Kolanowski Tomasz, Przedmiot opodatkowania sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku – wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26.07.2022 r., II FSK 70/20 – orzeczenie kwartału

Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości podatkiem dochodowym od osób fizycznych od lat wywołuje wiele kontrowersji, co przekłada się na prowadzenie wielu sporów sądowych. W mojej opinii ciągłe zmiany zasad opodatkowania nie przyczyniają się do budowy zaufania obywateli do organów podatkowych, które to z kolei muszą egzekwować przestrzeganie przez nich wciąż zmieniających się przepisów.

Po opodatkowaniu przychodu 10% podatkiem od ceny sprzedaży mieliśmy w tym zakresie słynną „ulgę meldunkową”, aż doszliśmy do systemu opodatkowania dochodu z tytułu sprzedaży nieruchomości. Czy jednak wprowadzenie tej zasady oznacza, że opodatkowaniu zawsze realnie podlega dochód? Niestety, w rzeczywistości tak nie jest. Przypadkami, w których faktycznie podatek ten można nazwać obrotowym, są sytuacje, w których dochodzi do sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku bądź darowizny. Trudno bowiem uznać koszty zapłaconego podatku od spadków i darowizn jako realnie zmniejszające przychód, w szczególności biorąc pod uwagę, że w przypadku najbliższych czynność ta jest zwolniona z tego podatku.

Ustawodawca zdaje się dostrzegać ten problem i m.in. pod wpływem orzecznictwa sądów administracyjnych wprowadza zmiany, które mają na celu złagodzenie ciężaru tego podatku, by nie stał się on podatkiem od majątku. Odnotować należy zmianę w podejściu do opodatkowania nieruchomości nabytej w drodze spadku, po pierwsze, przez zaliczenie okresu przysługiwania prawa własności spadkodawcy do okresu pięcioletniego, który powoduje wyłączenie z opodatkowania jej zbycia. Po drugie, przez możliwość zaliczenia ciężarów spadkowych do kosztów odpłatnego zbycia nieruchomości. Co jednak z przypadkami osób, które dokonały zbycia nieruchomości przed wprowadzeniem tych zmian? Na to pytanie podjął się odpowiedzi Naczelny Sąd Administracyjny w prezentowanym poniżej wyroku .