Rozdział 14 - Państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej "Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych" - Prawo atomowe.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2023.1173 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 16 października 2023 r.
Rozdział 14
Państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej "Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych"
Państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej "Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych"
1.
Tworzy się państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej pod nazwą "Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych" z siedzibą w Otwocku-Świerku, zwane dalej "Zakładem", powołane do wykonywania działalności w zakresie postępowania z odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym, a przede wszystkim do zapewnienia stałej możliwości składowania odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego.1a.
Zakład wykonuje również działalność polegającą na odbiorze, transporcie, przechowywaniu i składowaniu materiałów jądrowych, źródeł promieniotwórczych oraz innych substancji promieniotwórczych.1b.
Zakład wykonuje także działalność informacyjną, edukacyjną i szkoleniową dotyczącą postępowania z odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym oraz funkcjonowaniem składowiska odpadów promieniotwórczych.2.
Zakład może również wykonywać działalność w zakresie postępowania z odpadami niebezpiecznymi, o których mowa w przepisach dotyczących odpadów, oraz inną działalność określoną w statucie, o którym mowa w art. 121.Art. 115. [Osobowość prawna Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych; podejmowanie decyzji w zakresie działalności Zakładu przez organy państwowe]
1.
Zakład posiada osobowość prawną.2.
Organy państwowe mogą podejmować decyzje w zakresie działalności Zakładu tylko w przypadkach przewidzianych ustawą.1.
Nadzór nad Zakładem oraz funkcję organu założycielskiego sprawuje minister właściwy do spraw energii.2.
Minister właściwy do spraw energii przeprowadza kontrolę i dokonuje corocznej oceny działalności Zakładu, którą przedstawia Prezesowi Rady Ministrów do dnia 31 maja roku następnego.3.
Minister właściwy do spraw energii może zobowiązać dyrektora Zakładu do poprawy gospodarki Zakładu lub przedstawienia programu naprawczego i jego realizacji. Program ten podlega zatwierdzeniu przez ministra właściwego do spraw energii.4.
Minister właściwy do spraw energii w razie stwierdzenia, że decyzja dyrektora Zakładu jest sprzeczna z prawem, wstrzymuje jej wykonanie i zobowiązuje dyrektora do jej zmiany lub uchylenia.5.
Dyrektorowi Zakładu przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu w stosunku do decyzji podjętych przez ministra właściwego do spraw energii na zasadach i w trybie określonych w przepisach o przedsiębiorstwach państwowych.1.
Organem Zakładu jest dyrektor, który zarządza Zakładem i reprezentuje go na zewnątrz.2.
Dyrektora Zakładu powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw energii.3.
Minister właściwy do spraw energii, na wniosek dyrektora Zakładu, może powoływać i odwoływać zastępców dyrektora.3a.
Dyrektor Zakładu może powoływać i odwoływać pełnomocników Zakładu, którzy działają samodzielnie w granicach ich umocowania.4.
Udzielenie pełnomocnictwa wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.5.
(uchylony).6.
W Zakładzie nie działają organy samorządu załogi przedsiębiorstwa.Art. 118. [Działanie Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych we własnym imieniu i na własny rachunek; opłaty pobierane przez Zakład; sprzedaż i gospodarowanie mieniem Zakładu]
1.
Zakład występuje w obrocie we własnym imieniu i na własny rachunek.2.
Zakład z tytułu wykonywania działalności pobiera opłaty, których wysokość określa cennik usług Zakładu zatwierdzony przez ministra sprawującego nadzór nad Zakładem.2a.
Cennik usług Zakładu jest udostępniany w siedzibie i na stronie internetowej Zakładu, w terminie 7 dni od dnia zatwierdzenia tego cennika.2b.
Zakład uzyskuje zgodę ministra właściwego do spraw energii na dokonanie czynności prawnej w zakresie rozporządzenia składnikami aktywów trwałych w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 i 295), zaliczonymi do wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych lub inwestycji długoterminowych, w tym oddania tych składników do korzystania innym podmiotom na podstawie umów prawa cywilnego lub ich wniesienia jako wkładu do spółki lub spółdzielni, jeżeli wartość rynkowa przedmiotu rozporządzenia przekracza równowartość w złotych kwoty 50 000 euro, obliczonej na podstawie średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski według stanu z dnia wystąpienia o zgodę.2c.
Sprzedaż przez Zakład składników aktywów trwałych odbywa się w drodze przetargu publicznego zorganizowanego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, 2337 i 2339 oraz z 2023 r. poz. 326).3.
