Dauter Bogusław, Zwrot kosztów postępowania między stronami w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w razie rozstrzygnięcia reformatoryjnego

Zwrot kosztów postępowania między stronami w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w razie rozstrzygnięcia reformatoryjnego

Jednym z rozstrzygnięć wydawanych w postępowaniu kasacyjnym jest uwzględnienie skargi kasacyjnej na podstawie art. 188. Norma zawarta w powołanym przepisie ma charakter wyjątkowy, gdyż stanowi odstępstwo od zasady dwuinstancyjnego postępowania sądowoadministracyjnego. Zezwala ona na merytoryczne rozpoznanie skargi skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w następstwie uchylenia orzeczenia będącego przedmiotem zaskarżenia objętego skargą kasacyjną. Orzekanie na podstawie art. 188 jest przejawem zasady ekonomii procesowej (por. B. Gruszczyński, Komentarz do art. 188 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Hanna Knysiak-Molczyk [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. Romańska Marta, Knysiak-Molczyk Hanna, Woś Tadeusz). Powyższe rozwiązanie zapobiega generowaniu kolejnych kosztów postępowania jak i ogranicza czas trwania postępowania.

W ramach rozpoznawania środków zaskarżenia NSA może na podstawie art. 188 p.p.s.a. uchylić zaskarżone orzeczenie i orzec co do istoty sprawy.

Uwzględnienie skargi kasacyjnej jest podstawową przesłanką zasądzenia niezbędnych kosztów postępowania na rzecz strony, która wniosła skargę kasacyjną. Zgodnie z art. 188 p.p.s.a., NSA może w wyniku rozpoznania skargi kasacyjnej uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę, jeżeli uzna, że istota sprawy jest dostatecznie wyjaśniona. Zastosowanie art. 188 w jego obecnym brzmieniu jest zatem uwarunkowane spełnieniem jedynie przesłanki w postaci dostatecznego wyjaśnienia istoty sprawy. Rozszerzenie możliwości reformatoryjnego orzekania przez NSA wynika z nowelizacji wprowadzonej ustawą z 9 kwietnia 2015 r. i ma na celu usprawnienie oraz przyśpieszenie postępowania sądowoadministracyjnego. Przepis ten ma zastosowanie także do postępowań sądowych wszczętych przed 15 sierpnia 2015 r.

Rodzaj zaskarżonego orzeczenia ma wpływ na rozstrzygnięcie w przedmiocie zwrotu kosztów postępowania.