0113-KDIPT1-2.4012.898.2023.4.PRP - Mechanizm podzielonej płatności w przypadku usług budowlanych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie uznania zapłaty wynagrodzenia przez Inwestora bezpośrednio na rzecz podwykonawcy z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności jako wykonanie płatności przez Państwa i wypełnienie obowiązków wynikających z art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, zastosowania sankcji określonych w art. 108a ust. 7 ustawy o VAT, stosowania zapisów art. 108c ustawy o VAT oraz terminu prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz podatku dochodowego od osób prawnych. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 17 marca 2024 r. (wpływ 22 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka sprzedaje i będzie sprzedawać między innymi usługi budowlane wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług. Ta sprzedaż jest/będzie opodatkowana i odbywa się/będzie się odbywać w ramach umów o wykonanie przedmiotu zamówienia publicznego podpisywanych w ramach w postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, gdzie Zamawiającym/lnwestorem jest podmiot będący jednostką finansów publicznych. Postępowania te są prowadzone na podstawie Prawa zamówień publicznych.

Wnioskodawca w procesie inwestycyjnym/budowlanym pełni rolę Wykonawcy. Jednocześnie Wnioskodawca w toku procesu budowlanego posługuje się i będzie się posługiwał podwykonawcami w celu wykonania całości lub części prac będących przedmiotem zamówienia publicznego i wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług. Podwykonawcy również są czynnymi podatnikami podatku VAT niestosującymi metody kasowej, a wartość ich usług przekracza i będzie przekraczać 15 tys. zł brutto. Podwykonawcy wystawiają i będą wystawiać na rzecz Wykonawcy faktury z oznaczeniem mechanizmu podzielonej płatności, a kwota należności ogółem z otrzymanych od podwykonawcy faktur (wysokość wynagrodzenia należnego podwykonawcy) będzie przekraczać kwotę 15.000 zł. Podwykonawcy oraz wysokość ich wynagrodzenia są zgłaszani Inwestorowi z zachowaniem trybu ustawy - Prawo zamówień publicznych, w związku z czym Inwestor staje się solidarnie odpowiedzialny z Wykonawcą z tytułu zapłaty wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót budowlanych.

W przyszłości może wystąpić sytuacja, która dotychczas w trakcie działalności Wnioskodawcy nie wystąpiła, polegająca na tym, że Wykonawca, pomimo wykonania czynności przez podwykonawcę i wystawienia z tego tytułu faktury na Wykonawcę/Wnioskodawcę, nie zapłaci podwykonawcom należnego im wynagrodzenia, w szczególności np. z powodu braku płynności finansowej. Fakt taki może nastąpić przed zapłatą wynagrodzenia przez Inwestora na rzecz Wykonawcy lub też po zapłacie przez Inwestora na rzecz Wykonawcy. W takiej sytuacji podwykonawcom przysługuje roszczenie do Inwestora o zapłatę należnego im wynagrodzenia na podstawie faktury z oznaczeniem mechanizmu podzielonej płatności wystawionej na rzecz Wykonawcy. Przy czym Zamawiający nie działa jako przedstawiciel Wykonawcy. Zgodnie z przyjętą linią interpretacyjną Inwestor dokona zapłaty na rzecz podwykonawcy z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (Pismo z dnia 16 kwietnia 2021 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP1-1.4012.59.2021.2.MM Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności w odniesieniu do płatności na rzecz podwykonawcy). Po dokonaniu zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcy Inwestor z mocy przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych będzie uprawniony do potrącenia kwoty wypłaconego wynagrodzenia z wynagrodzenia należnego Wykonawcy o ile wynagrodzenie na rzecz podwykonawcy zostało zapłacone przez Inwestora przed zapłatą wynagrodzenia na rzecz Wykonawcy lub też Inwestor nabędzie wobec Wykonawcy roszczenie regresowe do wysokości zapłaconego na rzecz podwykonawcy wynagrodzenia, o ile zapłata wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy nastąpi po zapłacie wynagrodzenia na rzecz Wykonawcy.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazano, że:

1. Inwestora z podwykonawcą nie będzie łączyła umowa o roboty budowlane.

2. Inwestor dokonuje zapłaty wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy w imieniu Wnioskodawcy/Wykonawcy i spłaca w ten sposób dług Wnioskodawcy/Wykonawcy wobec podwykonawcy.

