Jasiński Wojciech, Wyłączenie sprawy do odrębnego rozpoznania

Wyłączenie sprawy do odrębnego rozpoznania

Przepisy Kodeksu postępowania karnego przewidują możliwość łącznego rozpoznania spraw dotyczących więcej niż jednego oskarżonego (łączność przedmiotowa) oraz spraw o więcej niż jeden czyn zabroniony tego samego oskarżonego (łączność podmiotowa). Oczywistą racją przemawiającą za takim rozwiązaniem są względy natury pragmatycznej. Łączne rozpoznawanie spraw sprzyja bowiem oszczędności czasu niezbędnego na zakończenie postępowania oraz ułatwia całościowe i wszechstronne wyjaśnienie okoliczności związanych z badaną działalnością przestępczą, a w konsekwencji gwarantuje prawidłowe osądzenie sprawców. Umożliwienie łącznego rozpoznawania spraw musi jednak zakładać także możliwość wyłączenia sprawy do odrębnego rozpoznania. Niemożność rozpoznania części złożonej podmiotowo lub przedmiotowo sprawy nie może bowiem prowadzić do paraliżu wymiaru sprawiedliwości.

W kwestii wyłączenia sprawy do odrębnego rozpoznania rozstrzygnięcie podejmuje z urzędu sąd orzekający w danej sprawie. Ustawodawca w art. 34 § 3 k.p.k. zastrzega, że wyłączenie sprawy do odrębnego rozpoznania jest uzasadnione, gdy łączne rozpoznanie sprawy jest istotnie utrudnione, a powód tego utrudnienia wiąże się albo z przyczynami wskazanymi w art. 22 § 1 k.p.k., który stanowi o zaistnieniu długotrwałej przeszkody uniemożliwiającej prowadzenie postępowania, a w szczególności jeżeli nie można ująć oskarżonego albo nie może on brać udziału w postępowaniu z powodu choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby, albo też innymi verba legis ważnymi powodami. Za koniecznością wyłączenia sprawy do odrębnego rozpoznania mogą zatem przemawiać okoliczności związane z jednym lub częścią oskarżonych (np. ukrywanie się, stosowanie tymczasowego aresztowania) lub względy dowodowe (np. konieczność oczekiwania na opinię biegłych, przeprowadzanie dowodów w ramach zagranicznej pomocy prawnej).

Pomimo spełnienia wskazanej powyżej przesłanki uzasadniającej wyłączenie sprawy do odrębnego rozpoznania krok taki nie będzie jednak dopuszczalny, jeżeli przeszkoda nie ma charakteru długotrwałego lub kontynuowanie postępowania nie narusza prawa do obrony oskarżonego, którego odpowiedzialności karnej przeszkoda dotyczy.