Bełczącki Robert Marek, Zniesienie współwłasności

Zniesienie współwłasności

Zgodnie z art. 210 § 1 k.c., każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Jeśli pomiędzy współwłaścicielami istnieje zgoda co do zniesienia współwłasności, w tym także zgoda co do sposobu, w jaki ma to nastąpić, wówczas celowe jest zniesienie współwłasności w drodze umowy zawartej przez współwłaścicieli. Umowa znosząca współwłasność może zostać zawarta w dowolnej formie. Jednakże, gdy przedmiotem współwłasności jest nieruchomość, niezbędne jest zachowanie formy aktu notarialnego.

W myśl art. 211 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Uprawnionym do wniesienia wniosku o zniesienie współwłasności jest każdy ze współwłaścicieli lub jego spadkobierca (art. 210 § 1 i art. 922 § 1 k.c.), a ponadto wierzyciel współwłaściciela, którego prawo do żądania zniesienia współwłasności zostało zajęte w postępowaniu egzekucyjnym (art. 887 § 1 w zw. z art. 902 i 912 § 1 i 2 k.p.c.).

Z wnioskiem o zniesienie współwłasności może również wystąpić prokurator na podstawie art. 7 k.p.c.

Zniesienie współwłasności nieruchomości należącej do spadkobierców oraz niebędącego spadkobiercą nabywcy udziału w nieruchomości może nastąpić na wniosek tego nabywcy na podstawie art. 210 i nast. k.c. oraz art. 617 i nast. k.p.c. (uchwała SN z dnia 21 stycznia 2011 r., III CZP 118/10, OSNC 2011/9/98, LEX nr 685426).

We wniosku wszczynającym postępowanie sądowe o zniesienie współwłasności można zgłosić także roszczenia wymienione w art. 618 § 1 k.p.c.