Dodatkowe roczne/kwartalne sprawozdanie finansowe i statystyczne zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność w zakresie pozostałych ubezpieczeń osobowych oraz ubezpieczeń majątkowych
Noty objaśniające do załącznika nr 2
• Sprawozdanie powinno zostać przesłane do Komisji Nadzoru Finansowego w formie zwartej
(zszyte, w oprawie termicznej lub innej) oraz za pomocą systemu teleinformatycznego Komisji
Nadzoru Finansowego. Sprawozdanie zawiera formularze ponumerowane, zgodnie ze spisem
formularzy. Zakład ubezpieczeń jest zobowiązany wypełnić wszystkie formularze, jeżeli
poszczególne pozycje nie występują, należy wpisać wartość 0. Każda strona w stopce powinna
posiadać kolejny numer. W przypadku formularzy dotyczących grup ubezpieczeń lub klas
rachunkowych należy uwzględnić tylko grupy ubezpieczeń lub klasy rachunkowe, w których jest
prowadzona działalność ubezpieczeniowa lub działalność reasekuracyjna.
• Przez „okres bieżący” rozumie się okres od początku roku obrotowego do dnia, na który
sporządzane jest sprawozdanie finansowe.
• Przez „okres poprzedni” rozumie się analogiczny okres od początku poprzedniego roku
obrotowego do dnia, na który sporządzane jest sprawozdanie finansowe.
• Przez „okres sprawozdawczy” rozumie się kwartał roku obrotowego lub rok obrotowy.
• Przez „poprzedni okres sprawozdawczy” rozumie się analogiczny kwartał poprzedniego roku
obrotowego lub rok obrotowy.
• Grupa ubezpieczeń powinna być zgodna z załącznikiem do ustawy.
• Klasy rachunkowe stosuje się według zasad określonych w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 12 kwietnia 2016 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości
zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji (Dz. U. poz. 562).
• Dane ilościowe (np. liczba akcji) należy wykazać z dokładnością do jednostki.
• Kwoty wykazane w formularzach wyraża się w złotych z dokładnością do groszy.
• Wykazane w formularzach zmniejszenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych należy wykazać ze
znakiem „-”, zwiększenia zaś wykazywać bez znaku.
• Przez „jednostki podporządkowane” należy rozumieć jednostki podporządkowane w rozumieniu
ustawy o rachunkowości.
W kwestiach nieuregulowanych odrębnie w rozporządzeniu przy sporządzaniu sprawozdania stosuje
się odpowiednio przepisy ustawy o rachunkowości oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia
12 kwietnia 2016 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów
reasekuracji.
Formularz 1.2
Wartość w pozycji A.VI „Zysk (strata) netto” (kolumna B) powinna być równa zero, a wynik
finansowy netto roku poprzedniego należy wykazać w pozycji A.V „Zysk (strata) z lat ubiegłych”.
Formularz 2
Formularz 2 stanowi rozwinięcie informacji zawartej formularzu 1.1. „Aktywa zakładu ubezpieczeń”.
Przez określenie „lokaty”, „inne lokaty finansowe”, „udziały, akcje oraz inne papiery wartościowe o
zmiennej kwocie dochodu oraz jednostki uczestnictwa i certyfikaty inwestycyjne w funduszach
inwestycyjnych”, „dłużne papiery wartościowe i inne papiery wartościowe o stałej kwocie dochodu”,
„lokaty terminowe w instytucjach kredytowych”, „pozostałe lokaty” rozumie się odpowiednie pozycje
wyszczególnione w formularzu 1.1. „Aktywa zakładu ubezpieczeń”.
W formularzu w kolumnie C „Razem” należy wykazać odpowiednie wartości lokat zawarte
w agregatach wykazanych w formularzu 1.1. „Aktywa zakładu ubezpieczeń”, według stanu na koniec
okresu sprawozdawczego.
W kolumnie B „Krajowe” należy wykazać tylko odpowiednie wartości lokat krajowych, według stanu
na koniec okresu sprawozdawczego.
Formularz 4
Formularz sporządza się dla działalności bezpośredniej i reasekuracji czynnej zakładu ubezpieczeń
łącznie.
