Dauter Bogusław, Wystąpienie sygnalizacyjne składu orzekającego dotyczące rażącego naruszenia przez organ obowiązków w zakresie przekazania skargi wraz odpowiedzią na skargę i aktami sprawy

Wystąpienie sygnalizacyjne składu orzekającego dotyczące rażącego naruszenia przez organ obowiązków w zakresie przekazania skargi wraz odpowiedzią na skargę i aktami sprawy

Wystąpienie sygnalizacyjne, dotyczące rażącego naruszenia przez organ obowiązków w zakresie przekazania skargi wraz odpowiedzią na skargę i aktami sprawy, przewiduje art. 55 § 3 p.p.s.a. Wystąpienie to ma charakter obligatoryjny, co oznacza, że ilekroć zostanie stwierdzony rażący przypadek naruszenia przez organ obowiązków, o których mowa w art. 55 § 2 lub w art. 54 § 2 p.p.s.a., konieczne jest zawiadomienie o tym fakcie organu właściwego do rozpatrywania petycji, skarg i wniosków. Legitymację do sporządzenia wystąpienia sygnalizacyjnego ma skład orzekający lub prezes sądu. Należy jednak przyjąć, że z przedmiotowym wystąpieniem w danej sprawie wystąpi albo skład orzekający, albo prezes sądu. Procedura przedstawia wystąpienie sygnalizacyjne składu orzekającego WSA.

1. Materialnoprawną podstawą do sporządzenia wystąpienia sygnalizacyjnego na podstawie art. 55 § 3 p.p.s.a. jest stwierdzenie rażącego przypadku naruszenia przez organ obowiązków w zakresie przekazania skargi wraz odpowiedzią na skargę i aktami sprawy.

2. W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że o rażących przypadkach w rozumieniu art. 55 § 3 p.p.s.a. można mówić:

– gdy organ nie wywiązał się z obowiązku przekazania skargi wraz odpowiedzią na skargę i aktami sprawy mimo wymierzenia grzywny. Rażącym przypadkiem może być nagminność naruszeń, w tym lekceważenie poleceń sądu, np. przesyłanie akt, które nie nadają się do wyznaczenia na rozprawę (B. Dauter, Metodyka pracy sędziego sądu administracyjnego, wyd. 3, Warszawa 2011, s. 195; zob. też. art. 55 § 1 p.p.s.a. oraz procedurę: Wymierzenie grzywny organowi administracji publicznej za nieprzekazanie skargi wraz z odpowiedzią na skargę i aktami sprawy);

– gdy są one szczególnie drastyczne, długotrwałe, powtarzające się i nieznajdujące obiektywnego usprawiedliwienia (T. Woś [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz (red. T. Woś), wyd. 4, Warszawa 2011, s. 384.).

3. Przykładowo, w orzecznictwie jako rażący przypadek naruszenia ww. obowiązków powodujący konieczność wystosowania przez skład orzekający wystąpienia sygnalizacyjnego zostało uznane przekazanie skargi do WSA po ponad roku od daty jej wpływu do organu (zob. postanowienie WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 22 września 2011 r., II SA/Go 558/11).

1. Wystąpienie sygnalizacyjne składu orzekającego jako czynność procesowa sądu powinna mieć formę postanowienia, chociaż nie wynika to wprost z art. 55 § 3 p.p.s.a. (szerzej na ten temat B. Dauter, op. cit., s. 198; tak też J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2010, s. 183).

2. Z art. 55 § 3 p.p.s.a. wynika, że adresatami wystąpienia sygnalizacyjnego są organy właściwe do rozpatrywania petycji, skarg i wniosków. Właściwym adresatami tego wystąpienia ze względu na jego ustrojową i procesową funkcję są organy właściwe do załatwiania skarg w rozumieniu art. 229 i art. 230 k.p.a. (por. T. Woś, op. cit., s. 385).

3. Postanowienie sygnalizacyjne nie podlega zaskarżeniu. Powinno jednak zawierać zwięzłe uzasadnienie, z którego powinno wynikać dlaczego sąd uznał naruszenie obowiązków określonych w art. 54 § 2 i art. 55 § 2 p.p.s.a. za rażące. Powinno również wskazywać na potrzebę wyeliminowania tych naruszeń oraz poinformowania sądu przez właściwy organ o zajętym stanowisku (B. Dauter, op. cit., s. 199).

4. Składem orzekającym co do zasady będzie skład jednoosobowy, który może wydać postanowienie sygnalizacyjne w związku z rozpatrywanym wnioskiem o wymierzenie organowi grzywny na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a. bądź podczas rozpoznawania w trybie uproszczonym żądania skarżącego o rozpoznanie sprawy na podstawie odpisu skargi (zob. odpowiednio: Wymierzenie grzywny organowi administracji publicznej za nieprzekazanie skargi wraz z odpowiedzią na skargę i aktami sprawy oraz Rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym na podstawie odpisu skargi).

Postanowienie sygnalizacyjne wydane na posiedzeniu niejawnym należy doręczyć podmiotowi zainteresowanemu, a więc właściwemu organowi, do którego jest ono kierowane oraz stronom zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 163 § 2 p.p.s.a.

5. Postanowienie sygnalizacyjne na rozprawie WSA wydaje w składzie trzech sędziów. Wydanie postanowienia sygnalizacyjnego na rozprawie, z uwagi na konieczność jego doręczenia właściwemu organowi (zainteresowanemu), powoduje potrzebę jego sporządzenia na odrębnym druku. Ogłoszenie tego orzeczenia na rozprawie zwalnia sąd z obowiązku jego doręczania stronom. Należy jednak umieścić o tym wzmiankę w protokole rozprawy (B. Dauter, op. cit., s. 198).