Jak prawidłowo rozliczyć na gruncie VAT odszkodowanie z tytułu przeniesienia prawa własności do działek znajdujących się przy autostradzie?

W związku z budową drogi S5 Poznań-Wrocław, Skarb Państwa-Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad wydał decyzję odszkodowawczą właścicielom działek przy tej autostradzie za przejęcie na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości przeznaczonych pod inwestycję drogową.W związku z powyższym właściciele zostali wezwani do podania konta, na które otrzymają odszkodowanie i wystawienia faktur (jeśli właściciel jest podatnikiem VAT w powyższym zakresie).

Czy właściciele powinni wystawić fakturę, jeśli są czynnymi podatnikami VAT, a nieruchomość jest ich prywatną własnością i nigdy nie była wykorzystywana w działalności?

Jeśli powinni wystawić fakturę, to czy powinna ona zawierać 23% VAT, czy może być zwolniona i na jakiej podstawie, jeśli:

- podatnik nabył nieruchomość w 12.2009 r. od gminy w drodze przetargu,

- podatnik nabył nieruchomość w 04.2009 r. od przedsiębiorcy z zadłużeniem w gminie, które to zadłużenie zostało uregulowane przez nabywcę,

- podatnik nabył nieruchomość w drodze przyjęcia spadku, a obecnie wynajmuje grunt firmie prowadzącej roboty drogowe wystawiając fakturę jako osoba fizyczna i odprowadza 23% VAT.