Formularz 6
Rachunki techniczne są sporządzane odrębnie dla działalności bezpośredniej (łącznie i w podziale na
grupy ubezpieczeń) i odrębnie dla reasekuracji czynnej (łącznie i w podziale na klasy rachunkowe).
Formularz 7
W pozycji I.3. „Należności umorzone, ale nieprzedawnione” należy wykazać wszystkie kwoty tych
należności, które nie są ujęte w bilansie, a co do których jednostka posiada prawo do ich dochodzenia.
W pozycji tej nie ujmuje się należności, z których jednostka dobrowolnie zrezygnowała (zwolnienie
dłużnika z długu), bowiem w momencie rezygnacji z długu jednostka nie posiada już prawa do jego
dochodzenia. Przez należności umorzone, ale nieprzedawnione, należy rozumieć te należności, co do
których jednostce przysługuje prawo do ich dochodzenia, lecz ze względów ekonomicznych sposób
ich dochodzenia jest nieopłacalny i decyduje się ona na ich częściowe lub całkowite umorzenie w
swoich księgach. Nie oznacza to jednak, że jednostka całkowicie rezygnuje z praw do ich
dochodzenia. W przypadku bowiem nieoczekiwanej poprawy sytuacji finansowej dłużnika jednostka
ma zamiar dochodzić swoich roszczeń.
Przez zobowiązania zabezpieczone na aktywach lub przychodach należy rozumieć wartość
zobowiązań, których zabezpieczenie stanowią aktywa zakładu ubezpieczeń (np. wartość udzielonej
gwarancji, poręczenia pod zastaw lokat). Wartość zabezpieczonych aktywów wykazuje się w pozycji
III.3. formularza.
Formularz 8
Formularz 8 stanowi rozwinięcie informacji o zmianach w pozycji A pasywów bilansu.
Korekty błędów dotyczących poprzednich okresów sprawozdawczych, a ujawnionych
w bieżącym okresie sprawozdawczym, ujmuje się w pozycji „Zysk (strata) z lat ubiegłych”.
Wartości poszczególnych pozycji kapitału własnego występujących w kolumnie G formularza 8
powinny być równe ich wartościom ujętym w pozycji A w kolumnie C pasywów bilansu.
Formularz 9
W formularzu należy wymienić akcjonariuszy (udziałowców) posiadających powyżej 5% głosów na
WZA (WZU). Akcjonariusze (udziałowcy) posiadający 5% lub mniej niż 5% głosów na WZA (WZU)
powinni być ujęci zbiorczo jako:
- Pozostali akcjonariusze (udziałowcy) rezydenci (symbol PK) - dla osób prawnych i osób
fizycznych - rezydentów i/lub
- Pozostali akcjonariusze (udziałowcy) nierezydenci (symbol PZ) - dla osób prawnych i osób
fizycznych - nierezydentów.
W kolumnie D „Typ akcjonariusza (udziałowca)” należy użyć następujących symboli: SP - Skarb
Państwa, OPK - osoba prawna rezydent, OPKB - bank rezydent, OPKU - zakład ubezpieczeń
rezydent, OPKR - zakład reasekuracji rezydent, OFK - osoba fizyczna rezydent, OFKZ - osoba
fizyczna rezydent, członek zarządu zakładu ubezpieczeń, OFKR - osoba fizyczna rezydent, członek
zarządu zakładu reasekuracji, PK - pozostałe podmioty rezydenci, OPZ - osoba prawna nierezydent,
OPZB - bank nierezydent, OPZU - zakład ubezpieczeń nierezydent, OPZR zakład reasekuracji
nierezydent, OFZ - osoba fizyczna nierezydent, OFZZ - osoba fizyczna nierezydent, członek zarządu
zakładu ubezpieczeń, OFZR - osoba fizyczna nierezydent, członek zarządu zakładu reasekuracji, PZ -
pozostałe podmioty nierezydenci.
W kolumnie S „Procent głosów na WZA (WZU)” powinien być wykazany z dokładnością do dwóch
miejsc po przecinku.
Formularz 10
Przez skargę należy rozumieć każde wystąpienie klienta, w tym także reklamację, skierowane do
zakładu ubezpieczeń, odnoszące się do zastrzeżeń dotyczących usług świadczonych przez tę instytucję
lub wykonywanej przez nią działalności.
