Piaskowska Olga Maria, Wszczęcie postępowania w sprawie o przepadek rzeczy na podstawie prawa celnego

Wszczęcie postępowania w sprawie o przepadek rzeczy na podstawie prawa celnego

W myśl art. 610¹ § 1 k.p.c., przepisy oddziału „Przepadek rzeczy na podstawie prawa celnego” stosuje się w sprawach o przepadek rzeczy będących towarami, które na podstawie przepisów prawa celnego podlegają przepadkowi. Przepisy prawa celnego, o których mowa w tym przepisie, to przede wszystkim ustawa z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622 z późn. zm.).

Postępowanie uregulowane w tym dziale ma zastosowanie także do przepadku rzeczy z powodu zakazu ich przywożenia lub wywożenia, przewidzianego w ustawach szczególnych, tj. np. ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20 z późn. zm.).

W myśl art. 46 Konstytucji RP, przepadek rzeczy może nastąpić tylko w wypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.

Przepis art. 31 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622 z późn. zm.) stanowi, że jeżeli umowy międzynarodowe lub przepisy odrębne zakazują posiadania towarów, ich rozpowszechniania lub obrotu nimi albo uzależniają ich posiadanie, rozpowszechnianie lub obrót nimi od spełnienia określonych wymogów, a wymogi te nie zostały spełnione, organ celny w celu uregulowania sytuacji towaru może zająć towar i wystąpić o orzeczenie jego przepadku na rzecz Skarbu Państwa - chyba że umowy międzynarodowe lub przepisy odrębne przewidują inny sposób postępowania.

Ponadto w celu uregulowania sytuacji towarów innych niż będące przedmiotem zakazów lub ograniczeń, organ celny może zająć towar i wystąpić o orzeczenie jego przepadku na rzecz Skarbu Państwa, chyba że przepisy prawa celnego stanowią inaczej (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622 z późn. zm.)).

W myśl art. 610² § 1 zd. 1 k.p.c., postępowanie wszczyna się na wniosek organu celnego. Do wniosku dołącza się protokół z pouczenia o obowiązku wskazania w Polsce pełnomocnika do doręczeń oraz o skutkach niedopełnienia tego obowiązku, jeżeli protokół taki został sporządzony. Niedołączenie tego protokołu stanowi brak formalny wniosku. W razie przeoczenia przez sąd tego braku i nadania sprawie dalszego biegu, należy zażądać tego protokołu w późniejszym etapie postępowania.

Na ten temat patrz:

Sporządzenie protokołu z pouczenia o obowiązku wskazania w Polsce pełnomocnika do doręczeń oraz o skutkach niedopełnienia tego obowiązku.

W myśl art. 69 i 70 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622 z późn. zm.), organami celnymi są naczelnik urzędu celnego, dyrektor izby celnej oraz minister właściwy do spraw finansów publicznych.

Na ogólnych zasadach wniosek o orzeczenie przepadku może zgłosić także prokurator (art. 55 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.).

Organ celny może domagać się w jednym wniosku orzeczenia przepadku rzeczy będących towarami zajętymi lub zatrzymanymi w tych samych okolicznościach faktycznych, jeżeli ponadto sąd jest właściwy dla każdej sprawy.