3. Zawarte przez Wnioskodawcę umowy o podwykonawstwo będą akceptowane przez Inwestora.

4. Nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytania

1) Czy zapłata wynagrodzenia przez Inwestora bezpośrednio na rzecz podwykonawcy z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności będzie uznana jako wykonanie płatności przez Wykonawcę/Wnioskodawcę i wypełnienie obowiązków wynikających z art. 108a ust. 1a i tym samym nie będą zastosowane sankcje określone w art. 108a ust. 7 oraz będą stosowane zapisy art. 108c w zakresie uznania zapłaty przez Wnioskodawcę z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności?

2) Czy Wykonawca będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za okres (miesiąc), w którym otrzymał fakturę wystawioną przez podwykonawcę na rzecz Wykonawcy obejmującą wynagrodzenie należne podwykonawcy i zapłacone bezpośrednio na rzecz podwykonawcy przez Inwestora lub też będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech kolejnych okresów rozliczeniowych (miesięcy)?

Państwa stanowisko w sprawie

Pytanie 1 i pytanie 2:

W przypadku dokonywania przez Inwestora zapłaty wynagrodzenia bezpośrednio na rzecz podwykonawcy za usługi lub towary, których zakup jest udokumentowany fakturą w której kwota należności ogółem przekracza 15 tys. złotych oraz usługi i towary są wskazane w załączniku 15 do ustawy o podatku od towarów i usług, istnieje obowiązek zastosowania przez Inwestora mechanizmu podzielonej płatności. Obowiązek ten nie jest zależny od faktu umieszczenia odpowiedniej wzmianki na dokumencie faktury lub podmiotu dokonującego zapłaty. Jedynymi przesłankami zobowiązującymi do zastosowania mechanizmu podzielonej płatności jest wartość towarów lub usług oraz zamieszczenie tych towarów lub usług w katalogu zawartym w załączniku nr 15 do ustawy. Przepisy nie wskazują przy tym, iż obowiązek ten dotyczy wyłącznie kontrahenta wskazanego na fakturze jako odbiorca towarów lub usług i dokonującego płatności wynikającej z takiej faktury. Przy przyjęciu, iż obowiązek zachowania mechanizmu podzielonej płatności dotyczy wyłącznie kontrahenta wskazanego na fakturze obejmującej towary lub usługi powyżej 15 tys. i wskazane w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług, przepis ten byłby bardzo łatwy do obejścia, gdyż wystarczyłyby dość proste konstrukcje prawne w postaci np. przejęcia długu wynikającego z faktury lub wejście w prawa zaspokojonego wierzyciela, aby uchylić się od obowiązku zapłaty należności objętej fakturą z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Wskazać przy tym należy, iż Inwestor dokonujący zapłaty wynagrodzenia bezpośrednio na rzecz podwykonawcy wstępuje w miejsce podwykonawcy jako wierzyciel wobec Wykonawcy do wysokości zapłaconego wynagrodzenia podwykonawcy. W przedmiotowym stanie faktycznym spełnione są zatem wszystkie warunki ustawowe (towary i usługi wskazanych w załączniku nr 15 udokumentowane są fakturą, w której kwota należności przekracza kwotę 15 tys. złotych) aby dokonujący płatności, to jest Inwestor zobowiązany był do stosowania mechanizmu podzielonej płatności dokonując płatności wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy. Podkreślić przy tym należy, że w danym przypadku Inwestor dokonuje zapłaty wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy w imieniu Wykonawcy i spłaca w ten sposób cudzy dług, to jest dług Wykonawcy wobec podwykonawcy. Nie ma przy tym znaczenia, że Wykonawcę i Inwestora nie łączy w tym przedmiocie żaden węzeł prawny polegający na udzieleniu przez Wykonawcę pełnomocnictwa Inwestorowi do działania w imieniu Wykonawcy. Umocowanie Inwestora do działania w imieniu Wykonawcy w zakresie zapłaty wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy wynika bowiem wprost z przepisów prawa powszechnego, a same te przepisy mają charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza w szczególności, iż nie mogą być zniesione lub zmienione zależnie od woli stron stosunku prawnego.

