Dauter Bogusław, Wzajemne doręczenia profesjonalnych pełnomocników

Wzajemne doręczenia profesjonalnych pełnomocników

W toku sprawy adwokaci, radcy prawni, doradcy podatkowi i rzecznicy patentowi mają obowiązek doręczać sobie nawzajem pisma bezpośrednio za potwierdzeniem odbioru i oznaczeniem daty lub przesyłką poleconą. Wzajemne doręczania pism procesowych przez profesjonalnych pełnomocników stanowią wyjątek od zasady oficjalności, tj. doręczania pism przez sąd (por. wyrok NSA z dnia 1 lutego 2007 r., II OSK 1270/05). Tryb powyższy dotyczy jedynie pism „w toku sprawy”, a zatem pierwsze pisma w sprawie, tj. pisma wszczynające postępowanie (skarga, skarga kasacyjna, zażalenie, sprzeciw, skarga o wznowienie postępowania oraz skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia) mogą być doręczane jedynie przez sąd.

Począwszy od dnia 15 sierpnia 2015 r. nastąpiła istotna zmiana stanu prawnego; poprzednio obowiązujący art. 66 § 1 przewidywał jedynie możliwość wzajemnego doręczenia i tylko przez adwokatów oraz radców prawnych; ponadto nie przewidywał możliwości doręczenia przesyłką poleconą. Zmiana inspirowana była postanowieniami art. 132 k.p.c. (por. uzasadnienie projektu ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - druk sejmowy VII.1633). Ratio legis tej zmiany było usprawnienie przebiegu postępowania (por. R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2015, s. 401). Nowe unormowania znajdują zastosowanie również do postępowań wszczętych przed ww. datą wejścia w życie zmiany.

Mimo uregulowania w § 2 art. 66 kwestii doręczania pism adresatowi bezpośrednio w sekretariacie sądu, tryb ten nie stanowi szczególnej formy doręczenia bezpośredniego profesjonalistów, a odrębny sposób doręczania pism. Tryb ten dotyczy (w przeciwieństwie do omawianego w niniejszej procedurze), wszelkich pism w postępowaniu (tak sądowych, jak i procesowych) i znajduje zastosowanie do nieograniczonego kręgu adresatów. Doręczenie bezpośrednio w sekretariacie sądu odbywa się przez wręczenie pisma adresatowi za potwierdzeniem odbioru dokonanym w aktach sprawy (§ 6 ust. 3 zarz. biur.).

Niniejsza procedura przedstawia natomiast schemat postępowania profesjonalistów w zakresie doręczeń bezpośrednich.

1. Obowiązek bezpośredniego doręczania pism procesowych odnosi się w aktualnym stanie prawnym zarówno do adwokatów i radców prawnych, jak i do doradców podatkowych oraz rzeczników patentowych.

2. Przedmiotem bezpośrednich doręczeń mogą być jedynie odpisy pism procesowych kierowanych do sądu, a nie pism sądowych (zob. H. Knysiak-Molczyk [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, T. Woś (red.), Warszawa 2011, s. 456).

3. Artykuł 66 § 1 p.p.s.a. stanowiąc o doręczaniu pism jest nieprecyzyjny, operując swego rodzaju skrótem myślowym; w istocie chodzi o bezpośrednie doręczenie odpisów pism procesowych kierowanych do sądu.

Zasada bezpośredniego doręczania pism procesowych dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy stroną przeciwną, uczestnikiem lub pełnomocnikiem jest adwokat, radca prawny, doradca podatkowy, rzecznik patentowy lub Prokuratoria Generalna RP.

Artykuł 66 § 1 p.p.s.a. nie dotyczy sytuacji, gdy druga strona nie jest reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, a więc działa w procesie samodzielnie lub udzieliła pełnomocnictwa osobie nienależącej do grona wymienionych wyżej pełnomocników zawodowych (por. art. 35 § 1 in fine p.p.s.a.). W takiej sytuacji pełnomocnik ma obowiązek złożyć pismo procesowe z jego odpisem w sądzie celem dokonania doręczenia odpisu pisma przez sąd (por odpowiednio postanowienie SN z dnia 22 stycznia 2015 r., III CSK 122/14, LEX nr 1648705).