Dauter Bogusław, Wyłączenie prokuratora na wniosek strony

Wyłączenie prokuratora na wniosek strony

Ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przewiduje uprawnienie prokuratora do inicjowania postępowania przed WSA i NSA (przez wniesienie skargi, skargi kasacyjnej, zażalenia, skargi o wznowienie postępowania), jak również samą możliwość jego udziału w toczącym się postępowaniu sądowoadministracyjnym. Występowanie prokuratora w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest możliwe, jeśli w jego ocenie wymaga tego ochrona praworządności lub praw człowieka i obywatela. Odpowiednie stosowanie przepisów o wyłączeniu sędziego w odniesieniu do prokuratora ma zapewnić obiektywizm i bezstronność szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości. Wyłączenie prokuratora odbywa się w formie administracyjno-służbowej, ponieważ wniosek strony w tym zakresie przekazywany jest prokuratorowi nadrzędnemu. Procedura uwzględnia Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury obowiązujący od dnia 15 kwietnia 2016 r.

1. Zgodnie z art. 24 § 1 p.p.s.a. do wyłączenia prokuratora stosuje się odpowiednio m.in. art. 18 p.p.s.a. przewidujący podstawy wyłączenia z mocy samej ustawy oraz art. 19 p.p.s.a. pozwalający żądać wyłączenia od udziału w sprawie sędziego w razie istnienia okoliczności wywołujących wątpliwość co do jego bezstronności.

2. Jeśli w ocenie strony w odniesieniu do prokuratora występującego w sprawie zachodzi podstawa jego wyłączenia z mocy samej ustawy albo istnieją okoliczności wywołujące wątpliwość co do jego bezstronności, jest ona uprawniona do zgłoszenia wniosku o wyłączenie prokuratora.

3. Wniosek o wyłączenie prokuratora kieruje się do prokuratora nadrzędnego za pośrednictwem sądu, przed którym sprawa się toczy.

4. Zgłoszenie wniosku może nastąpić w formie pisemnej albo ustnie do protokołu rozprawy (zob. art. 101 § 1 pkt 2 p.p.s.a. oraz Sporządzenie protokołu rozprawy).

5. Wniosek o wyłączenie prokuratora jako niewszczynający postępowania nie podlega opłacie sądowej (por. Obowiązek uiszczenia kosztów sądowych).

Pomimo tego, że adresatem wniosku o wyłączenie prokuratora jest prokurator wobec niego nadrzędny, wniosek składa się za pośrednictwem sądu, w którym sprawa się toczy. W praktyce wniosek o wyłączenie prokuratora powinien być składany przewodniczącemu wydziału, który w imieniu sądu jako „gospodarza” postępowania sądowoadministracyjnego wdraża procedurę związaną z wyłączeniem prokuratora. W przypadku wniosku zgłaszanego ustnie do protokołu przez przewodniczącego należy rozumieć przewodniczącego składu orzekającego.