Wobec powyższego, Inwestor działając w imieniu Wykonawcy, również w imieniu Wykonawcy stosuje mechanizm podzielonej płatności, czym wypełnia ciążący na Wykonawcy obowiązek uregulowania kwoty podatku VAT wykazanej na fakturze za nabyte od podwykonawcy roboty budowlane z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Inwestor działa zatem w swoim imieniu jednakże na rachunek Wykonawcy, co oznacza, że dopełnienie przez Inwestora obowiązku zapłaty wynagrodzenia bezpośrednio na rzecz podwykonawcy w imieniu Wykonawcy z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności jest tożsame z wykonaniem tego obowiązku przez Wykonawcę, co oznacza wypełnienie przez Wykonawcę obowiązków zakreślonych przepisem art. 108a ust. 1a ustawy. Konsekwencją takiego stanu rzeczy, zgodnie z treścią art. 108c ust. 1 ustawy będzie brak możliwości zastosowania wobec Wykonawcy przepisów sankcyjnych wskazanych między innymi w art. 108a ust. 7 ustawy z tytułu niedopełnienia obowiązku zachowania mechanizmu podzielonej płatności w przypadkach wskazanych w ustawie. Podkreślenie przy tym wymaga fakt, że z samej treści art. 108c ustawy wynika, iż ustawodawca przewidział sytuację, w której płatności będzie dokonywał podatnik inny niż wskazany na fakturze. Ustawodawca posłużył się bowiem następującym sformułowaniem: "w tym również w przypadku gdy kwota ta została zapłacona z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności przez podatnika innego niż wskazany na fakturze.." W przedmiotowym stanie faktycznym tym innym podatnikiem niż wskazany na fakturze jest Inwestor dokonujący płatności w imieniu Wykonawcy, co oznacza, iż Inwestor wykonuje w tym zakresie obowiązki Wykonawcy w przedmiocie stosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić również należy, iż nie istnieją przeszkody ustawowe dla odliczenia przez Wykonawcę podatku VAT z faktury wystawionej przez podwykonawcę w przypadku zapłaty wynagrodzenia wynikającego z tej faktury przez Inwestora bezpośrednio na rzecz podwykonawcy. Wykonawca może odliczyć podatek VAT z takiej faktury z zastosowaniem przepisów wprost wynikających z ustawy, a więc art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10b pkt 1 i ust. 11, zgodnie z którymi Wykonawca będzie uprawniony do odliczenia podatku VAT najwcześniej w rozliczeniu za miesiąc, w którym otrzymał fakturę od podwykonawcy lub też będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, to jest w okresie kolejnych trzech miesięcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Na wstępie informuję, że niniejsza interpretacja dotyczy kwestii w zakresie zapłaty wynagrodzenia przez Inwestora bezpośrednio na rzecz podwykonawcy z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności jako wykonanie płatności przez Państwa i wypełnienie obowiązków wynikających z art. 108a ust. 1a ustawy o VAT oraz terminu prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego

Zgodnie z przepisem art. 108a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:

Podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Stosownie do art. 108a ust. 1a ustawy:

Przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. Do przeliczania na złote kwot wyrażonych w walucie obcej stosuje się zasady przeliczania kwot stosowane w celu określenia podstawy opodatkowania.

W myśl art. 108a ust. 1b ustawy:

Podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Według art. 108a ust. 1d ustawy:

W przypadku dokonania potrącenia wierzytelności przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane.

