Wiśniewski Paweł, Zabezpieczenie roszczenia niepieniężnego przez nakazanie małżonkowi wydania potrzebnych mu rzeczy

Zabezpieczenie roszczenia niepieniężnego przez nakazanie małżonkowi wydania potrzebnych mu rzeczy

Rzeczy, które mają być wydane mogą należeć do majątku wspólnego małżonków bądź do majątku osobistego małżonka opuszczającego mieszkanie. W pierwszym wypadku zabezpieczeniu podlega roszczenie o dokonanie podziału majątku wspólnego, a w drugim wypadku zabezpieczeniu podlega roszczenie windykacyjne (art. 222 § 1 k.c.).

Jeżeli rzeczy należą do majątku wspólnego, do udzielenia zabezpieczenia przez nakazanie ich wydania małżonkowi opuszczającemu wspólnie zajmowane mieszkania wyłącznie właściwy jest sąd prowadzący postępowanie o rozwód, separację lub unieważnienie małżeństwa. Udzielenie takiego zabezpieczenia nie jest więc możliwe w toku innego postępowania, np. o podział majątku wspólnego.

Natomiast, jeśli rzeczy należą do majątku osobistego małżonka, nie ma przeszkód, aby zastosować taki sposób zabezpieczenia również w innym postępowaniu (np. w procesie windykacyjnym albo o ochronę naruszonego posiadania), zgodnie z art. 755 § 1 k.p.c., który stanowi, że sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, który uzna za odpowiedni. Małżonek opuszczający wspólne mieszkanie nie powinien znajdować się bowiem w sytuacji gorszej niż inne osoby dochodzące swoich praw przed sądem.

W wypadku rzeczy należących do majątku wspólnego, rozpoznając wniosek o udzielenie zabezpieczenia, sąd powinien uwzględnić potrzeby obojga małżonków, a także ich małoletnich dzieci. Natomiast w wypadku rzeczy należących do majątku osobistego małżonka, regułą powinno być uwzględnienie wniosku (tak D. Zawistowski, Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego pod redakcją H. Doleckiego i T. Wiśniewskiego, Tom IV, Warszawa 2011, s. 135).

W postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia należy dokładnie wskazać, jakie przedmioty mają zostać wydane uprawnionemu małżonkowi. W przeciwnym razie orzeczenie nie mogłoby zostać wykonane.

Patrz: Wszczęcie postępowania zabezpieczającego w drodze egzekucji sądowej.

Wniosek może zostać złożony pisemnie bądź ustnie do protokołu (art. 760 § 1 k.p.c.). Protokół powinien odpowiadać wymaganiom określonym w art. 809 k.p.c. Patrz również Potwierdzenie czynności protokołem.