Przez reklamację należy rozumieć reklamację w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 5 sierpnia
2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym
(Dz. U. poz. 1348, z późn. zm.).
Klient - każdy podmiot składający lub zamierzający złożyć skargę, klient indywidualny, jak i
instytucjonalny; zarówno ten, który korzysta lub korzystał z usług zakładu ubezpieczeń, jak i ten,
który wnioskował o świadczenie takich usług lub był odbiorcą oferty marketingowej tej instytucji.
Kryterium głównym formularza jest kolumna A „Nazwa produktu ubezpieczeniowego”.
W przypadku gdy produkt ubezpieczeniowy obejmuje kilka grup ubezpieczeń, w kolumnie B należy
wykazać wszystkie grupy ubezpieczeń, które produkt obejmuje.
Informacje w kolumnie C należy podać w podziale na skargi niebędące reklamacjami i reklamacje
(słownik zamknięty), zgodnie z definicjami zawartymi w nocie objaśniającej.
Informacje w kolumnie F „Przedmiot skargi”, należy podać w podziale na poszczególne rodzaje
przedmiotu skargi skierowanej do zakładu ubezpieczeń. Pole słownikowe (słownik zamknięty):
1) wysokość przyznanego odszkodowania lub świadczenia;
2) wartość wykupu polisy w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy;
3) odmowa merytorycznego rozpatrzenia wnoszonego roszczenia o odszkodowanie lub świadczenie;
4) opieszałość, nieterminowa likwidacja szkody lub nieterminowa wypłata świadczenia;
5) odmowa wypłaty całości odszkodowania (świadczenia);
6) odmowa wypłaty części odszkodowania (świadczenia);
7) działalność agenta ubezpieczeniowego;
8) niezrozumiałe lub niezgodne z prawem zapisy ogólnych warunków ubezpieczenia;
9) brak należytej informacji w zakresie charakterystyki produktu;
10) odmowa udostępnienia akt;
11) odmowa przyjęcia do ubezpieczenia;
12) wysokość składki;
13) modyfikacja wzorca umownego;
14) brak wyraźnej przyczyny skargi;
15) inne.
W kolumnach od D do I, w przypadku złożenia skargi w jednej sprawie klienta bezpośrednio do
zakładu ubezpieczeń lub za pośrednictwem jednej lub kilku instytucji, sprawę należy wykazać tylko
raz:
- w kolumnie D, gdy jako pierwszy wniesie ją do zakładu ubezpieczeń klient;
- w kolumnie E, gdy skarga trafia do zakładu ubezpieczeń po raz pierwszy za pośrednictwem innej
instytucji.
Formularz 11
W wierszu I.4. „Inny bezpośredni sposób” uwzględnia się umowy ubezpieczenia zawarte bez
pośrednictwa podmiotów trzecich pomiędzy ubezpieczycielem a ubezpieczającym, czyli umowy
zawierane bezpośrednio przez zakład ubezpieczeń (m.in. umowy grupowego ubezpieczenia
bancassurance oraz umowy reasekuracji czynnej). Szczegółowa kwalifikacja sprzedaży bezpośredniej
należy do zakładu ubezpieczeń i wynika z konkretnych stanów faktycznych, w których zawarta została
umowa.
W wierszu II. „Agenci ubezpieczeniowi” uwzględnia się agentów ubezpieczeniowych w rozumieniu
art. 7 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym
(Dz. U. z 2014 r. poz. 1450, z późn. zm.), w związku z działalnością których zakład ubezpieczeń
wykazał przypis składki brutto w okresie sprawozdawczym.
W wierszu III. „Brokerzy ubezpieczeniowi i reasekuracyjni” uwzględnia się brokerów
ubezpieczeniowych w rozumieniu art. 20 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie
ubezpieczeniowym, brokerów reasekuracyjnych prowadzących działalność brokerską w rozumieniu
art. 2 ust. 3 ww. ustawy, w związku z działalnością których zakład ubezpieczeń wykazał przypis
składki brutto w okresie sprawozdawczym.
W wierszu IV. „Inne kanały dystrybucji” ujmuje się sprzedaż dokonywaną w sposób inny niż
w wierszach powyżej, w szczególności przez podmioty, które są określone w art. 3 ust. 2 ustawy z
dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym.
