Czerwińska Dorota, Zawieszenie postępowania z uwagi na możliwość absorpcyjnego umorzenia postępowania sądowego

Zawieszenie postępowania z uwagi na możliwość absorpcyjnego umorzenia postępowania sądowego

Umorzenie absorpcyjne postępowania jest odstępstwem od zasady legalizmu (art. 10 § 1 k.p.k.) na rzecz zasady oportunizmu. Instytucja ta, wprowadzona do polskiego porządku prawnego w 1997 roku i mająca swoje źródło w niemieckim postępowaniu karnym, polega na odstąpieniu od ścigania danego przestępstwa w wyniku uznania, że kara, która miałaby zostać za to przestępstwo orzeczona jest niecelowa z uwagi na karę już orzeczoną za inne przestępstwo.

Zawieszenie postępowania na podstawie art. 11 § 2 k.p.k. będzie miało miejsce w sytuacji, w której sąd jeszcze nie może orzec o umorzeniu absorpcyjnym postępowania, ponieważ brak jest prawomocnego orzeczenia, o którym mowa w art. 11 § 1 k.p.k. natomiast widzi możliwość wydania postanowienia o absorpcyjnym umorzeniu postępowania w przyszłości. Oczekując na wydanie prawomocnego orzeczenia w innej sprawie wobec oskarżonego w toczącym się postępowaniu, sąd może zawiesić postępowanie. Zawieszenie postępowania może nastąpić na dowolnym etapie postępowania sądowego, prawo nie przewiduje bowiem żadnych ograniczeń czasowych w tym zakresie.

Wniosek o zawieszenie postępowania przez sąd z uwagi na możliwość absorpcyjnego umorzenia postępowania może złożyć teoretycznie każda osoba bezpośrednio zainteresowana uzyskaniem takiego rozstrzygnięcia. Najczęściej będzie to jednak oskarżony oraz jego obrońca.

Sąd może orzec o zawieszeniu postępowania w związku z możliwością absorpcyjnego jego umorzenia także z urzędu. Na każdym etapie postępowania sądowego, gdy sąd orzekający w danej sprawie uzyska informacje o innym toczącym się postępowaniu, w wyniku którego może zostać wydane wobec oskarżonego orzeczenie, które sprawi, że orzeczenie kary w toczącym się postępowaniu byłoby oczywiście niecelowe, powinien rozważyć możliwość zawieszenia postępowania ze względu na możliwość absorpcyjnego umorzenia postępowania.

Także prezes sądu, na etapie wstępnej kontroli aktu oskarżenia może skierować sprawę na posiedzenie celem rozważenia zawieszenia postępowania przez sąd właściwy do orzekania w danej sprawie, albowiem jest to kwestia przekraczająca uprawnienia prezesa sądu (art. 339 § 3 pkt 5 k.p.k.).