IBPBII/1/436-46/09/MZ - Ważny interes podatnika wymaga istnienia nadzwyczajnych okoliczności w sytuacji życiowej konkretnego podatnika, zdarzeń obiektywnie niezależnych od postawy, zachowania podatnika, na które podatnik nie mógł mieć wpływu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana... przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 18 lutego 2009 r.), uzupełnionym w dniu 18 marca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości umorzenia należności z tytułu podatku od spadków i darowizn - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 lutego 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości umorzenia należności z tytułu podatku od spadków i darowizn.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 10 marca 2009 r. Znak: IBPB II/1/436-46/09/MZ wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 18 marca 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca na mocy testamentu otrzymał w spadku po zmarłej w 2002 r. matce, kamienicę z wyjątkiem dwóch znajdujących się w niej mieszkań, które przypadły na mocy tego samego testamentu, dwóm siostrom wnioskodawcy. Od 1989 r. wnioskodawca był darmowym zarządcą i administratorem tej nieruchomości, wykonując na swój koszt wszelkie remonty. Proces spadkowy trwający od 2002 r. zakończył się dnia 5 listopada 2008 r. jeszcze nieprawomocnym wyrokiem. Przyjmując za prawdopodobne, utrzymanie wyroku w II instancji, wnioskodawca zaczął dowiadywać się o wymiar podatku od spadku, jaki przyjdzie mu w przyszłości zapłacić. W urzędzie skarbowym uzyskał informację, że otrzymany spadek podlega opodatkowaniu wg stawki 7 %, naliczanej od wartości spadku. Ponieważ w trakcie procesu spadkowego do ustalenia podziałów ułamkowych, kamienica została przez biegłego oszacowana, wartość spadku w części wnioskodawcy wynosi ok. 2,5 mln zł. Podatek od wartości wg stawki 7 % wyniósłby ok. 175.000 zł.

Dla wnioskodawcy jest to kwota nie do zapłacenia i nie ma możliwości do odkładania środków na przyszły podatek. W Wydziale podatków i opłat Urzędu Miasta K. wnioskodawca uzyskał informację, iż starania o możliwość umorzenia ww. podatku spotkają się z odmową.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy podatek od spadków i darowizn z tytułu nabycia nieruchomości w drodze spadku nieruchomości może zostać umorzony i według jakich przepisów.

Zdaniem wnioskodawcy, z tytułu otrzymania w drodze spadku nieruchomości powinien być zwolniony z obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn i ma prawo do jego umorzenia. Nie posiada wymaganych środków na opłacenie podatku. W trakcie administrowania nieruchomością nie uzyskiwał bowiem żadnych zysków, poniósł natomiast olbrzymie straty, dokonując nakładów na przedmiotową nieruchomość. Ewentualny brak zwolnienia z opłaty podatku nie tylko spowodowałby zajęcie kamienicy przez komornika, lecz również to, że przez długie lata nie byłyby przeprowadzane remonty, kontrole kominiarskie, przeglądy instalacji gazowej elektrycznej oraz nie byłyby wykonywane obowiązujące od niedawna świadectwa energetyczne budynku.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym organ podatkowy, na wniosek podatnika, może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Jednak umorzenie podatku - tak jak wszystkie ulgi w spłacie zaległości podatkowych - jest instytucją wyjątkową, której zastosowanie winny uzasadniać szczególne i nadzwyczajne okoliczności. Nie można bowiem z tej instytucji czynić powszechnie stosowanego środka zwalniającego z zapłaty należności.

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. g) ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 88, poz. 539 z późn. zm.) źródłami dochodów własnych gminy są wpływy z podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 18 ust. 2 tej ustawy, w przypadku pobieranych przez urząd skarbowy podatków i opłat stanowiących w całości dochody jednostek samorządu terytorialnego, naczelnik tego urzędu może umarzać, odraczać termin zapłaty lub rozkładać na raty należności oraz zwalniać płatnika z obowiązku pobrania bądź ograniczać pobór należności wyłącznie za zgodą przewodniczącego zarządu jednostki samorządu terytorialnego. Ze sformułowania tego wynika zatem jasno, że organ podatkowy pierwszej instancji może realizować przyznaną mu kompetencję odnośnie podatków i opłat stanowiących w całości dochody jednostek samorządu terytorialnego, tylko ("wyłącznie") za zgodą tego organu. Przy ocenie wniosku podatnika o umorzenie podatku stanowiącego dochód jednostki samorządu terytorialnego obowiązuje zatem tryb współdziałania urzędu skarbowego i organu samorządowego.

Z uwagi na powyższe, organ podatkowy właściwy dla wnioskodawcy, przed wydaniem decyzji w sprawie umorzenia zaległości podatkowej zwróci się do organu samorządowego właściwego w sprawie wpływu podatku, o wydanie opinii w ww. sprawie. Organ samorządowy po zbadaniu okoliczności faktycznych, w oparciu o materiał dowodowy dokona ich oceny pod kątem przesłanek wynikających z art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej i w formie postanowienia wyrazi, bądź nie wyrazi zgody na umorzenie zaległości w podatku od spadków i darowizn.

Należy zaznaczyć, że dla organu podatkowego powyższe postanowienie będzie miało moc wiążącą i stanie się okolicznością, która zostanie wzięta pod uwagę przy podejmowaniu decyzji.

Zgodnie z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Przepis ten wprowadza zatem w Polsce zasadę powszechności opodatkowania. Z kolei art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, iż wszyscy są wobec prawa równi; wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Stosownie do tego przepisu wszyscy muszą zatem ponosić obciążenia publiczne z zachowaniem równości podmiotów wobec prawa, stąd też wszelkie zwolnienia stanowią odstępstwo od tej zasady i muszą być szczegółowo uregulowane w powszechnie obowiązujących przepisach prawa.

Wobec powyższego, należy stwierdzić, że umorzenie zaległości podatkowej mogą uzasadniać tylko szczególne przesłanki wynikające z art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej. Ważny interes podatnika wymaga istnienia nadzwyczajnych okoliczności w sytuacji życiowej konkretnego podatnika, zdarzeń obiektywnie niezależnych od postawy, zachowania podatnika, na które podatnik nie mógł mieć wpływu nawet przy dołożeniu nadzwyczajnej staranności w danych okolicznościach, zaś interes publiczny oznacza, że za zastosowaniem wnioskowanej ulgi musi przemawiać konieczność respektowania wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy. Wystąpienie okoliczności, do których odwołuje się przepis art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej (ważny interes podatnika, interes publiczny) nie kreuje jednakże obowiązku organu wydania decyzji pozytywnej dla strony. Za umorzeniem należnych kwot podatku mogą przemawiać wypadki niezależne od sposobu postępowania podatnika, bądź spowodowane działaniem czynników, na które podatnik nie mógł mieć wpływu. Tym samym decyzja o umorzeniu zaległości podatkowych ma charakter uznaniowy. Fakt, iż wnioskodawca dokonywał nakładów na nieruchomość w przeszłości i ponosił z tego tytułu straty, nie oznacza, iż tym samym automatycznie winien otrzymać decyzję przyznającą mu umorzenie należności z tytułu podatku od spadków i darowizn.

Wobec tego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.