Kremens Karolina, Zwolnienie świadka z tajemnicy dotyczącej informacji niejawnych o klauzuli tajności „tajne” i „ściśle tajne” w postępowaniu przygotowawczym

Zwolnienie świadka z tajemnicy dotyczącej informacji niejawnych o klauzuli tajności „tajne” i „ściśle tajne” w postępowaniu przygotowawczym

Kodeks postępowania karnego w art. 179 k.p.k. znowelizowanym ustawą z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228) nie posługuje się już dotychczas stosowanym pojęciem „tajemnicy państwowej”, lecz pojęciem „tajemnicy informacji niejawnych o klauzuli tajności «tajne» lub «ściśle tajne»”.

Tryb zwalniania z obowiązku zachowania tajemnicy informacji niejawnych o klauzuli tajności „tajne” lub „ściśle tajne” zawiera dodatkowo ustawa z dnia 21 czerwca 1996 r. o niektórych uprawnieniach pracowników urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz funkcjonariuszy i pracowników urzędów nadzorowanych przez tego ministra (Dz. U. Nr 106, poz. 491, z późn. zm.).

Procedura omawiająca przesłuchania świadka w postępowaniu przygotowawczym na okoliczność objętą tajemnicą informacji niejawnych o klauzuli tajności „tajne” lub „ściśle tajne” dotyczy także biegłych (art. 197 § 3 k.p.k.), tłumaczy (art. 204 § 3 k.p.k.) oraz specjalistów (art. 206 § 1 k.p.k.).

Konieczność przesłuchania danej osoby w charakterze świadka na okoliczność objętą tajemnicą informacji niejawnych o klauzuli tajności „tajne” lub „ściśle tajne” może zaistnieć podczas przesłuchiwania tej osoby, ale także jeszcze zanim świadek zostanie wezwany do złożenia zeznań. Jeżeli kwestia ta pojawiła się w toku przesłuchania danej osoby w charakterze świadka, przesłuchanie należy przerwać i przeprowadzić procedurę umożliwiającą jego przesłuchanie na powyższe okoliczności objęte tajemnicą.

Prokurator może się zwrócić do uprawnionego organu przełożonego wobec świadka o zwolnienie go z obowiązku zachowania tajemnicy. Następuje to w formie postanowienia kierowanego do uprawnionego organu. Ustawa stanowi, iż jest to czynność fakultatywna („może zwrócić się”), jednakże będzie to konieczne każdorazowo, gdy informacje objęte klauzulami tajności „tajne” lub „ściśle tajne” stanowią fakty istotne dla sprawy.

Tylko prokurator, a nie inne organy postępowania przygotowawczego, może wystąpić z wnioskiem o zwolnienie z tajemnicy. W przypadku gdy inny organ postępowania przygotowawczego w toku prowadzonego postępowania napotka konieczność uzyskania zwolnienia, będzie zmuszony zwrócić się do prokuratora nadzorującego postępowanie przygotowawcze o wystąpienie z wnioskiem do uprawnionego organu.