Kędziora Robert, Wypowiedzenie się strony co do przeprowadzonych i zebranych dowodów

Wypowiedzenie się strony co do przeprowadzonych i zebranych dowodów

Zasada czynnego udziału strony stanowi realizację konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawnego. Z art. 10 § 1 k.p.a. wynika dla organu obowiązek zagwarantowania stronie czynnego udziału w każdym stadium postępowania, a także zagwarantowania stronie przed wydaniem decyzji możliwości wypowiedzenia się co do przeprowadzonych, zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

Po zakończenia postępowania dowodowego obowiązkiem organu prowadzącego postępowanie jest pouczenie strony o prawie zapoznania się z aktami i złożenia końcowego oświadczenia. Obowiązkiem organu jest zarazem wstrzymanie się z wydaniem decyzji do upływu terminu wyznaczonego stronie w zawiadomieniu. Jednocześnie, w odniesieniu do postępowań wszczętych na żądanie strony, informując o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, organ administracji publicznej jest obowiązany do wskazania przesłanek zależnych od strony, które nie zostały na dzień wysłania informacji spełnione lub wykazane, co może skutkować wydaniem decyzji niezgodnej z żądaniem strony. Należy podkreślić, że zgodnie z art. 122d k.p.a. - art. 10 i 79a k.p.a. nie stosuje się do spraw załatwianych milcząco. W takim bowiem przypadku, skoro postępowanie kończy się zgodnie z wnioskiem strony, gwarancje procesowe wynikające z art. 10 k.p.a. są zbyteczne.

Organ prowadzący postępowanie może odstąpić od powiadomienia strony, gdy załatwienie sprawy nie cierpi zwłoki ze względu na niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego albo ze względu na grożącą niepowetowaną szkodę materialną.

Chodzi o sytuacje, które mogą powstać zarówno przed wszczęciem postępowania, jak i w jego toku.

Okoliczności niecierpiące zwłoki muszą rzeczywiście istnieć, co oznacza, że nie może stanowić podstawy odstąpienia od obowiązku wynikającego z art. 10 i 81 k.p.a. tylko przypuszczenie.

Wystąpienie niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia lub niepowetowana szkoda materialna, odnosi się do okoliczności faktycznych, np. budynek grozi zawaleniem, posiadanie chorego zwierzęcia. Kwalifikację szkody niepowetowanej należy opierać na okolicznościach obiektywnych.

W przypadku odstąpienia od zasady ogólnej czynnego udziału strony, obowiązkiem organu jest utrwalenie przyczyn odstąpienia w aktach sprawy w formie adnotacji.