Mędrala Małgorzata, Zawarcie ugody sądowej w toku spraw z zakresu prawa pracy

Zawarcie ugody sądowej w toku spraw z zakresu prawa pracy

Ugoda sądowa jest ugodą w rozumieniu art. 917 k.c.

Ugoda stanowi tytuł egzekucyjny (art. 777 § 1 pkt 3 k.p.c.), a po nadaniu jej klauzuli wykonalności jest tytułem wykonawczym, mogącym stanowić podstawę egzekucji (art. 776 k.p.c.).

Ugoda powinna być sformułowana w sposób precyzyjny, z uwzględnieniem wymagania, aby jej treść dokładnie określała rozmiar świadczeń oraz sposób i termin ich wykonania, tak aby nie budziła wątpliwości co do jej wykonania w drodze egzekucji.

Dokładnie określone powinny zostać również roszczenia, jakie objęte są ugodą, co pozwoli na ustalenie, jakie zobowiązania wygasły wskutek zawarcia ugody, a także, czy ugoda dotyczy wszystkich roszczeń objętych powództwem. W razie bowiem zawarcia ugody tylko co do niektórych roszczeń, postępowanie podlega umorzeniu jedynie w części objętej ugodą.

Jeżeli po jednej ze stron występuje współuczestnictwo jednolite, do zawarcia ugody potrzebna jest zgoda wszystkich współuczestników (art. 73 § 2 k.p.c.).

Ugoda korzysta z tzw. powagi rzeczy ugodzonej (res transacta). W razie wniesienia powództwa w sprawie zakończonej ugodą, powództwo powinno podlegać oddaleniu.

Niedopuszczalne jest uzupełnienie, sprostowanie bądź dokonanie wykładni ugody przez sąd. Ewentualny wniosek strony podlega odrzuceniu jako niedopuszczalny (H. Pietrzkowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Wydanie 4, Warszawa 2009, s. 270).

Należy jednak pamiętać, że dłużnik powinien zawsze wykonywać zobowiązanie zgodnie z jego treścią, a wierzyciel powinien w taki sam sposób współdziałać przy wykonaniu zobowiązania (art. 354 k.c.). W razie sprzeczności między rzeczywistą treścią ugody a treścią uwidocznioną w protokole, dla stron wiążąca jest zatem rzeczywista treść ugody. W wypadku sporu między stronami co do rzeczywistej treści ugody sądowej, za dopuszczalne uznać należy wytoczenie na podstawie art. 189 k.p.c. powództwa o ustalenie treści ugody.

Dopuszczalne jest uchylenie się od złożonego oświadczenia woli o zawarciu ugody przez złożenie zażalenia na postanowienie o umorzeniu postępowania, ale skuteczność zażalenia uzależniona jest od wykazania wady oświadczenia woli (por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 1968 r., II CZ 129/67, OSNCP 1968, nr 8–9, poz. 158).

Po prawomocnym zakończeniu procesu, uchylenie się od skutków materialnoprawnych ugody sądowej może nastąpić na drodze powództwa o ustalenie nieważności ugody (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2002 r., V CKN 953/00, LEX nr 57200).

Ugoda sądowa może być uznana za bezskuteczną wobec wierzyciela jednej ze stron na skutek złożonej przez niego skargi pauliańskiej (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 października 1999 r., III CKN 388/98, OSNC 2000, nr 4, poz. 75).

Tak: P. Wiśniewski [w:] procedura „Zawarcie ugody sądowej w toku sprawy”, LEX Navigator Postępowanie Cywilne, red. nauk. T. Wiśniewski.

Zawarcie ugody sądowej w toku spraw z zakresu prawa pracy sąd bada pod kątem sprzeczności z prawem lub zasadami współżycia społecznego, zmierzania do obejścia prawa, jak również słusznego interesu pracownika.

W sprawach, których charakter zezwala na zawarcie ugody, protokół pisemny posiedzenia powinien zawierać wzmiankę o tym, czy strony były nakłaniane do ugody w szczególności w drodze mediacji (§ 173 Regulaminu urzędowania sądów powszechnych).