Bogusiak Marta, Wprowadzenie zakazu odwiedzin lub ich ograniczenia w szpitalu

Wprowadzenie zakazu odwiedzin lub ich ograniczenia w szpitalu

Procedura opisuje zasady i przesłanki ograniczenia prawa pacjenta podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, do kontaktu osobistego z innymi osobami. Procedura uwzględnia zarówno wprowadzenie całkowitego zakazu odwiedzin, jak również ustalenie ograniczenia prawa do kontaktu z osobami bliskimi poprzez określenie dopuszczalnych form odwiedzin. Procedura nie obejmuje wprowadzenia zakazu odwiedzin na skutek decyzji państwowego inspektora sanitarnego o zakazie wstępu do pomieszczeń skażonych, o której mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 947).

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 159, z późn. zm.) - dalej u.p.p. - pacjent podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami.

W pewnych sytuacjach, z uwagi na potrzebę ochrony innego dobra, uprawnienie to może być ograniczone przez kierownika podmiotu leczniczego (art. 5 u.p.p.). Do okoliczności uzasadniających wprowadzenie zakazu odwiedzin należy zaliczyć:

a) wystąpienie zagrożenia epidemiologicznego (np. wstrzymanie odwiedzin z uwagi na wzmożoną zachorowalność na grypę);

b) potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentów (np. odwiedziny pacjentów hospitalizowanych na OIOM wyłącznie za uprzednią zgodą ordynatora lub lekarza prowadzącego);

c) ograniczone możliwości organizacyjne podmiotu leczniczego (np. odwiedziny w dni powszednie w godzinach 13:00–18:00, a w soboty niedziele i święta w godz. 10:00–20:00; odwiedziny realizowane są wyłącznie w miejscu wyznaczonym, poza salami chorych).

Uprawnienia do wprowadzenia zakazu odwiedzin, jako wyjątku od prawa pacjenta do kontaktu z osobami bliskimi, nie należy interpretować rozszerzająco. Zakaz może być wprowadzony wyłącznie w takim zakresie, w jakim jest to uzasadnione wyjątkowymi okolicznościami i w taki sposób, aby w jak najmniejszym stopniu ingerował on w prawa pacjenta, w szczególności:

– jeżeli brak jest podstaw do całkowitego wyłączenia prawa odwiedzin, wówczas uzasadnione może być tylko ich ograniczenie (np. poprzez wyznaczenie godzin, w których odwiedziny mogą być realizowane);

– jeżeli przyczyny uzasadniające wyłączenie lub ograniczenie odwiedzin nie dotyczą wszystkich pacjentów, wówczas zarządzeniem należy objąć tylko określonego pacjenta lub grupę pacjentów (np. zakaz odwiedzin pacjentów hospitalizowanych na OIOM, z wyjątkiem sytuacji szczególnie uzasadnionych i wyłącznie za uprzednią zgodą ordynatora lub lekarza prowadzącego).

Zakaz odwiedzin wprowadza kierownik podmiotu leczniczego, ewentualnie upoważniony przez niego lekarz.

Ograniczenie prawa do kontaktu z osobami bliskimi, zwłaszcza jeśli podyktowane jest względami organizacyjnymi, następuje zwykle w regulaminie organizacyjnym bądź w odrębnym akcie opisującym regulamin odwiedzin, zaś wprowadzenie zakazu odwiedzin w razie wystąpienia doraźnej potrzeby odbywa się najczęściej na podstawie odrębnego aktu.

Wprowadzenie zakazu odwiedzin w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcą następuje zwykle w formie zarządzenia kierownika. W przypadku zaś podmiotów leczniczych będących przedsiębiorcą zarządzenie wydawane jest w formie przyjętej w przepisach prawa bądź w akcie statuującym podmiot leczniczy (np. wprowadzenie zakazu odwiedzin w szpitalu będącym spółką z o.o. następuje w drodze uchwały zarządu spółki, podjętej zgodnie z zasadą reprezentacji określoną w kodeksie spółek handlowych lub umowie spółki).

Zarządzenie o zakazie odwiedzin zawiera co najmniej:

– określenie przyczyn zakazu;

– szacowany czas trwania zakazu (np. do czasu ustania zagrożenia epidemiologicznego).

Ponadto, w zależności od potrzeb, zarządzenie o wprowadzeniu zakazu lub regulamin odwiedzin zawarty w regulaminie organizacyjnym lub innym akcie wydanym przez kierownika, może zawierać:

– określenie zakresu obowiązywania (np. zakaz odwiedzin w godzinach nocnych, pomiędzy 20:00 a 9:00);

– określenie kręgu pacjentów, wobec których zakaz został ustanowiony (np. zakaz odwiedzin pacjentów w pierwszej dobie po operacji; zakaz odwiedzin pacjentów chorych na chorobę zakaźną lub z innych przyczyn wymagających izolacji);

– określenie adresatów zakazu (np. zakaz odwiedzin przez osoby cierpiące na choroby zakaźne oraz infekcje wirusowe dróg oddechowych).