Musiał Krzysztof J., Wniosek o skierowanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości UE przez WSA

Wniosek o skierowanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości UE przez WSA

Procedura określa czynności towarzyszące wnioskowi o skierowanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny.

Zgodnie z tezą wyroku NSA z dnia 21 października 2004 r., FSK 571/04, formę rozstrzygnięcia wniosku strony o wystąpienie do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (obecnie TSUE) o wydanie orzeczenia wstępnego, jak również ewentualną formę przekazania sprawy do ETS określa procedura krajowa, a więc ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.) - dalej p.p.s.a.

Zgodnie z powołanym orzeczeniem, tego rodzaju wniosek strony znajduje oparcie w treści art. 106 § 2 p.p.s.a., zgodnie z którym strony zgłaszają ustnie swoje żądania i wnioski. Strony mogą ponadto wskazywać podstawy prawne i faktyczne swych żądań i wniosków. W tym miejscu należy zauważyć, że p.p.s.a. nie reguluje wprost trybu postępowania w sprawie pytań prejudycjalnych. Dlatego za podstawę wniosku strony należy uznać art. 106 § 2 p.p.s.a., natomiast podstawą działania sądu z urzędu lub pozytywnej odpowiedzi na wniosek strony powinien być wprost przepis art. 234 TWE (art. 257 TFUE).

Z kolei, zgodnie z tezą wyroku NSA z dnia 28 lipca 2004 r., GSK 310/04, sąd nie jest związany wnioskiem strony postępowania o skierowanie w trybie prejudycjalnym pytania do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Tak więc jest to kwestia uznaniowa, a sąd może nie uwzględnić wniosku strony.

Wnioski sądów administracyjnych do TSUE przybierają, na mocy art. 160 p.p.s.a., formę postanowień, a ich podstawa prawna wywodzi się bezpośrednio z (…) art. 267 TFUE. Ponieważ prawo wspólnotowe nie stawia żadnych szczególnych wymagań co do formy kierowanego do Trybunału pytania prejudycjalnego, S. Biernat sugeruje, ażeby polskie sądy korzystały z noty informacyjnej ETS z 2005 r. zawierającej rady co do sposobu formułowania pytań i ich uzasadnienia oraz niezbędnych informacji, które powinny być zawarte we wniosku - por. S. Biernat, Pytania prejudycjalne polskich sądów administracyjnych do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości [w:] J. Supernat (red.), Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego. Zob. także R. Hauser, M. Wierzbowski, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, komentarz do art. 124 p.p.s.a., Legalis.

Samo postanowienie zawierające wniosek do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie jest zaskarżalne. Jednak na mocy art. 194 § 1 pkt 3 p.p.s.a. postanowienie o zawieszeniu postępowania (obligatoryjne w przypadku wystąpienie z pytanie do TSUE) może być przedmiotem zażalenia.

Należy jednak podkreślić, iż NSA, rozpatrując zażalenie, nie jest uprawniony do badania i oceny celowości wystąpienia z pytaniem do TSUE; nie ma także możliwości „zmuszenia” WSA do wycofania pytania.