DI/100000/43/932/2023 - Opłacanie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku, doręczonego dnia 28 września 2023 r. dotyczącego opłacania składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.

Dnia 28 września 2023 r. wpłynął do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Gdańsku wniosek wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca we wniosku wskazał, że na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania - kontrakt menedżerski osoba świadcząca tego typu usługi (zwana dalej Zarządzającym) została zgłoszona przez (...) do ubezpieczeń: emerytalnego, rentowego oraz chorobowego.

Z uwagi na wysokość osiąganego przez Zarządzającego wynagrodzenia, do podstawy wymiaru składek ww. osoby ma zastosowanie art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.), zgodnie z którym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10. Kontrakt menedżerski uprawnia Zarządzającego do otrzymywania wynagrodzenia całkowitego, które składa się z części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe oraz części zmiennej stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy Przedsiębiorstwa. Zarządzający nabył prawo do części zmiennej wynagrodzenia, stanowiącej podsumowanie wyników jego pracy za rok obrotowy 2022/2023 z terminem płatności nie późniejszym niż 30 kwietnia 2024 r., w wysokości przekraczającej podstawę wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że w jego ocenie wyplata więcej niż jednego wynagrodzenia w danym miesiącu, w wysokości przekraczającej kwotę, o której mowa w art. 20 ust. 3 cytowanej wyżej ustawy, wiąże się obowiązkiem naliczania składki chorobowej tylko do wysokości 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10. Po osiągnięciu tego pułapu, tj. kwoty 17.337,50 zł w danym miesiącu, kolejne wynagrodzenia nie powinny być obciążane dobrowolną składką chorobową. Podsumowując bez względu na ilość wypłat w jednym miesiącu, obciążamy dobrowolną składką chorobową tylko do kwoty 17.337,50 zł, kolejne wypłacane wynagrodzenia nie będą obciążone ww. składką.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy).

Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wyda je interpretacje indywidualne, o których mowa wart. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców w przedmiocie opłacania składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, uznaje za nieprawidłowe. Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi, które zostały wymienione w art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczeniu temu podlegają więc m.in. osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (zleceniobiorcy).

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

W art. 20 ww. ustawy zawarto w ust. 2 i 3 dwa istotne zastrzeżenia. W ust. 2 wskazano, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe nie stosuje się ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek (art. 19 ust. 10). Wobec tego składki na te ubezpieczenia pobierane są przez cały okres podlegania tym ubezpieczeniom, a ubezpieczony, który nie opłaca składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z powodu przekroczenia w trakcie roku kalendarzowego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek, nadal jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe, jeżeli podlega tym ubezpieczeniom.

Natomiast ust. 3 stanowi, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10.

Powyższa graniczna kwota nie dotyczy składek na pozostałe ubezpieczenia społeczne, czyli emerytalne, rentowe i wypadkowe.

Wnioskodawca w przedmiotowym wniosku wskazał, że z tytułu umowy o świadczenie usług zarządzania - kontraktu menedżerskiego menedżer otrzymuje wynagrodzenie całkowite które składa się z części stałej stanowiącej wynagrodzenie podstawowe oraz części zmiennej stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy przedsiębiorstwa. Ponadto Zarządzający nabył prawo do części zmiennej wynagrodzenia, stanowiącej podsumowanie jego pracy za rok obrotowy 2022/2023 z terminem płatności nie późniejszym niż 30 kwietnia 2024 r. w wysokości przekraczającej podstawę wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że bez względu na ilość wypłat w jednym miesiącu, obciąża dobrowolną składką chorobową tylko do kwoty 17 337,50 zł, kolejne wypłacane wynagrodzenia nie będą obciążone ww. składką.

Stanowisko Wnioskodawcy stoi w sprzeczności z zasadami ustalania i obliczania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, gdzie podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia stanowi przychód, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.).

W związku z powyższym, jeżeli menedżerowi w danym miesiącu zostanie wypłacone kilka wynagrodzeń to dla obliczania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe przyjmuje się łączny przychód uzyskany przez tą osobę za okres całego miesiąca. W sytuacji więc gdy przychód uzyskany za okres całego miesiąca przekroczy kwotę 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa wart. 19 ust. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, to płatnik składek od kwoty wyższej obliczy i opłaci składki za tą osobę na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, natomiast składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustali tej osobie od podstawy wymiaru równej kwocie wskazanego miesięcznego limitu, o którym mowa w art. 20 ust. 3 ww. ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

W tym miejscu należy dodać, że zgodnie z art. 20 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Prezes Zakładu ogłasza kwotę 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w terminie 7 dni kalendarzowych od dnia ogłoszenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w trybie określonym w art. 19 ust. 10, kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Obecnie kwota 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, stosowana w okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, wynosi miesięcznie 17 337.50 zł. Wobec powyższego kwota 250% prognozowanego miesięcznego wynagrodzenia stanowiąca kwotę graniczną dla wysokości opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe od 1 stycznia 2024 r. może ulec zmianie.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.