DI/200000/43/124/2024 - Mały ZUS plus

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej: Zakład) uznaje stanowisko Przedsiębiorcy: (...) (dalej: Przedsiębiorca) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 29 stycznia 2024 r. za prawidłowe w przedmiocie możliwości ustalenia w 2024 r. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioskiem złożonym w dniu 29 stycznia 2024 r., uzupełnionym w dniu 18 lutego 2024 r. Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Opis zdarzenia przyszłego Przedsiębiorcy:

Przedsiębiorca prosi o wydanie interpretacji w zakresie możliwości skorzystania z ulgi, "Mały ZUS Plus".

Prawa do ulgi "Mały ZUS Plus" pozbawieni są przedstawiciele wolnych zawodów, a także osoby wykonujące działalność twórczą lub artystyczną. Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 2 oraz art. 8 ust. 7 usus Przedsiębiorca jest uznawany za twórcę prowadzącego pozarolniczą działalność w zakresie architektury wnętrz. Od 2021 Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie architektury wnętrz, wpisaną do CEIDG, kod PKD: 74.10.Z Działalność w zakresie specjalistycznego projektowania. Przedsiębiorca nie występował o uznanie swojej działalności za twórczą lub artystyczną. Nie korzystał z 50% kosztów uzyskania przychodów jako twórca i rozliczał się w ramach działalności gospodarczej. Przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez cały poprzedni rok kalendarzowy nie przekroczyły 120 000 zł oraz prowadził działalność gospodarczą w sposób ciągły od września 2021 r. 1 kwietnia 2022 r. nastąpiło zgłoszenie do opłacania preferencyjnych składek i z końcem marca 2024 r. kończy się 24 miesięczny okres możliwości z ich korzystania.

Pismem z dnia 31 stycznia 2024 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę o uzupełnienie wniosku poprzez wyjaśnienie, (uzupełnienie zdarzenia przyszłego przedstawionego w złożonym wniosku) czy nie występują negatywne przesłanki wynikające z art. 18c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, uniemożliwiające osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą skorzystanie z możliwości zastosowania prawa do ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek.

Wezwanie zostało Przedsiębiorcy doręczone w dniu 11 lutego 2024 r.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, pismem z dnia 18 lutego 2024 r. Przedsiębiorca uzupełnił złożony wniosek informując, że w jego przypadku nie występują negatywne przesłanki wynikające z art. 18c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ponadto wskazał, że w poprzednim roku kalendarzowym nie miały do niego zastosowania przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i korzystania ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Nie spełnia warunków określonych w art. 18a:

W poprzednim roku kalendarzowym prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą przez więcej niż 60 dni kalendarzowych, prowadzi działalność nieprzerwalnie od dnia 2 września 2021 r.;

W poprzednim roku kalendarzowym nie prowadził pozarolniczej działalności, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-5 tj.: działalność twórcza lub artystyczna, działalność w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie pozostawałam wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, nie pozostawałam akcjonariuszem prostej spółki akcyjnej wnoszącym do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług, pozostawały komplementariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej (przepis wszedł w życie od 1 stycznia 2023 r.), publicznej lub niepublicznej szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub ich zespołu, na podstawie ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe;

Nie wykonywał pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej pozarolniczej działalności gospodarczej; nie ustalałam podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z niniejszym artykułem przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Stanowisko Przedsiębiorcy

Biorąc pod uwagę świadczenie usługi polegającej na opracowaniu projektów architektury wnętrz na podstawie wpisu do CEIDG, Przedsiębiorca ma możliwość skorzystania z ulgi "Mały ZUS plus" na zasadach art.l8c usus. Pod warunkiem zgłoszenia ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70, 05 72 ze względu na zakończenie okresu 24 miesięcy korzystania z "preferencyjnych składek" w terminie do 7 kwietnia 2024 r.

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego:

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ww. ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Dyspozycja art. 13 pkt 4 ustawy wskazuje, iż osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyjątkiem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek.

Artykuł 18c ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi: podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego, o którym mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, którego roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120 000 złotych, uzależniona jest od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanego dalej "dochodem z pozarolniczej działalności gospodarczej", uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym. Podstawa wymiaru składek, nie może przekraczać 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku - art. 18c ust. 2 ww. cytowanej ustawy.