Do sprzedaży przez Zakład środków trwałych lub zorganizowanych części mienia i gospodarowania nimi stosuje się przepisy obowiązujące przedsiębiorstwa państwowe.4.
Środki trwałe nie mogą służyć do zaspokojenia zobowiązań pieniężnych Zakładu.1.
Zakład otrzymuje z budżetu państwa dotację podmiotową na postępowanie z odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym, eksploatację przechowalników wypalonego paliwa jądrowego pochodzącego z badawczych reaktorów jądrowych, działalność w zakresie ochrony radiologicznej i ochrony składowiska odpadów promieniotwórczych oraz na odbiór, transport, przetwarzanie, przechowywanie i składowanie materiałów jądrowych, źródeł promieniotwórczych i innych substancji promieniotwórczych, a także na prowadzenie działalności informacyjnej, edukacyjnej i szkoleniowej dotyczącej postępowania z odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym oraz funkcjonowania składowiska odpadów promieniotwórczych.1a.
Zakład może otrzymywać dotację celową na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji związanych z wykonywaniem działalności, o której mowa w art. 114 ust. 1 i 1a.1aa.
Zakład może otrzymywać dotację celową na sfinansowanie kosztów przygotowania do budowy i budowy nowych składowisk odpadów promieniotwórczych. Do udzielenia tej dotacji nie stosuje się przepisu art. 133 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.1b.
Dotacji, o których mowa w ust. 1-1aa, udziela minister właściwy do spraw energii na wniosek dyrektora Zakładu.1c.
Wniosek o udzielenie dotacji podmiotowej zawiera:1)
szczegółowe wskazanie zadań przewidzianych do realizacji w ramach celów, o których mowa w ust. 1;2)
wskazanie kwoty dotacji, o jaką wnosi Zakład;3)
uzasadnienie zapotrzebowania na dotację.1d.
Do wniosku o udzielenie dotacji podmiotowej dołącza się:1)
zestawienie kosztów realizacji zadań w danym roku, z podziałem na źródła ich finansowania;2)
roczny zbiorczy plan finansowy Zakładu na rok, którego dotyczy wniosek.1e.
Wniosek o udzielenie dotacji celowej zawiera:1)
szczegółowe określenie inwestycji;2)
wskazanie kwoty dotacji oraz wysokości wkładu własnego Zakładu;3)
uzasadnienie obejmujące w szczególności:a)
określenie potrzeb i założeń inwestycji,b)
oszacowanie efektów rzeczowych inwestycji,c)
szacowaną wartość inwestycji,d)
harmonogram realizacji inwestycji.1f.
Wniosek o udzielenie dotacji celowej na realizację obiektu budowlanego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane zawiera dodatkowo:1)
dokument stwierdzający prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;2)
kopię decyzji o pozwoleniu na budowę, o ile jest wymagane zgodnie z obowiązującymi przepisami.1g.
Podstawą ustalenia wysokości dotacji jest:1)
w przypadku dotacji podmiotowej - różnica między planowanymi kosztami koniecznymi do poniesienia przez Zakład na zadania przewidziane do realizacji w ramach celów określonych w ust. 1 a planowanymi do osiągnięcia przychodami z tego tytułu;2)
w przypadku dotacji celowej - łączna suma kosztów realizacji inwestycji związanych z wykonywaniem działalności, o której mowa w art. 114 ust. 1 i 1a.2.
(uchylony).2a.
Rozliczenie dotacji podmiotowej następuje na podstawie sprawozdania rocznego z wykonywanej działalności finansowanej z dotacji podmiotowej.2b.
Rozliczenie dotacji celowej następuje na podstawie sprawozdania z wykorzystania środków finansowych z dotacji celowej.3.
Minister właściwy do spraw energii zatwierdza rozliczenie dotacji odpowiednio na podstawie sprawozdań, o których mowa w ust. 2a i 2b, przekazanych przez Zakład zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 120 ust. 2, zbadanych przez firmę audytorską w zakresie prawidłowości wykorzystania środków dotacji zgodnie z przeznaczeniem. Wyboru firmy audytorskiej dokonuje minister właściwy do spraw energii spośród ofert przedstawionych przez dyrektora Zakładu.Art. 119a. [Pokrywanie z budżetu państwa kosztów usług nieplanowanego odbioru, transportu, przetwarzania, przechowywania lub składowania odpadów promieniotwórczych lub innych substancji promieniotwórczych]
W razie konieczności dokonania przez Zakład nieplanowanego odbioru, transportu, przetwarzania, przechowywania lub składowania odpadów promieniotwórczych lub innych substancji promieniotwórczych pochodzących z nielegalnego obrotu, niewiadomego pochodzenia, z działalności jednostki organizacyjnej, która kończąc działalność, stała się niewypłacalna, lub powstałych w wyniku skażenia środowiska, którego sprawca nie jest znany, koszty tych usług są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw energii.
