Brząkowski Mateusz, Wprowadzenie racjonalnych usprawnień dla osoby niepełnosprawnej

Wprowadzenie racjonalnych usprawnień dla osoby niepełnosprawnej

Ustawą z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2011 r. wprowadzono do porządku prawnego instytucję niezbędnych racjonalnych usprawnień dla osoby niepełnosprawnej. Wdraża ona art. 5 dyrektywy Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy. Niezbędne racjonalne usprawnienia polegają na przeprowadzeniu koniecznych w konkretnej sytuacji zmian lub dostosowań do szczególnych, zgłoszonych pracodawcy potrzeb wynikających z niepełnosprawności danej osoby.

Niezbędne racjonalne usprawnienia są bardzo często ignorowane przez pracodawców skupiających się z jednej strony na uprawnieniach pracowniczych tych osób, z drugiej na konieczności przystosowania stanowiska pracy niepełnosprawnych. Natomiast art. 23a u.r.o.n. wpływa w bardzo dużym stopniu na zakres obowiązków pracodawców.

W kwestii dokonania niezbędnych racjonalnych usprawnień nie ma wymogu, aby osoba niepełnosprawna była w stosunku pracy z pracodawcą. Obowiązki związane z niezbędnymi usprawnieniami dotyczą także innych sytuacji, np. stażu, szkolenia. Ważne, aby osoba niepełnosprawna była niepełnosprawna w rozumieniu u.r.o.n., bez względu na rodzaj i stopień niepełnosprawności.

Niezbędne racjonalne usprawnienia polegają na przeprowadzeniu koniecznych w konkretnej sytuacji zmian lub dostosowań do szczególnych, zgłoszonych pracodawcy potrzeb wynikających z niepełnosprawności danej osoby, o ile przeprowadzenie takich zmian lub dostosowań nie skutkowałoby nałożeniem na pracodawcę nieproporcjonalnie wysokich obciążeń.

Przykład

Racjonalne usprawnienia mogą polegać na przystosowaniu pomieszczenia (likwidacja barier architektonicznych), odpowiednim wyposażeniu (np. sprzęt biurowy sterowany głosem - ułatwienie dla osób niewidomych), umożliwienie skorzystania z alternatywnych form komunikacji - zatrudnienie tłumacza języka migowego), jak również ustaleniu czasu pracy, podziału zadań lub oferty kształceniowej lub integracyjnej w zależności od rodzaju niepełnosprawności i zgłoszonych potrzeb. Czasem wystarczające jest przeniesienie stanowiska pracy lub miejsca rekrutacji lub szkolenia z piętra na parter.