Skubiszak-Kalinowska Irena, Zwrócenie składnika majątkowego po rozwiązaniu umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym

Zwrócenie składnika majątkowego po rozwiązaniu umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym

Zasadniczo składniki majątkowe wykorzystywane do realizacji przedsięwzięcia w formule ppp, po zakończeniu czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, są przekazywane podmiotowi publicznemu. Dzieje się tak, ponieważ celem partnerstwa jest odciążenie budżetów sektora publicznego, a po zakończeniu obowiązywania umowy, podmiot publiczny ma obowiązek zapewnienia kontynuacji świadczenia określonych zadań publicznych. Art. 11 ust. 1 u.p.p.p. wskazuje na obowiązek przekazania podmiotowi publicznemu składnika majątkowego, wykorzystywanego do realizacji przedsięwzięcia. Przepis stanowi o obowiązku przekazania składnika majątkowego bez względu na to, przez jaki podmiot został on wniesiony - oznacza to, że zarówno w sytuacji, gdy składnik ten został wniesiony przez podmiot publiczny, jak i wtedy gdy wniósł go partner prywatny, ów składnik majątkowy zostanie przekazany na rzecz podmiotu publicznego.

Omawiany przepis ma charakter dyspozytywny, co oznacza, iż strony umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym mogą w niej również postanowić, że składnik majątkowy nie będzie przekazywany na rzecz podmiotu publicznego. Wyłączenie zaproponowanego przez ustawodawcę modelu przekazania będzie mogło nastąpić wyłącznie na podstawie postanowień umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, a nie na podstawie innej czynności prawnej.

Przedmiotem przekazania jest składnik majątkowy, który został zdefiniowany w art. 2 pkt 3 u.p.p.p. jako nieruchomość, część składowa nieruchomości, przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ k.c., rzecz ruchoma oraz prawo majątkowe. Kwestie dotyczące rozporządzenia składnikiem majątkowym z wykorzystywanym do realizacji przedsięwzięcia ppp po wygaśnięciu umowy o ppp wiążą się rozliczeniem nakładów poniesionych w związku z przedsięwzięciem przez podmiot publiczny i partnera prywatnego.

Umowa o PPP powinna określać formę prawną czynności przekazania, która jest zależna od rodzaju oraz statusu prawnego składnika majątkowego, który był wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia. Przekazanie składnika majątkowego może polegać więc m.in. na przeniesieniu własności albo posiadania na rzecz podmiotu publicznego albo na dokonaniu przelewu praw. Jeśli składnik majątkowy został np. wydzierżawiony partnerowi prywatnemu, jego "przekazanie" będzie polegało na jego zwrocie na mocy art. 705 k.c. Przekazanie może nastąpić również w formie sprzedaży, darowizny, zwrotu użyczonego lub wynajętego składnika majątkowego itp. W praktyce ilość składników majątkowych, które były wykorzystywane do realizacji danego przedsięwzięcia ppp, może być znaczna. Część z tych składników majątkowych, które były wykorzystywane do realizacji przedsięwzięcia może nie posiadać wartości ekonomicznej lub operacyjnej dla podmiotu publicznego, dlatego też ich przekazywanie może być niecelowe z punktu widzenia interesów tego podmiotu.

Podmiot publiczny będzie zainteresowany uzyskaniem tylko składników majątkowych, które będą miały znaczenie dla dalszego prowadzenia przedsięwzięcia. Dlatego też kwestia ta powinna być szczegółowo uregulowana w umowie o ppp. Umowa powinna określać sposób ustalenia, które ze składników majątkowych będą przedmiotem przekazania, co może przykładowo nastąpić w drodze poprzedzającego przekazanie badania prawnego i ekonomicznego. Nie powinna ona w sposób arbitralny i odgórny określać kategorii składników majątkowych, które mają być przekazane.

Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym przestaje obowiązywać w przypadku zaistnienia jednej z następujących okoliczności:

– upływ czasu na jaki została zawarta,

– rozwiązanie za porozumieniem stron,

– rozwiązanie w drodze jednostronnego oświadczenia woli,

– odstąpienie,

– rozwiązanie na mocy orzeczenia sądu.

Dyspozycją art. 11 u.p.p.p. nie jest objęta sytuacja przewidziana w art. 9 ust. 2 u.p.p.p., tj. gdy partner prywatny korzysta ze składnika majątkowego w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie, czego skutkiem jest obowiązek przekazania tego składnika majątkowego podmiotowi publicznemu w wyniku rozwiązania umowy (zasady postępowania w przypadku ziszczenia się tej ewentualności reguluje art. 9 ust. 2 i 3 u.p.p.p.).

Partner prywatny lub spółka celowa, o której mowa w art. 14 ust. 1 u.p.p.p., przekazuje podmiotowi publicznemu składnik majątkowy, który był wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia, w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem jego zużycia wskutek prawidłowego używania, chyba że umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym stanowi inaczej. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może stanowić, że przekazanie składnika majątkowego nastąpi na rzecz podmiotu publicznego albo na rzecz państwowej lub samorządowej osoby prawnej, spółki handlowej z co najmniej większościowym udziałem jednostki samorządu terytorialnego albo Skarbu Państwa.