Zatem, podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą na niewielką skalę jest uzależniona od uzyskanego dochodu z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym.

Dotyczy to tylko osób prowadzących działalność gospodarczą (działalności wpisanej do CEIDG), nie dotyczy natomiast osób prowadzących inną pozarolniczą działalność, tj.: twórców i artystów, osób prowadzących działalność w zakresie wolnego zawodu, wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, nie dotyczy osób, które pozostawały akcjonariuszem prostej spółki akcyjnej wnoszącym do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług, nie dotyczy również osób, które pozostawały komplementariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej, osób prowadzących publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów ustawy - Prawo oświatowe.

W art. 18c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych został zawarty katalog negatywnych przesłanek, uniemożliwiających osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą skorzystanie z możliwości zastosowania prawa do ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek.

W konsekwencji przepisy art. 18c nie mają zastosowania do osób, które lub do których:

Na marginesie Zakład wskazuje, że definicja wolnego zawodu została zawarta w art. 4 ust. 1 pkt 11 (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z dnia 20 listopada 1998 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 z późn. zm.). Wolnym zawodem jest: pozarolnicza działalność gospodarczą wykonywana osobiście przez tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, biegłych rewidentów, księgowych, agentów ubezpieczeniowych, agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające, brokerów reasekuracyjnych, brokerów ubezpieczeniowych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych oraz rzeczników patentowych, z tym że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

Przepis art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczy wyłącznie tych ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy, tj. prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Należy zaznaczyć, że po dopełnieniu obowiązku uzyskania wpisu do CEIDG, każda z takich osób uważana jest za osobę wykonującą działalność w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę wynika, że prowadzi działalność nieprzerwalnie od dnia 2 września 2021 r. w ramach wpisu do CEIDG. Od dnia 1 kwietnia 2022 r. nastąpiło zgłoszenie do opłacania preferencyjnych składek i z końcem marca 2024 r. kończy się 24 miesięczny okres możliwości z ich korzystania. Przedsiębiorca uważa, że ma możliwość skorzystania z ulgi "Mały ZUS plus" na zasadach art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych po zakończeniu okresu 24 miesięcy korzystania z "preferencyjnych składek" jeżeli w terminie do 7 kwietnia 2024 r. dokona stosownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych. W przypadku Przedsiębiorcy nie występują negatywne przesłanki określone w art. 18c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych uniemożliwiające Przedsiębiorcy skorzystanie z ulgi "mały ZUS plus".

Zakład potwierdza prawidłowość stanowiska Przedsiębiorcy.

W przypadku osób opłacających składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. preferencyjne składki, podstawa wymiaru składek obliczana na zasadach określonych w art. 18c ust. 1-3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, tzw. mały ZUS plus, będzie mogła być ustalana nie wcześniej niż po ustaniu okresu stosowania art. 18a ustawy, czyli po upływie 24 miesięcznego okresu opłacania preferencyjnych składek. Jeśli okres 24 miesięcy opłacania składek, zgodnie z art. 18a ustawy, upłynie w trakcie danego roku i osoba będzie spełniać pozostałe warunki - do końca tego roku - będzie ustalać podstawę wymiaru składek zgodnie z art. 18c ust. 1-3 wyżej cytowanej ustawy, chyba że osoba prowadząca działalność z tej ulgi zrezygnuje w myśl art. 18c ust. 10. Rezygnacja oznacza, że za miesiąc, w którym osoba prowadząca działalność zrezygnowała z uprawnienia oraz pozostałe miesiące kalendarzowe do końca danego roku kalendarzowego będzie ustalała najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na zasadach ogólnych określonych w art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zakład podkreśla, iż z ww. zasad opłacania składek Przedsiębiorca może skorzystać, jednakże pod warunkiem zgłoszenia z właściwym kodem tytułu ubezpieczenia w terminie, o którym mowa w art. 36 ust. 4 i art. 36 ust. 14a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stanowisko Zakładu

Mając powyższe na uwadze, przedstawiony we wniosku złożonym w dniu 29 stycznia 2024 r. przez Przedsiębiorcę opis zdarzenia przyszłego, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy Zakład uznał stanowisko za prawidłowe w przedmiocie możliwości ustalenia w 2024 r. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.