Jak wynika z art. 108a ust. 2 ustawy:

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

Na podstawie art. 108a ust. 3 ustawy:

Zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, w którym podatnik wskazuje:

Na mocy art. 108a ust. 5 ustawy:

W przypadku gdy płatność zostanie dokonana w sposób określony w ust. 2 na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze, o której mowa w ust. 3 pkt 3, podatnik, na rzecz którego dokonano tej płatności, odpowiada solidarnie wraz z dostawcą tych towarów lub usługodawcą za nierozliczony przez dostawcę towarów lub usługodawcę podatek wynikający z tej dostawy towarów lub tego świadczenia usług do wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT.

Z art. 108a ust. 7 ustawy wynika, że:

W przypadku stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności z naruszeniem ust. 1a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, wykazane na fakturze, której dotyczy płatność. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Natomiast zgodnie z art. 108a ust. 8 ustawy:

Przepisu ust. 7 nie stosuje się, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z faktury, która została zapłacona z naruszeniem ust. 1a.

Jak wyżej wskazano w art. 108a ust. 7 i ust. 8 ustawy, wprowadza się sankcję dla nabywcy, który mimo ciążącego na nim obowiązku uregulowania kwoty podatku VAT wykazanej na fakturze w mechanizmie podzielonej płatności ureguluje tę kwotę w inny sposób. Sankcja za ten czyn wynosi 30% kwoty podatku wykazanego na takiej fakturze. Obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności dotyczy wyłącznie kwoty odpowiadającej kwocie podatku VAT przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy. Jeżeli zatem nabywca otrzyma fakturę o wartości brutto powyżej 15.000 zł i faktura ta będzie obejmowała swym zakresem towary, czy usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, wówczas (bez względu czy sprzedawca zamieścił na niej informację "mechanizm podzielonej płatności") ma on obowiązek uregulowania kwoty podatku VAT od takiej pozycji na fakturze w mechanizmie podzielonej płatności.

Ponadto, jak stanowi art. 105a ust. 1 ustawy

Podatnik, o którym mowa w art. 15, na rzecz którego dokonano dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe, w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na jego rzecz, jeżeli w momencie dokonania tej dostawy podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego.

Na podstawie art. 105a ust. 3 pkt 6 ustawy

Przepisu ust. 1 nie stosuje się do nabycia towarów, za które podatnik dokonał zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Państwo sprzedają i będą sprzedawać między innymi usługi budowlane wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług. Ta sprzedaż jest/będzie opodatkowana i odbywa się/będzie się odbywać w ramach umów o wykonanie przedmiotu zamówienia publicznego podpisywanych w ramach w postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, gdzie Zamawiającym/lnwestorem jest podmiot będący jednostką finansów publicznych. Państwo w procesie inwestycyjnym/budowlanym pełnią rolę Wykonawcy. Państwo w toku procesu budowlanego posługują się i będą się posługiwali podwykonawcami w celu wykonania całości lub części prac będących przedmiotem zamówienia publicznego i wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług. Podwykonawcy również są czynnymi podatnikami podatku VAT niestosującymi metody kasowej, a wartość ich usług przekracza i będzie przekraczać 15 tys. zł brutto. Zawarte przez Państwa umowy o podwykonawstwo będą akceptowane przez Inwestora.

W przyszłości może wystąpić sytuacja, polegająca na tym, że Państwo, pomimo wykonania czynności przez podwykonawcę i wystawienia z tego tytułu faktury na Państwa, nie zapłacą podwykonawcom należnego im wynagrodzenia, w szczególności np. z powodu braku płynności finansowej. Fakt taki może nastąpić przed zapłatą wynagrodzenia przez Inwestora na Państwa rzecz lub też po zapłacie przez Inwestora na Państwa rzecz. W takiej sytuacji podwykonawcom przysługuje roszczenie do Inwestora o zapłatę należnego im wynagrodzenia na podstawie faktury z oznaczeniem mechanizmu podzielonej płatności wystawionej na Państwa rzecz. Inwestora z podwykonawcą nie będzie łączyła umowa o roboty budowlane. Inwestor dokonuje zapłaty wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy w Państwa imieniu i spłaca w ten sposób dług Państwa wobec podwykonawcy. Nabywane przez Państwa towary i usługi będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu należy wskazać, że obowiązek bezwzględnego stosowania mechanizmu podzielonej płatności, wprowadzony przepisami obowiązującymi od 1 listopada 2019 r., dotyczy wyłącznie konkretnych towarów i usług enumeratywnie wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy.

