Stefański Ryszard A., Wniosek o umorzenie postępowania przygotowawczego i zastosowanie środków zabezpieczających

Wniosek o umorzenie postępowania przygotowawczego i zastosowanie środków zabezpieczających

Ustawa pozbawia prokuratora i inne organy prowadzące postępowanie przygotowawcze kompetencji do umorzenia postępowania przygotowawczego w wypadku, gdy konieczność zaniechania jego prowadzenia wynika z niepoczytalności podejrzanego i zachodzi potrzeba orzeczenia wobec niego środków zabezpieczających. W takim wypadku organem właściwym do umorzenia postępowania jest sąd.

O ile przed umorzeniem postępowania z innych przyczyn nie jest wymagane uprzednie zapoznanie się podejrzanego z materiałami postępowania i jego zamknięcie (art. 322 § 1 k.p.k.), o tyle jest to niezbędne w sytuacji, gdy prokurator zamierza wystąpić do sądu w trybie art. 324 k.p.k. Przepis ten in fine odsyła do odpowiedniego stosowania art. 321 k.p.k. W sprawie muszą być wykonane wszystkie te czynności, które są wymagane w wypadkach, gdy ma być sporządzony akt oskarżenia.

W wypadku gdy zachodzi potrzeba umorzenia postępowania przygotowawczego z powodu niepoczytalności podejrzanego (art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k.), a jednocześnie brak podstaw do stosowania środka zabezpieczającego, np. nie jest możliwe orzeczenie pobytu sprawcy w  zakładzie psychiatrycznym z tego względu, że nie jest to konieczne, aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego (art. 43b § 1 k.k.). organem właściwym do podjęcia takiej decyzji nie jest sąd, lecz prokurator lub inny organ postępowania przygotowawczego. Występuje zatem dwutorowość orzekania o umorzeniu postępowania przygotowawczego wobec niepoczytalnego sprawcy.