Kwota wykazana w wierszu V. „Razem” kolumna B powinna być równa kwocie składki przypisanej
brutto za okres sprawozdawczy wyszczególnionej w formularzu 4 w pozycji I.I.
Formularz 12
W kolumnie D „Liczba ryzyk ubezpieczonych w okresie sprawozdawczym” ujmuje się liczbę ryzyk
ubezpieczonych z umów zawartych w okresie sprawozdawczym.
W kolumnie G „Liczba szkód zgłoszonych” ujmuje się szkody zgłoszone w okresie
sprawozdawczym. Obejmuje ona wszystkie typy roszczeń, zarówno osobowe (śmierć, uszkodzenie
ciała, rozstrój zdrowia bądź jego utrata) jak i rzeczowe (zniszczenie lub uszkodzenie mienia).
Wszystkie roszczenia z jednego zdarzenia traktuje się jako jedną szkodę.
W kolumnie H „Liczba szkód zlikwidowanych” ujmuje się liczbę szkód (roszczeń), z tytułu których
zakład ubezpieczeń w okresie sprawozdawczym dokonał co najmniej jednej wypłaty lub odmówił
wypłaty odszkodowania lub świadczenia. W przypadku gdy część roszczenia jest sporna, szkody nie
uznaje się za zlikwidowaną. W liczbie szkód zlikwidowanych w danym okresie sprawozdawczym nie
uwzględnia się szkód zlikwidowanych w poprzednich latach.
W kolumnie I „Liczba wypłat” ujmuje się liczbę poszczególnych wypłat dokonanych w okresie
sprawozdawczym w związku z zaistniałym, określonym w umowie zdarzeniem. W przypadku wypłaty
realizowanej w kilku ratach/transzach należy podać liczbę rat/transz narastająco. W sytuacji wypłat w
kilku transzach dla kilku uposażonych jest to suma liczby transz wypłaconych każdemu z
uposażonych z osobna w okresie sprawozdawczym.
Formularz 13
W formularzu 13 ujmuje się wszystkie ubezpieczenia obowiązkowe, w których szczegółowy zakres
ubezpieczenia, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną
określają przepisy inne niż ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych,
Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
(Dz. U. z 2013 r. poz. 392, z późn. zm.). Informacje należy podać w podziale na poszczególne rodzaje
ubezpieczeń obowiązkowych oferowanych przez zakład ubezpieczeń.
W kolumnie A „Wyszczególnienie” należy wykazać ubezpieczenia obowiązkowe w rozumieniu art. 4
pkt 4 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym
Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
W kolumnie G „Liczba wypłat” ujmuje się liczbę poszczególnych wypłat dokonanych w okresie
sprawozdawczym w związku z zaistniałym, określonym w umowie zdarzeniem. W przypadku wypłaty
realizowanej w kilku ratach/transzach należy podać liczbę rat/transz narastająco. W sytuacji wypłat
w kilku transzach dla kilku uposażonych jest to suma liczby transz wypłaconych każdemu
z uposażonych z osobna w okresie sprawozdawczym.
Formularz 14
Formularz 14 stanowi rozwinięcie informacji o rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych. Formularz
sporządza się dla działalności bezpośredniej w podziale na grupy ubezpieczeń i dla reasekuracji
czynnej łącznie.
W pozycjach dla grup ubezpieczeń należy uwzględnić wszystkie grupy ubezpieczeń, w których zakład
ubezpieczeń prowadzi działalność. W pozycjach dla grup ubezpieczeń (lub reasekuracji czynnej), w
których nie jest prowadzona działalność, należy wpisać wartość zero.
Wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych brutto wykazana w kolumnie B w wierszu „Razem”
powinna być zgodna z wartością wykazaną w pozycji C „Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe”,
formularza 1.2. „Pasywa zakładu ubezpieczeń”.
Wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale własnym wykazana w kolumnie C
w wierszu „Razem” powinna być zgodna z wartością rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na
udziale własnym zakładu ubezpieczeń, która odpowiada różnicy wartości wykazanych w pozycjach
C „Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe” oraz D „Udział reasekuratorów w rezerwach techniczno-
ubezpieczeniowych (wartość ujemna)”, formularza 1.2. „Pasywa zakładu ubezpieczeń”.