Krywan Tomasz, Zwolnienie z VAT dostaw budynków, budowli lub ich części

Zwolnienie z VAT dostaw budynków, budowli lub ich części

Procedura pozwala ustalić, czy dostawa budynku, budowli lub ich części jest zwolniona z VAT.

Dostawy budynków, budowli oraz ich części są, co do zasady, opodatkowane VAT (według stawki 8% albo 23%). Istnieją jednak dwa zwolnienia od podatku obejmujące takie dostawy. Zwolnienia te określają przepisy art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u.

Ze zwolnień tych korzystać mogą nie tylko dostawy budynków, budowli oraz ich części, ale również udziały w nieruchomościach zabudowanych (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 24 września 2012 r., IBPP2/443-571/12/AB).

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., nie obejmuje dostaw budynków, budowli lub ich części, które są dokonywane w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim.

Pojęcie pierwszego zasiedlenia na użytek VAT definiuje art. 2 pkt 14 u.p.t.u. (co powoduje, że pojęcia tego nie należy rozumieć potocznie). Z przepisu tego wynika, że pierwszym zasiedleniem w rozumieniu VAT jest oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub (co wynika wprost z art. 2 pkt 14 u.p.t.u. od 1 września 2019 r.; wcześniej wynikało to z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16) rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

1) wybudowaniu lub

2) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej, oraz dotyczyły istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania budynku, budowli lub ich części lub w celu znaczącej zmiany warunków ich zasiedlenia.

Więcej na temat pierwszego zasiedlenia - zob. procedura Pierwsze zasiedlenie budynku bądź budowli w VAT.