Gil Piotr, Zakres obowiązków upadłego

Zakres obowiązków upadłego

Etapem początkowym ustalania składu masy upadłości, która będzie następnie podlegała likwidacji, jest zgromadzenie informacji o składnikach masy i sporządzenie przez syndyka prawem wymaganej dokumentacji. Z obowiązkami syndyka są skorelowane obowiązki upadłego w zakresie dostarczenia syndykowi dokumentów, informacji i dodatkowych wyjaśnień. Stosownie do przepisu art. 306 p.u. po ogłoszeniu upadłości syndyk niezwłocznie przystępuje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Sporządzone w ten sposób dokumenty syndyk przedstawia sędziemu-komisarzowi w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia upadłości. Ustalenia składu masy upadłości syndyk dokonuje stosownie do przepisu art. 69 p.u. przez sporządzenie spisu inwentarza oraz spisu należności. Rezultatem poczynionych powyżej ustaleń jest wdrożenie dalszego etapu, tj. etapu likwidacji składników masy upadłości.

Z ogłoszeniem upadłości wiążą się określone skutki w postaci m.in. powstania obowiązków upadłego, wobec którego została ogłoszona upadłość.

Stosownie do przepisu art. 57 p.u. upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję.

Upadły po wykonaniu tych obowiązków potwierdza w formie oświadczenia na piśmie wykonanie tego obowiązku. Oświadczenie to składa sędziemu-komisarzowi.

Aby następnie doszło do likwidacji składników masy upadłości poprzez ich np. sprzedaż i aby doszło do zaspokojenia wierzycieli upadłościowych, syndyk powinien zgromadzić informacje i dokumenty, które następnie na podstawie art. 306 p.u. pozwolą mu na sporządzenie: spisu z inwentarza, oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Podstawowym źródłem informacji na ten temat jest dokumentacja finansowo-księgowa upadłego. Rzetelnie zgromadzony materiał pozwoli na wypowiedzenie się w następujących kwestiach:

1) możliwości sprzedaży przedsiębiorstwa;

2) terminu sprzedaży;

3) sporządzenia preliminarza wydatków;

4) ekonomicznego uzasadnienia dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa upadłego.

Por. A. Machowska, Prawo restrukturyzacyjnei upadłościowe. Zagadnienia praktyczne, sip.lex.pl.

Upadły jest obowiązany udzielać sędziemu-komisarzowi i syndykowi wszelkich potrzebnych wyjaśnień dotyczących swojego majątku. Obowiązek ten upadły wykonuje na żądanie sędziego-komisarza albo na żądanie syndyka.

W szczególności opracowanie przez syndyka sprawozdania finansowego sporządzonego na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości wymaga przekazania syndykowi przez upadłego kompletnej dokumentacji i dalszych informacji. Na ich podstawie syndyk sporządza spis inwentarza i przystępuje do oszacowania składników.

Na podstawie zebranych informacji, w tym pochodzących z wyjaśnień upadłego, syndyk dokonuje spisu inwentarza. Na podstawie spisu oraz innych dokumentów upadłego, jak również oszacowania wartości składników majątkowych wchodzących do masy upadłości syndyk sporządza sprawozdanie finansowe.

Sprawozdanie to niezwłocznie przedkłada sędziemu-komisarzowi.

Innymi słowy, informacje dotyczące majątku upadłego uzyskane w trybie art. 57 p.u. służą opracowaniu przez syndyka m.in.:

1) spisu inwentarza;

2) oszacowania;

3) planu likwidacji i w efekcie przedstawienie sędziemu-komisarzowi sprawozdania finansowego.

Ustalenie składu masy upadłości wymaga jednak nie tylko sporządzenia spisu inwentarza, lecz także spisu należności, o którym mowa w art. 69 ust. 1 p.u.

Na podstawie zebranych przez syndyka informacji, w tym na podstawie wyjaśnień upadłego udzielonych zgodnie z art. 57 p.u., jest sporządzany plan likwidacyjny. Plan ten powinien obejmować proponowane przez syndyka sposoby sprzedaży składników majątku upadłego. W szczególności obejmuje propozycję sprzedaży przedsiębiorstwa, określenie terminu sprzedaży, preliminarza wydatków oraz ekonomicznego uzasadnienia dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.

Należy zaznaczyć, że w miarę ustalania i obejmowania składników masy albo uzyskiwania ich równowartości syndyk składa uzupełnienie spisu inwentarza.

Przy sporządzaniu spisu inwentarza istotne jest domniemanie, że rzeczy znajdujące się w posiadaniu upadłego w dniu ogłoszenia upadłości należą do majątku upadłego. Oczywiście, może się zdarzyć, że w posiadaniu upadłego znajdą się przedmioty należące do osób trzecich; wciągnięcie przedmiotu do spisu inwentarza w żadnym wypadku nie przesądza o ich własności, natomiast należy je mimo wszystko wykazać, z odpowiednią adnotacją. Zob. A. Machowska, Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe. Zagadnienia praktyczne, sip.lex.pl.

Dzięki udzielonym przez upadłego wyjaśnieniom oraz dokumentom syndyk ma możliwość zweryfikowania swojego stanowiska dotyczącego składu masy upadłości.