na którym zgromadzone są pieniężne aktywa Funduszu, obok roli kontrolnej będącej elementem funkcji banku depozytariusza, Bank tak jak w każdym innym przypadku prowadzenia rachunku bankowego dla klienta wykonuje skonkretyzowane polecenia i dyspozycje dokonywania przelewów z tego rachunku. Bank otrzymuje zlecenia dokonania wypłat środków dla określonych osób, czy to krajowych czy zagranicznych, prawnych lub niemających osobowości prawnej, którym to osobom przysługują wypłaty zgodnie ze statutem funduszu. W przypadku funkcji banku depozytariusza dla funduszy krajowych dokonywanie wypłat kwot należnych uczestnikom funduszy ma dla Banku charakter techniczny i odbywa się wyłącznie na podstawie konkretnych zleceń złożonych przez Fundusz lub w jego imieniu przez upoważnione podmioty np. agenta transferowego. Na przykładzie funduszu inwestycyjnego otwartego wskazać można, iż zgodnie z art. 82 ustawy o funduszach inwestycyjnych, to fundusz mający osobowość prawną "zbywa jednostki uczestnictwa i dokonuje ich odkupienia na żądanie uczestnika funduszu." Wszystkie więc zobowiązania do dokonania właściwych wypłat na rzecz uczestników funduszu ciążą na samym funduszu, co potwierdza art. 89 ust 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych stanowiąc, że "Fundusz niezwłocznie dokonuje wypłaty kwoty, o której mowa w ust. 2, w sposób określony w prospekcie informacyjnym funduszu." Fundusz w celu prawidłowego ewidencjonowania uczestników funduszu i należnych im kwot może posługiwać się innymi podmiotami, na przykład agentem transferowym, który prowadzi ewidencję uczestników i należnych im kwot oraz może zlecać dokonywanie wypłat na ich rzecz składając te dyspozycje w Banku.

Zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby prawne, które dokonują wypłaty należności (świadczeń) z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 ww. ustawy są obowiązane pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułu udziału w zagranicznych funduszach kapitałowych. W powołanym przepisie pojęcia "wypłaty" nie należy rozumieć technicznie, lecz prawnie. Nie chodzi o podmioty, które są pośrednikami, takie jak poczta, kurierzy, czy banki wykonujące jedynie polecenia przekazania lub przelania środków pieniężnych na rachunki wskazanych podmiotów, lecz chodzi o podmioty prawnie zobowiązane do dokonania wypłaty i odpowiedzialne za postawienie środków do dyspozycji lub dokonanie wypłaty, do których wierzyciele mogą kierować roszczenie o dokonanie wypłaty. Bank pełniący funkcje banku depozytariusza dla funduszy krajowych nie dokonuje obliczenia kwoty należnej do wypłaty, która jest podstawą ustalenia podatku, wykonuje on jedynie czynności techniczne związane z zapewnieniem dokonania wypłaty, w granicach zlecenie otrzymanego od Funduszu lub agenta transferowego. Bank wykonując dyspozycje Funduszu nie ma wglądu w rejestry danych o uczestnikach funduszu, za prawidłowość ustalenia kwot i prawidłowość danych do przelewu jest odpowiedzialny sam Fundusz oraz agent transferowy w jego Imieniu. Tym samym Bank działa analogicznie jak w przypadku przelewów bankowych, działając na polecenie klienta dokonuje przelewu z jego rachunku lub z innego rachunku na rzecz wskazanego adresata. Prawnie zobowiązanym do wypłaty jest sam Fundusz i tylko do niego klient może kierować roszczenie o wypłatę, jeżeli bank depozytariusz nie otrzymałby zlecenia wypłaty i tym samym nie dokonałby takiej wypłaty.

Nie można zatem uznać Banku za podmiot zobowiązany do wykonania czynności, o których mowa w art. 41 ust. 1 ww. ustawy lub art. 42c ust. 5 tej ustawy.

W przypadku umorzenia jednostek lub innych wypłat należnych uczestnikom Funduszy Bank otrzymuje środki pieniężne z tych tytułów i działając na podstawie konkretnych zleceń dokonuje dalszej dystrybucji tych środków między uprawnionych uczestników. Wobec powyższego Bank nie jest stroną stosunków prawnych z tytułu uczestnictwa w funduszu, nie jest podmiotem prawnie zobowiązanym do dokonania wypłaty lub w stosunku, do którego przysługuje roszczenie o dokonanie wypłaty, które mogłoby być podniesione przez uczestnika funduszu. Tym samym Bank nie jest podmiotem stawiającym środki do dyspozycji. Środki do dyspozycji stawiane są przez Fundusz, a Bank, działając jako pośrednik finansowy, dokonuje jedynie ich przelewów na rzecz wskazanych uczestników Funduszu, badając jedynie czy polecenie przelewu jest zgodne z prawem.

Bank pełniąc funkcję banku depozytariusza nie jest więc płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stosunku do osób fizycznych będących rezydentami, jak i nierezydentami i nie jest obowiązany do sporządzania informacji o uzyskanych przychodach uczestników funduszu krajowego i zagranicznego.

Wnioskodawca wskazuje, że powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w przypadkach obsługi funduszy zagranicznych przez agenta płatności w interpretacjach organów podatkowych: postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 17 sierpnia 2007 r. (Nr 1471/DPF/415/36/2007/PP); interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2008 r. (Nr IPPB2/415-181/08-4/lŚ). Powołane pisma w formie wydruków z bazy interpretacji podatkowych Ministerstwa Finansów Wnioskodawca załączył do niniejszego wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Końcowo - odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji organu podatkowego - wskazać należy, iż orzeczenia te nie są wiążące dla tutejszego organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w każdej z nich zawarte jest wiążące.

W związku z tym, organy podatkowe mimo, iż w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami - nie tylko innych organów podatkowych, jednak nie stosują wprost tych rozstrzygnięć także i z tego powodu, iż nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.