Janiszowski-Downarowicz Rafał, Zasądzanie kosztów od skazanego w sprawach z oskarżenia prywatnego

Zasądzanie kosztów od skazanego w sprawach z oskarżenia prywatnego

Omawiane przepisy nakładają na sąd obowiązek zasądzenia od skazanego w sprawie z oskarżenia prywatnego kosztów sądowych na rzecz oskarżyciela prywatnego oraz wydatków na rzecz Skarbu Państwa, jeżeli oskarżyciel prywatny został od zwolniony z obowiązku ich uiszczenia. Określają również sposób zasądzania kosztów i wydatków w przypadku występowania w procesie kilku oskarżonych, a także w przypadku, gdy oskarżony nie został skazany za wszystkie zarzucone mu przestępstwa lub sąd odstąpił od wymierzenia kary z powodu wzajemności krzywd.

Ogłoszenie wyroku przez sąd jest czynnością kończącą postępowanie jurysdykcyjne w danej instancji. W orzeczeniu tym sąd zawiera rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu (art. 626 k.p.k.), decydując, czy strona będzie podlegać zwolnieniu od zapłaty kosztów i wydatków (art. 624 k.p.k.), czy też należy ją nimi obciążyć. Omawiany przepis dotyczy kosztów całego postępowania, od wszczęcia do wydania nieprawomocnego wyroku w pierwszej instancji, a także postępowania odwoławczego i wykonawczego.

Zebrany w toku postępowania sądowego materiał dowodowy może nie dostarczyć podstaw do skazania oskarżonego za wszystkie zarzucone mu przestępstwa, a jedynie za część z nich (mowa tu o sytuacji, gdy oskarżonemu zarzucono więcej niż jeden czyn). W takim przypadku sąd skazuje oskarżonego, uznając zasadność części zarzutów, w pozostałej zaś części uniewinnia go od popełnienia zarzucanych czynów (czynu) lub umarza postępowanie. W sprawie z oskarżenia prywatnego sąd może również odstąpić od wymierzenia kary oskarżonemu. Dzieje się tak w przypadku, gdy naruszenie nietykalności cielesnej lub zniewaga zostały wywołane wyzywającym zachowaniem się pokrzywdzonego (prowokacja) albo odpowiedział on naruszeniem nietykalności lub zniewagą wzajemną (retorsja). Orzeczenie takie zamieszcza się oczywiście w jednym wyroku.