Tym samym zapis art. 108a ust. 1a ustawy wprowadza obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności przy regulowaniu należności z faktury, w której wartość sprzedaży brutto przekracza 15.000 zł lub równowartość wyrażoną w walucie obcej i faktura ta obejmuje swym zakresem towary lub usługi wskazane w załączniku nr 15 do ustawy. Co do zasady faktura taka powinna być oznaczona przez wystawcę informacją "mechanizm podzielonej płatności". Należy jednak ponownie zwrócić uwagę, że wprowadzany obowiązek zapłaty takiej faktury w mechanizmie podzielonej płatności nie jest uzależniony od tego, czy na fakturze zawarto takie oznaczenie. Zatem nawet jeżeli sprzedawca nie dopełnił obowiązku i nie oznaczył takiej faktury, nabywca ma obowiązek zapłaty kwoty należności za towary lub usługi z załącznika nr 15 do ustawy w mechanizmie podzielonej płatności. Nabywca bowiem musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji, to nabywca bowiem inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Podkreślić należy, że nabywca jest zobowiązany do analizy, jakie towary lub usługi nabył i czy wiążą się z tym dla niego określone obowiązki.

Zgodnie z art. 464 ust. 1 ustawy z 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 z późn. zm.):

Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca zamówienia na roboty budowlane zamierzający zawrzeć umowę o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, jest obowiązany, w trakcie realizacji zamówienia, do przedłożenia zamawiającemu projektu tej umowy, przy czym podwykonawca lub dalszy podwykonawca jest obowiązany dołączyć zgodę wykonawcy na zawarcie umowy o podwykonawstwo o treści zgodnej z projektem umowy.

W myśl art. 465 ust. 1 ustawy - Prawo zamówień publicznych:

W przypadku umów, których przedmiotem są roboty budowlane, zamawiający dokonuje bezpośredniej zapłaty wymagalnego wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, który zawarł zaakceptowaną przez zamawiającego umowę o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, lub który zawarł przedłożoną zamawiającemu umowę o podwykonawstwo, której przedmiotem są dostawy lub usługi, w przypadku uchylenia się od obowiązku zapłaty odpowiednio przez wykonawcę, podwykonawcę lub dalszego podwykonawcę.

Według art. 465 ust. 6 ustawy - Prawo zamówień publicznych:

W przypadku dokonania bezpośredniej zapłaty podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy zamawiający potrąca kwotę wypłaconego wynagrodzenia z wynagrodzenia należnego wykonawcy.

Stosownie do art. 465 ust. 8 ustawy - Prawo zamówień publicznych:

Do zasad odpowiedzialności zamawiającego, wykonawcy, podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy z tytułu wykonanych robót budowlanych stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.

Jak stanowi 647¹ § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.):

Inwestor odpowiada solidarnie z wykonawcą (generalnym wykonawcą) za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót budowlanych, których szczegółowy przedmiot został zgłoszony inwestorowi przez wykonawcę lub podwykonawcę przed przystąpieniem do wykonywania tych robót, chyba że w ciągu trzydziestu dni od dnia doręczenia inwestorowi zgłoszenia inwestor złożył podwykonawcy i wykonawcy sprzeciw wobec wykonywania tych robót przez podwykonawcę.

