Przybysz Piotr, Zajęcie nieruchomości

Zajęcie nieruchomości

Celem zajęcia nieruchomości jest uzyskanie władztwa nad nieruchomością wraz z różnego rodzaju rzeczami i prawami - w zakresie pozwalającym na późniejsze zbycie zajętej nieruchomości. Następstwem zajęcia nieruchomości jest również zwiększenie presji na zobowiązanego w celu nakłonienia go do uregulowania egzekwowanej należności.

Przesłanką przejęcia zarządu nad zajętą nieruchomością jest stwierdzenie, że jest to konieczne ze względu na potrzebę zapewnienia prawidłowego sprawowania zarządu (art. 110g § 2 u.p.e.a.).

Zajęcie nieruchomości jest pierwszą czynnością egzekucyjną dokonywaną w ramach egzekucji z nieruchomości (art. 110c § 1 u.p.e.a.). Sam fakt wszczęcia egzekucji z nieruchomości ma doniosłe znaczenie prawne, ponieważ samo powzięcie wiadomości o wszczęciu egzekucji powoduje, że skutki zajęcia powstają wobec takiej osoby, nawet jeżeli nie zostało jeszcze wysłane zobowiązanemu, małżonkowi zobowiązanego lub nowemu właścicielowi nieruchomości wezwanie do zapłaty pod rygorem przystąpienia do opisu i oszacowania wartości nieruchomości, ani nie był jeszcze dokonany wpis w księdze wieczystej o wszczęciu egzekucji (art. 110c § 5 u.p.e.a.).

Przedmiotem zajęcia jest zarówno nieruchomość, jak i to wszystko, co może stanowić przedmiot obciążenia hipoteką, a także pożytki z nieruchomości (art. 110e § 1 u.p.e.a.). Zajęcie obejmuje także prawa wynikające z umów ubezpieczenia zajętej nieruchomości i tego wszystkiego, co może stanowić przedmiot obciążenia hipoteką, a także pożytki z nieruchomości (art. 110e § 2 u.p.e.a.). Uzyskane w toku egzekucji kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczenia nie są zwolnione z egzekucji, nawet jeżeli są to kwoty otrzymane z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń majątkowych (zob. art. 8 § 1 pkt 14 u.p.e.a.), ale wchodzą w skład sumy uzyskanej w egzekucji.

Rozporządzenia przedmiotami podlegającymi zajęciu razem z nieruchomością po ich zajęciu są nieważne, za wyjątkiem rozporządzeń zarządcy nieruchomości w zakresie jego ustawowych uprawnień (art. 110f § 2 u.p.e.a.).

Ustawa zastrzega również, że rozporządzenie opróżnionym miejscem hipotecznym jest nieważne (art. 110f § 3 u.p.e.a.).

W przypadku prowadzenia egzekucji z użytkowania wieczystego, zajęcie obejmuje użytkowanie wieczyste gruntu wraz z jego pożytkami oraz znajdujące się na gruncie obiekty budowlane stanowiące własność użytkownika wieczystego wraz z:

1) ruchomościami, będącymi własnością użytkownika wieczystego, a potrzebnymi do korzystania z przedmiotu użytkowania wieczystego zgodnie z jego przeznaczeniem, jeżeli pozostają z tym przedmiotem w faktycznym związku, odpowiadającym temu celowi;

2) wyposażeniem obiektów budowlanych stanowiących własność użytkownika wieczystego;

3) prawami wynikającymi z umów ubezpieczenia przedmiotów zajęcia, a także należnościami z tych umów już przypadającymi.

Zajęcie obejmuje także wyżej wskazane przedmioty wprowadzone później oraz później wzniesione obiekty budowlane i posadzone rośliny, jak również prawa z później zawartych umów ubezpieczenia (art. 114b u.p.e.a.).

Wezwanie do zapłaty jest w każdym przypadku doręczane zobowiązanemu.

Jeżeli nieruchomość wchodzi w skład majątku wspólnego, to wezwanie do zapłaty doręcza się również małżonkowi zobowiązanego (art. 110c § 2a u.p.e.a.).

Jeżeli nieruchomość jest obciążona hipoteką przymusową zabezpieczającą należność pieniężną i odsetki z tytułu niezapłacenia jej w terminie, a przy tym prawo własności tej nieruchomości zostało przeniesione na inny podmiot niż zobowiązany, to wezwanie do zapłaty doręcza się również temu podmiotowi (art. 110c § 2b u.p.e.a.).