1.
Zakład prowadzi gospodarkę finansową na podstawie rocznego planu rzeczowo-finansowego zatwierdzanego przez ministra właściwego do spraw energii oraz na zasadach określonych w przepisach o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej.1a.
Roczny plan rzeczowo-finansowy sporządza się w podziale na działalność objętą dotacją podmiotową i celową oraz pozostałą działalność.1b.
Dyrektor Zakładu przedstawia do zatwierdzenia ministrowi właściwemu do spraw energii roczny plan rzeczowo-finansowy w terminie do dnia 30 listopada roku poprzedzającego rok obrotowy.1c.
Minister właściwy do spraw energii zatwierdza roczny plan rzeczowo-finansowy w terminie do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok obrotowy.1d.
Zakład określa w dokumentacji, o której mowa w art. 10 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, zasady prowadzenia wyodrębnionej ewidencji dla działalności związanej z realizacją zadań, o których mowa w art. 119 ust. 1, i dla pozostałej działalności gospodarczej, a także metody przypisywania kosztów i przychodów, oraz prowadzi tę ewidencję i dokonuje przypisywania przychodów i kosztów zgodnie z tymi metodami.1e.
Roczne sprawozdanie finansowe Zakładu podlega badaniu przez firmę audytorską, zgodnie z wymogami przeprowadzania badań określonymi w przepisach ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości i ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1302 i 2640).1f.
Wyboru firmy audytorskiej do badania rocznego sprawozdania finansowego Zakładu dokonuje minister właściwy do spraw energii spośród ofert przedstawionych przez dyrektora Zakładu.1g.
Sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z działalności oraz sprawozdanie z badania dyrektor Zakładu przekazuje ministrowi właściwemu do spraw energii w terminie do dnia 31 marca roku następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie.1h.
Zakład tworzy fundusze w sposób określony w przepisach ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1439).1i.
Minister właściwy do spraw energii zatwierdza roczne sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności Zakładu w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie.1j.
Zakład prowadzi:1)
rachunek bieżący, służący do rozliczeń operacji finansowych związanych z działalnością gospodarczą;2)
wyodrębnioną ewidencję księgową przychodów i kosztów ze środków z dotacji.1k.
Na żądanie ministra właściwego do spraw energii dyrektor Zakładu przedkłada kopie dokumentów potwierdzających wydatkowanie przez Zakład środków finansowych.1l.
Decyzje w sprawach finansowych Zakładu podejmuje dyrektor Zakładu zgodnie z przepisami o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych oraz zatwierdzonym rocznym planem rzeczowo-finansowym.1m.
Wynagrodzenia pracowników Zakładu są finansowane ze środków dotacji podmiotowej oraz z pozostałych przychodów w proporcjach i kwotach ustalonych w rocznym planie rzeczowo-finansowym, z zastrzeżeniem że środki dotacji podmiotowej są wykorzystywane wyłącznie na pokrycie koniecznych, rzeczywistych kosztów wynagrodzeń pracowników Zakładu, które nie znajdują pokrycia w przychodach.2.
Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporządzenia:1)
tryb udzielania dotacji, o których mowa w art. 119 ust. 1, 1a i 1aa, w tym terminy składania wniosków o dotacje, sposób ustalania wysokości dotacji oraz sposób dokumentowania i rozliczania dotacji, mając na względzie konieczność zapewnienia należytej realizacji zadań, na które jest udzielana dotacja, oraz efektywnego wykorzystania środków finansowych pochodzących z budżetu państwa;2)
sposób ustalania opłat, o których mowa w art. 118 ust. 2, oraz zatwierdzania cennika usług Zakładu, mając na względzie konieczność ustalenia opłat w wysokości umożliwiającej realizację zadań Zakładu;3)
minimalną zawartość rocznego planu finansowo-rzeczowego Zakładu, mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości i rzetelnej informacji o działalności Zakładu.1.
Szczegółowe zadania, organizację, tryb tworzenia jednostek zamiejscowych, system kontroli wewnętrznej i sposób działania Zakładu określa statut Zakładu uwzględniający cele, dla których Zakład został utworzony, o których mowa w art. 114.2.
Statut może przewidywać powołanie organów doradczych i opiniodawczych dyrektora Zakładu.3.
Statut nadaje Zakładowi, w drodze zarządzenia, minister właściwy do spraw energii.Art. 122. [Wyłączenie stosowania przepisów o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników]
Do Zakładu nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników (Dz. U. z 2023 r. poz. 343).