Grzegorczyk Tomasz, Wznowienie postępowania w związku z uchyleniem lub zmianą treści orzeczenia będącego powodem umorzenia absorpcyjnego

Wznowienie postępowania w związku z uchyleniem lub zmianą treści orzeczenia będącego powodem umorzenia absorpcyjnego

Podstawa wznowienia, przewidziana w art. 540a pkt 2 k.p.k., następuje w przypadku uchylenia lub istotnej zmiany treści prawomocnego wyroku, z powodu którego doszło do tzw. umorzenia absorpcyjnego.

Na podstawie art. 11 § 1 k.p.k., postępowanie w sprawie o występek, zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 5, można umorzyć, jeżeli orzeczenie wobec oskarżonego kary byłoby oczywiście niecelowe ze względu na rodzaj i wysokość kary prawomocnie orzeczonej za inne przestępstwo, a interes pokrzywdzonego się temu nie sprzeciwia. Tak umorzone postępowanie może jednak zostać wznowione w wypadku uchylenia lub istotnej zmiany treści prawomocnego wyroku, z powodu którego zostało ono umorzone. Z powyższego wynika, że podstawa wznowienia sprowadza się do dwóch niezależnych od siebie sytuacji, tj.:

1. uchylenie prawomocnego wyroku w innej sprawie, a będącego poprzednio podstawą umorzenia (w tym przypadku podstawą wznowienia jest sam fakt uchylenia orzeczenia i nie ma obowiązku oczekiwania, jakie ewentualnie w tym postępowaniu zapadnie rozstrzygnięcie),

2. istotna zmiana treści prawomocnego wyroku - dotyczy to sytuacji, gdy wyrok jest nadal prawomocny, ale uległ zmianie w istotny sposób, np. uchylono wyrok skazujący i uniewinniono oskarżonego w ramach kasacji, czy też dokonano tak znaczącej modyfikacji wymiaru kary, iż umorzenie absorpcyjne nie jest już oczywiście niecelowe (zobacz szerzej: J. Zarębski, Umorzenie absorpcyjne postępowania karnego - art. 11 k.p.k. wyjątek od zasady legalizmu, Poznań 2012 r.).

W związku z tym, że wznowienie postępowania na podstawie art. 540a pkt 2 k.p.k. następuje na niekorzyść oskarżonego, żądanie wznowienia postępowania będzie pochodził od prokuratora, który we wniosku musi przytoczyć okoliczności świadczące o podstawie wznowienia. Następuje to przez załączenie do wniosku o wznowienie rozstrzygnięć, o których stanowi art. 11 § 3 k.p.k., dających podstawę do wznowienia postępowania wraz z uzasadnieniem w tym zakresie. W szczególności w uzasadnieniu prokurator powinien wykazać, na czym polegała istotna zmiana treści prawomocnego wyroku, która aktualnie uzasadnia wznowienie postępowania w oparciu o art. 540a pkt 2 k.p.k.