Analiza powołanych regulacji prawnych prowadzi do stwierdzenia, że na mocy przepisu art. 108a ust. 1a ustawy obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności obejmuje płatności na rzecz podwykonawcy z tytułu wykonania robót budowlanych lub towarów wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy. Nie ma znaczenia, że inwestor nie jest bezpośrednim nabywcą usług (przy tym należy wskazać, że inwestor będzie finalnym odbiorcą usługi wykonanej przez podwykonawców), gdyż na mocy zawartych umów o podwykonawstwo zaakceptowanych przez inwestora, inwestor zobowiązuje się dokonywać spłaty zobowiązań wykonawcy wobec podwykonawców za wykonane usługi i wraz z wykonawcą odpowiada solidarnie za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcom. Płatność regulowana przez inwestora bezpośrednio na rachunek podwykonawców stanowi bowiem zapłatę za usługi, gdyż inwestor reguluje zobowiązania w imieniu wykonawcy i spłaca ze zobowiązań na nim ciążących wobec podwykonawców, płacąc za cudzy dług.

W przedstawionych okolicznościach Inwestor dokonując płatności w Państwa imieniu, bezpośrednio na rzecz podwykonawcy, kwotę należności wynikającą z faktury na kwotę powyżej 15 000 zł, dokumentującą nabycie towarów i usług wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy, na podstawie zawartej między Inwestorem a Państwem umowy, realizuje Państwa zobowiązanie wobec podwykonawców. W konsekwencji, skoro płatność regulowana przez Inwestora bezpośrednio na rachunek podwykonawcy dotyczy faktury na kwotę powyżej 15 000 zł, dokumentującą nabycie towarów i usług wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy, to na Inwestorze będzie ciążył obowiązek uregulowania tej należności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Regulacje dotyczące obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności nie uzależniają jego stosowania ani od możliwości technicznych, procedur, programów, rozwiązań przyjętych przez podatników, zasad postępowania wynikających z umów zawartych z kontrahentami, czy też sposobu rozliczania tych umów.

Należy podkreślić, że podatnicy tak powinni prowadzić działalność gospodarczą, aby przyjęte zasady, procedury, rozwiązania zarówno wewnętrzne, jak i wynikające umów zawartych z innymi podmiotami pozwalały na realizację ciążących na nich obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów prawa.

W konsekwencji, zapłata wynagrodzenia przez Inwestora bezpośrednio na rzecz podwykonawcy z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności będzie uznana jako wykonanie płatności przez Państwa (Wykonawcę) i wypełnienie obowiązków wynikających z art. 108a ust. 1a ustawy.

Zatem stanowisko w zakresie pytania nr 1 w ww. zakresie jest prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do Państwa wątpliwości objętych zakresem zadanego we wniosku pytania nr 2 wskazać należy, że zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

W myśl art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Artykuł 86 ust. 13 ustawy stanowi, że:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

- nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Z okoliczności sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a nabywane towary i usługi będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, będzie Państwu przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy.

Zatem w świetle zacytowanych przepisów, będą Państwo uprawnieni do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okresy, w których zostaną łącznie spełnione następujące przesłanki: powstanie obowiązek podatkowy w stosunku do nabywanych towarów lub usług, a Państwo otrzymają fakturę dokumentującą ich nabycie - zgodnie z art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy.

Natomiast, jeżeli nie dokonają Państwo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki w ww. terminie, to będą mogli Państwo obniżyć kwotę podatku należnego - zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy - w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych.

W przypadku, gdy nie obniżą Państwo kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki, w terminach określonych w art. 86 ust. 10, 10d, 10e i 11 ustawy - to zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy, będą mogli Państwo dokonać korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Oceniając Państwa stanowisko w zakresie nr 2 należało uznać je za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

W odniesieniu natomiast do powołanej interpretacji indywidualnej, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga jedynie w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania zapłaty wynagrodzenia przez Inwestora bezpośrednio na rzecz podwykonawcy z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności jako wykonanie płatności przez Państwa i wypełnienie obowiązków wynikających z art. 108a ust. 1a ustawy oraz terminu prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Natomiast w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania sankcji określonych w art. 108a ust. 7 i stosowania zapisów art. 108c ustawy o VAT oraz podatku dochodowego od osób prawnych, wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).